Η αφορμή ήταν η συμπλήρωση ενάμιση έτους από τα θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου που διαχειρίζεται την Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος ΑΕ. Τυχαία συνέπεσε αυτός ο εντυπωσιακός απολογισμός με την φρέσκια τοποθέτηση προέδρου στην ΑΕ, της πρώην υπουργού Πολιτισμού Λυδίας Κονιόρδου. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι τους αριθμούς τους ξέραμε μέσα από τις ανακοινώσεις της ΑΕ, αλλά κυρίως από το κοινό βίωμα που έχει δημιουργήσει σε όλη την Αττική το Κέντρο και την εικόνα που έχει ήδη εδραιώσει διεθνώς.
Ηταν η συνέντευξη Τύπου μια ευκαιρία ευφρόσυνης συνάντησης. Μια ευκαιρία να δούμε τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο στον φορέα που επιβλέπει (η ΑΕ έχει μια μοναδική μετοχή που μεταβιβάστηκε στο ελληνικό δημόσιο και δη στο υπουργείο Οικονομικών τον Φεβρουάριο του 2017). Χαλαρό, να νοσταλγεί στιγμές από την φοιτητική του ζωή, να καμαρώνει για το έργο και στο τέλος να υψώνει και μια προεκλογικής χροιάς κορώνα για το επίτευγμα του δημοσίου σε σχέση με τους προηγούμενους. Κληθήκαμε όμως «να διαβάσουμε και πίσω από τις γραμμές» ακούγοντας τις τοποθετήσεις του Γιώργου Κουμεντάκη, καλλιτεχνικού διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και του Σταύρου Ζουμπουλάκη, προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Δηλαδή των δυο φορέων που συστεγάζονται στο ΚΠΙΣΝ.
Ο Τσακαλώτος, ο Τσίπρας και ο ξένος επιχειρηματίας
Με μια πρόσφατη προσωπική του συνομιλία με τον Πρωθυπουργό άρχισε την τοποθέτησή του ο Ευκλείδης Τσακαλώτος: γύρισε προ ημερών από ταξίδι του στην Ανατολή, συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό και αυτός του μετέφερε όσα του είχε εξομολογηθεί ξένος επιχειρηματίας (ενδεχομένως στο πρόσφατο ταξίδι του στις ΗΠΑ). Ο επιχειρηματίας είπε, λοιπόν, στον Αλέξη Τσίπρα ότι υπάρχει συνεχώς καταστροφολογία και κακή δημοσιότητα για την Ελλάδα, ενώ γίνονται σημαντικά πράγματα στην Ελλάδα, όπως το ΚΠΙΣΝ. Στη συνέχεια με νοσταλγική διάθεση θυμήθηκε την απόλυτη, αδιαμεσολάβητη σχέση με την τέχνη και μάλιστα με δωρεάν πρόσβαση που απολάμβανε ως φοιτητής στο Southbank στο Λονδίνο. Εξήρε την οικονομική διαχείριση του ΚΠΙΣΝ, και ήταν φανερό ότι δεν έχει βαθύτερη γνώση και επαφή, αυτό που λέμε «τριβή» με το τι ακριβώς είναι στον πυρήνα του και στην καθημερινότητά του ο φορέας που διαχειρίζεται. Ισως η πιο ξέγνοιαστη ευθύνη που φέρει ως υπουργός.
Η συναισθηματικής φύσης τοποθέτηση του κ. Τσακαλώτου, έκρυβε μια «πάσα» στον «Ανδρέα» όπως τον αποκάλεσε, στον πρόεδρο του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος που συμμετείχε ζωντανά από τη Νέα Υόρκη στη συνέντευξη Τύπου, για την αναφορά που είχε κάνει ο πρόεδρος στα e-mails που λάμβανε το Ιδρυμα πριν την παράδοση του Κέντρου με την έκκληση να μην γίνει η μεταβίβαση για να μην καταστραφεί το Κέντρο από το ελληνικό δημόσιο. Για να τον διορθώσει ο κ. Δρακόπουλος σημειώνοντας ότι είχε μιλήσει για αυτά τα e-mails στην τελετή παράδοσης του ΚΠΙΣΝ, ακριβώς για να πει ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας τονίζοντας ήδη τότε «μην βλέπουμε βαρβάρους εκεί που δεν υπάρχουν». Ο υπουργός μάλιστα αναφέρθηκε στο κακό όνομα που έχει το δημόσιο ρίχνοντας τις ευθύνες στους προηγούμενους «που είχαν κάνει χωράφι για τα δικά τους ζητήματα το δημόσιο», θυμίζοντας μας ξαφνικά όπως καθόμασταν κάτω από βουνά βιβλίων στο υπέροχο χώρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, πως ναι ο Μάης των εκλογών είναι κοντά.
«Ο υπουργός θα ήθελε να τοποθετηθεί;»
Και στη συνέχεια σιώπησε. Δεν τοποθετήθηκε καν όταν εκλήθη από τον Γιώργο Κουμεντάκη να απαντήσει αν επιθυμεί στο ερώτημα του υψηλού ενοικίου, ή όπως επεσήμανε ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΚΠΙΣΝ Νίκος Μανωλόπουλος, της μεταχρέωσης εξόδων που πληρώνει κάθε χρόνο η Εθνική Λυρική στην ΑΕ. Φέτος καλύφθηκε εκτάκτως με έκτακτη επιχορήγηση 5 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτό που ζητά η Λυρική, είναι να απαλλαγεί από το δυσβάσταχτο άγχος, την αγωνία αυτού του ποσού, και να ενταχθεί μονίμως στον τακτικό της προϋπολογισμό. Να μην περιμένει δηλαδή αν και πότε θα εγκρίνει ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών την έκτακτη επιχορήγηση. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση της Εθνικής Βιβλιοθήκης (έχει ενταχθεί στον τακτικό προϋπολογισμό), αν και στην περίπτωση αυτή διευκολύνει το διαφορετικό νομικό καθεστώς του οργανισμού. Ο υπουργός, επέλεξε να σιγήσει.
Να μην απαντήσει σε αυτό το θέμα. Σε μια συνέντευξη όπου διαρκώς αναφερόταν η συμβολή της Λυρικής στην επιτυχία του ΚΠΙΣΝ αλλά και εξαγγέλθηκαν πλήθος νέων δράσεων που θα γίνουν από την ΑΕ σε συνεργασία με τη Λυρική.
Με την γνωστή του ήρεμη δύναμη, και χωρίς να στρογγυλεύει τις φράσεις του, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης αναφέρθηκε στις προφανείς δυσκολίες που έχει η συνύπαρξη τριών διαφορετικών φορέων που ελέγχονται από τρία διαφορετικά υπουργεία. Τόνισε όμως ότι πέτυχε αυτή η συνύπαρξη για να μιλήσει στη συνέχεια για τον άθλο που συνιστά η μεταφορά της Βιβλιοθήκης λόγω του όγκου των βιβλίων και όχι μόνο. «Είναι κρίμα. Φέραμε το νερό στην βρύση αλλά δεν καταφέραμε να φτάσει το νερό στην κάνουλα» είπε ο κ. Ζουμπουλάκης ευχαριστώντας το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος για την διαρκή στήριξη που προσφέρει αλλά και το υπουργείο Παιδείας – που έχει αυξήσει πλέον τον προϋπολογισμό της ΕΒΕ στα 8.341.545 ευρώ από 240.000 ευρώ που ήταν πριν λίγα χρόνια, όταν ανέλαβε ο ίδιος την προεδρία.
Το νερό θα φτάσει στην κάνουλα
«Γιατί αυτό το “κρίμα” κύριε Ζουμπουλάκη» τον ρώτησα μετά την ολοκλήρωση της συνέντευξης. Τι φταίει που η Εθνική Βιβλιοθήκη δεν λειτουργεί όπως οραματίζεται ο ίδιος και τα μέλη του Εφορευτικού Συμβουλίου: από τις 9 το πρωί ως τις 9 το βράδυ με όλα τα τμήματα σε πλήρη λειτουργία και ένα σπιράλ παράλληλων δράσεων να φέρνουν διαρκώς νέο κοινό και να δημιουργούν νέες εμπειρίες στον χώρο; Όπως εξήγησε το νερό δεν έχει φτάσει στην κάνουλα εξαιτίας της υποστελέχωσης –χρειάζονται ακόμα περί τα 50 άτομα για να στελεχωθεί η Εθνική Βιβλιοθήκη και να λειτουργήσει πλήρως. Και ο αριθμός αυτός είναι κάπως μεγαλύτερος για να μπορέσει να λειτουργήσει πλήρως και το ιστορικό Βαλλιάνειο Μεγάρο στην Πανεπιστημίου, όπου θα στεγάζεται όλο το τμήμα με τις εφημερίδες.
Η διαδικασία του ΑΣΕΠ όπως πάντα είναι χρονοβόρα και στο άμεσο μέλλον δεν αναμένεται να προκύψει. Η λύση βρίσκεται στις μετατάξεις, όπου εκεί το κλειδί για να κινηθεί πιο γρήγορα αυτή η διαδικασία βρίσκεται στο υπουργείο Παιδείας. «Σε κάθε περίπτωση, αν και τώρα λειτουργούν μόνο τρία τμήματα πιλοτικά από τις 9 το πρωί ως τις 2 το μεσημέρι, εμείς θα τα καταφέρουμε. Σύντομα θα λειτουργήσουμε κανονικά από τις 9 το πρωί ως τις 9 το βράδυ». Ηδη εξάλλου οργανώνονται δράσεις –από συζητήσεις ως εκθέσεις φωτογραφίας. Η εικόνα της δυναμικής που μπορεί να δημιουργήσει η Εθνική Βιβλιοθήκη και του νέου κοινού που μπορεί να προστεθεί στον χείμαρρο επισκεπτών του ΚΠΙΣΝ κάνει την ανάγκη να λειτουργήσει πλήρως και άμεσα η Βιβλιοθήκη επιτακτική.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος τόνισε ότι το στοίχημα που μπήκε όταν το Ιδρυμα αποφάσισε να προχωρήσει στην δωρεά που ξεπέρασε τα 600 εκατομμύρια ευρώ κερδήθηκε. «Ο κόσμος το αγκάλιασε». Για να υπογραμμίσει ότι το ΚΠΙΣΝ είναι παράδειγμα για το πώς μπορεί να πάει η χώρα μπροστά και να καταλήξει «παραμένω αισιόδοξος για αυτό». Το στοίχημα δεν κερδήθηκε απλώς, όπως δείχνουν οι αριθμοί.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΚΠΙΣΝ ΑΕ Νίκος Μανωλόπουλος αποκάλυψε ότι η αρχική πρόβλεψη ήταν να υπάρχουν 700.000 επισκέπτες ανά έτος στο Κέντρο, το 2017 ξεπέρασε τα 3.000.000, ενώ τα έσοδα το 2017 ήταν αυξημένα κατά 2.300.000 ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις. Σημειώνουμε ότι η ΑΕ λαμβάνει κάθε χρόνο 5.000.000 ευρώ δωρεά από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, εισπράττει το ενοίκιο ή ορθότερα “μεταχρέωση εξόδων” από την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Λαμβάνει ως δωρεά επιπλέον 5 εκατομμύρια ευρώ από το Ιδρυμα για την υλοποίηση δράσεων με δωρεάν είσοδο. Φύγαμε με την υπόσχεση μιας νέας σειράς θεματικών δράσεων και εντυπωσιακών εκδηλώσεων και στολισμού για τα Χριστούγεννα και την παραμονή Πρωτοχρονιάς.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News