Ακόμη ένας Ρώσος – Κύπριος(!) βρίσκεται στο στόχαστρο των αμερικανικών υπηρεσιών που παγώνουν τα περιουσιακά στοιχεία του σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για τον Ολεγκ Ντεριπάσκα, μεγιστάνα της βιομηχανίας αλουμινίου και στενό φίλο του Πούτιν.
Ο ρώσος ολιγάρχης απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα το 2017 και σύμφωνα με δημοσίευμα της New York Post θεωρείται αναμεμειγμένος σε διακίνηση βρώμικου χρήματος, δωροδοκίες αξιωματούχων, ακόμα και σε φόνους. Η επιβολή των κυρώσεων σημαίνει ότι οποιαδήποτε περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στις ΗΠΑ δεν μπορούν να είναι αντικείμενο συναλλαγής με αμερικανικές εταιρείες, ούτε και με πολίτες των ΗΠΑ. Οι περιορισμοί αυτοί ήδη επεκτείνονται σε χώρες της Ευρώπης που συνήθως ακολουθούν παρόμοια πρακτική σε τέτοια θέματα.
Σημειώνεται ότι ανάλογες υποψίες βαρύνουν και άλλον έναν επιφανή «ρωσοκύπριο», τον Βίκτορ Βέκσελμπεργκ, η επενδυτική εταιρεία του οποίου Renova δραστηριοποιείται στην Κύπρο και κατέχει το 10% της Τράπεζας Κύπρου. Φαίνεται ότι η «εξυγίανση» της μεγαλύτερης κυπριακής τράπεζας οδήγησε στην προσέλκυση ύποπτων κεφαλαίων, όπως αυτά του Βέκσελμπεργκ, στον οποίο επίσης έχουν επιβληθεί κυρώσεις διεθνώς και, περιέργως, είναι και αυτός φίλος του Πούτιν.
Αιχμές για ύποπτα κεφάλαια
Δεν είναι τυχαίο ότι μόλις πριν από δύο μήνες η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε διατυπώσει αιχμές κατά της Κύπρου για ξέπλυμα χρήματος και σχέσεις με ύποπτα ρωσικά κεφάλαια. Σύμφωνα με δημοσίευμα στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος», σε έκθεσή του προς το Κογκρέσο ο υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σιγκάλ Μάντελκερ άφησε αιχμές για σχέσεις με «ύποπτα» ρωσικά κεφάλαια, περιλαμβάνοντας την Κύπρο, μαζί με τη Λετονία, στις χώρες που απασχολούν την κυβέρνηση των ΗΠΑ για αυτό το ζήτημα.
Στην ενότητα που αφορά την Κύπρο, ο Μάντεκλερ υποστηρίζει ότι «συνεχίζει να φιλοξενεί έναν μεγάλο όγκο ύποπτων ρωσικών κεφαλαίων και επενδύσεων».
Το περίεργο είναι ότι η «άμυνα» του κυπριακού κατεστημένου σε απάντηση σχετικών ερωτήσεων είναι ανεπίσημες δηλώσεις «τραπεζικών κύκλων» ότι ο Ντεριπάσκα «σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία» δεν έχει περιουσία στην Κύπρο που πρέπει να παγώσει με βάση τις αμερικανικές κυρώσεις. Πολύ βολική διατύπωση. Μερικές δεκάδες δικηγορικές εταιρείες ευημερούν ασχολούμενες με τη βιομηχανία ίδρυσης και λειτουργίας offshore εταιρειών με Ρώσους, κυρίως πελάτες, και όχι μόνον, αλλά δεν μπορούν να εντοπιστούν κεφάλαια. Και όμως, σύμφωνα με το Bloomberg, την περίοδο 2005-2008 οι κυπριακές τράπεζες διακίνησαν ρωσικά κεφάλαια ύψους 3,4 τρισ. δολαρίων. Σήμερα οι καταθέσεις των κυπριακών τραπεζών είναι τριπλάσιες από το ΑΕΠ της χώρας και προφανώς τα κεφάλαια αυτά δεν ανήκουν σε πραγματικούς Κύπριους.
Ακόμα και ένας μάλλον βραδυκίνητος οργανισμός όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης ανακοίνωσε ότι το 2019 θα στείλει στην Κύπρο πολυμελή ομάδα ειδικών που θα διερευνήσουν αν γίνεται ξέπλυμα χρήματος.
Υπηκοότητες και «χρυσές βίζες»
Παράλληλα, στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει τεθεί η ευκολία με την οποία μερικά κράτη «απονέμουν» -με το αζημίωτο- υπηκοότητα σε ξένους κεφαλαιούχους. Πρωταθλητής και στη βιομηχανία πώλησης υπηκοότητας είναι η Κύπρος. Τα ονόματα των τυχερών που αποκτούν κυπριακή υπηκοότητα είναι κρατικό μυστικό και διαφυλάσσεται με μεγαλύτερη επιμέλεια από στρατιωτικά μυστικά.
Από το 2008, που ξεκίνησε η σχετική «βιομηχανία υπηκοότητας», έως το πρώτο τρίμηνο του 2018 η μικρή Κύπρος έχει παραχωρήσει υπηκοότητα σε 1.685 πλούσιους αλλοδαπούς και σε 1.651 μέλη των οικογενειών τους. Τα έσοδα από τη διάθεση υπηκοότητας και «χρυσής βίζας» που επιτρέπει αδιατάρακτη μετακίνηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπολογίζονται σε 4,5 δισ. δολ. περίπου, το 23% του ΑΕΠ της χώρας. Για αυτό στην Κύπρο κανείς «δεν ξέρει» για ρώσους ολιγάρχες. Ωστόσο πολλοί παριστάνουν ότι ασχολούνται με το θέμα και κυρίως με «εκστρατεία ενημέρωσης», προσλαμβάνοντας διεθνείς οίκους συμβούλων. Αυτή είναι άλλη μία επικερδής δραστηριότητα στην Κύπρο, η αντιπροσώπευση-προώθηση διεθνών οίκων.
Ηδη προετοιμάζεται η επόμενη εκστρατεία ενημέρωσης προκειμένου «να αντιμετωπιστεί η αρνητική δημοσιότητα που εξακολουθεί να συνοδεύει την Κύπρο». Την κυπριακή κυβέρνηση απασχολεί η αντιμετώπιση της «αρνητικής δημοσιότητας», όχι η εξάλειψη του φαινομένου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης είναι ιδρυτής μεγάλης δικηγορικής εταιρείας με πολλούς ρώσους πελάτες που προφανώς δεν κάνουν ξέπλυμα χρήματος.
Και όμως, έχει γίνει πρόοδος
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, βασικός σκοπός της καμπάνιας είναι η επικαιροποίηση των δεδομένων για όσα η Κύπρος έχει κάνει μέχρι τώρα στην καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ερευνα της κοινής γνώμης έδειξε ότι η εικόνα εποπτικών αρχών, σημαντικών θεσμών, αλλά και μεγάλων οργανισμών όπως τράπεζες του εξωτερικού -και ειδικά στις ΗΠΑ-, για το νησί είναι ξεπερασμένη, δεν κατάλαβαν την πρόοδο που έχει κάνει η Κύπρος. Γι’ αυτό γίνεται προσπάθεια για σειρά επαφών με αρμόδιους φορείς σε ΗΠΑ και Ευρώπη, προκειμένου να αλλάξει η εικόνα.
Η εικόνα της Κύπρου ως offshore φορολογικού προορισμού, ο οποίος φιλοξενεί κάθε είδους ολιγάρχες ανανεώθηκε μετά την εκλογή του Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, καθώς πολλοί αναζητούσαν οτιδήποτε μπορεί να τον συνδέει με τη Ρωσία. Και το βρήκαν στην Κύπρο. Η υπόθεση Πολ Μάναφορτ, στενού συνεργάτη του Τραμπ, είναι χαρακτηριστική, αν και υποτίθεται ότι οι λογαριασμοί του είχαν κλείσει πολύ πριν μάθει ο πλανήτης την ύπαρξή του – απόδειξη ότι το σύστημα λειτουργεί. Ο Αμερικανός συμβούλευε (πριν από τον Ντόναλντ Τραμπ) ουκρανούς μεγιστάνες και διακινούσε μεγάλα ποσά ως δάνεια ή και αμοιβές των Ουκρανών μέσω κυπριακών τραπεζών. Μέρος των κεφαλαίων αυτών προέρχονταν και από τον Ολεγκ Ντεριπάσκα, του οποίου όμως κεφάλαια δεν βρέθηκαν στην Κύπρο.
Βέβαια η κυπριακή υπηκοότητα που απέκτησε και ο συγκεκριμένος δεν απονέμεται δωρεάν. Προϋποθέτει ότι οι ενδιαφερόμενοι επενδύουν τουλάχιστον 2 εκατ. ευρώ σε ακίνητα στην Κύπρο ή 2,5 εκατ. ευρώ σε κρατικά ομόλογα ή εταιρείες. Αφού ο Ντεριπάσκα έχει την υπηκοότητα, είναι βέβαιον ότι έχει κάνει σχετικές επενδύσεις.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News