Η επική αποστολή του Τέρι Γκίλιαμ να κινηματογραφήσει μια δική του εκδοχή του Δον Κιχώτη του Θερβάντες ολοκληρώθηκε τελικά μετά από οκτώ απόπειρες και αφού του κόστισε το ένα τρίτο της ζωής του. Και πάλι όμως αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της απόρριψης, αυτή τη φορά εξαιτίας μιας δικαστικής διαμάχης.

Τιμητικά το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών επέλεξε να προβάλει την ταινία «Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Δον Κιχώτη» στο κλείσιμο της διοργάνωσης, πρόσφατα όμως δέχτηκε επίθεση από έναν πορτογάλο κινηματογραφικό παραγωγό ο οποίος επιδιώκει να απαγορεύσει την πρεμιέρα της ταινίας και γενικά να σταματήσει την προβολή της στις αίθουσες.

Παραμονές του κορυφαίου φεστιβάλ, γράφουν οι Times του Λονδίνου ο Πάουλο Μπράνκο υποστηρίζει σε δικαστήριο του Παρισιού ότι η δική του εταιρεία, και όχι ο Γκίλιαμ, έχει τα δικαιώματα της ταινίας. Από την άλλη πλευρά, ο Τέρι Γκίλιαμ, πρώην μέλος της ομάδας Μόντι Πάιθον και διάσημος λονδρέζος σκηνοθέτης, υποστηρίζει ότι ο Μπράνκο έχασε το μερίδιό του στην ταινία όταν δεν κατάφερε να συγκεντρώσει αρκετά χρήματα για την παραγωγή της.

Πρόσφατα ο βρετανός σκηνοθέτης είπε ακόμη ότι οι απαιτήσεις του κ. Μπράνκο είναι «παράλογες» και ότι «προσπαθεί να βγάλει όσο περισσότερα χρήματα μπορεί από μια ταινία που δεν παρήγαγε». Ο πρόεδρος και ο διευθυντής του κινηματογραφικού Φεστιβάλ Καννών δήλωσαν εξάλλου ότι «το Φεστιβάλ στέκεται ξεκάθαρα στο πλευρό των κινηματογραφιστών και ιδιαίτερα στο πλευρό του Τέρι Γκίλιαμ».

«Γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι (για τον Γκίλιαμ) αυτή η ταινία, η οποία έχει υποστεί τόσα πολλά δεινά» τόνισαν οι Πιέρ Λεσκίρ και Τιερί Φρεμό σε κοινή τους δήλωση. «Την τελευταία φορά, τα προβλήματα προκλήθηκαν από τις ενέργειες ενός παραγωγού που έδειξε το αληθινό του πρόσωπο μια για πάντα κατά τη διάρκεια αυτού του επεισοδίου και ο οποίος μας απείλησε, μέσω του δικηγόρου του, με μια “ταπεινωτική ήττα”. Ηττα, όμως, θα ήταν να υποκύψουμε σε απειλές».

Αναφερόμενοι εξάλλου στον ρώσο σκηνοθέτη Κίριλ Σερεμπρένικοφ και στον ιρανό σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί, πρόσθεσαν ότι σε μια εποχή που δύο κινηματογραφιστές, των οποίων οι ταινίες θα εμφανιστούν στις Κάννες, βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό «είναι σημαντικότερο από ποτέ να θυμόμαστε ότι χρειάζεται να υποστηρίζουμε τους καλλιτέχνες, και όχι να τους κάνουμε επίθεση».

Το ταξίδι του Γκίλιαμ στις Κάννες ήταν πολυτάραχο. Το βασανιστικό έπος τής μεταφοράς του μυθιστορήματος του Θερβάντες στην οθόνη καταγράφεται στο ντοκιμαντέρ «Χαμένος στη Λα Μάντσα», που γύρισαν το 2002 οι Κιθ Φάλτον και Λουίς Πέπε. Το ντοκιμαντέρ, που ξεκίνησε ως το making-of της ταινίας, κατέληξε να γίνει ακριβώς το αντίθετο. Δείχνει την κακοδαιμονία του Γκίλιαμ, ο οποίος φθάνοντας στον χώρο των γυρισμάτων ανακάλυψε ότι τα αεροπλάνα μιας γειτονικής βάσης του ΝΑΤΟ προκαλούσαν εκκωφαντικό θόρυβο κάθε 15 λεπτά.

Ξαφνικές πλημμύρες, εξάλλου, μετέτρεψαν σε βάλτο την περιοχή και κατέστρεψαν τα σκηνικά, ενώ ο Ζαν Ροσφόρ χρειάστηκε εκτάκτως αερομεταφορά σε νοσοκομείο. Ο ηθοποιός που θα έπαιζε τον Δον Κιχώτη έπαθε ξαφνικά λουμπάγκο και δεν μπορούσε να ανέβει σε άλογο, ο ρόλος του όμως απαιτούσε να περνάει πολλές ώρες πάνω στη σέλα. Εν τω μεταξύ εκτός από τον Ζαν Ροσφόρ και άλλοι ηθοποιοί, όπως οι Γιούαν Μακ Γκρέγκορ, Τζον Χαρτ και Ρόμπερτ Ντιβάλ, έχουν συνδεθεί με το έργο εδώ και δεκαετίες.

Μετά την αποχώρησή του από την ομάδα Μόντι Πάιθον, ο Τέρι Γκίλιαμ  σκηνοθέτησε μια σειρά από επιτυχημένες ταινίες, όπως η «Μπραζίλ» (1985), η οποία κέρδισε δύο Baftas και οι «Δώδεκα πίθηκοι» (1995), η οποία ήταν υποψήφια για δύο Οσκαρ (για τον ρόλο του Μπραντ Πιτ και τα κοστούμια της Τζούλι Βάις)  και για Χρυσή Αρκτο στο Βερολίνο. Τελικά ο Γκίλιαμ πήρε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας στα βρετανικά Empire Awards και το βραβείο Saturn για την καλύτερη ταινία επιστημονικής φαντασίας, ο Μπραντ Πιτ κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα και ένα βραβείο Saturn για την ερμηνεία του, ενώ βραβείο Saturn για τα κοστούμια πήρε και η Τζούλι Βάις – βραβεύθηκε, επίσης, η μουσική του Μπακμάστερ.

Η τελευταία προσπάθειά του να ολοκληρώσει τον Δον Κιχώτη έγινε πέρσι στην Ισπανία με τον Τζόναθαν Πράις στον ρόλο του πιο διάσημου ιππότη της λογοτεχνίας του 17ου αιώνα πλάι στον Ανταμ Ντράιβερ που έγινε διάσημος το 2015 μετά τη συμμετοχή του στον «Πόλεμο των άστρων: Η αφύπνιση της δύναμης». Στην εκδοχή του Γκίλιαμ, ο Ντράιβερ υποδύεται έναν διαφημιστή που επιστρέφει στην Ισπανία και συναντά έναν άνδρα ο οποίος νομίζει ότι είναι ο Δον Κιχώτης.

Οπως δήλωσε ο βρετανός σκηνοθέτης, μετά τα γυρίσματα είναι σε «τρομερή φόρμα». Είπε ότι οι ιδιωτικές προβολές «πήγαν τρομερά καλά», αν και παραδέχτηκε ότι εξακολουθεί να νιώθει μεγάλη ανησυχία. «Είναι αρκετά καλή (η ταινία); Αξιζε 25 χρόνια από τη ζωή μου;» αναρωτήθηκε.

Το τρέιλερ του φιλμ «Ο άνθρωπος που σκότωσε τον Δον Κιχώτη» υπαινίσσεται τους παραλληλισμούς ανάμεσα στον ήρωα του Γκίλιαμ και του Θερβάντες, ο οποίος ξεκινάει μια σειρά από καταδικασμένες αποστολές. Και αρχίζει με τη φράση «μερικοί άνθρωποι λένε ότι είμαι τρελός, ότι απλώς έχω εμμονή με τις ψευδαισθήσεις μου».

Επιμέλεια: Κική Τριανταφύλλη

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News