Χτύπησε αμέσως άσχημα στο μάτι το γεγονός ότι, για τον ρόλο της ως βασίλισσα Ελισάβετ Β’ στην τηλεοπτική σειρά «The Crown», η Κλερ Φόι πληρώθηκε λιγότερα από τον ηθοποιό που υποδύεται τον σύζυγό της, πρίγκιπα Φίλιππο. Οταν διέρρευσε η πληροφορία, η Left Bank Pictures, η εταιρεία παραγωγός της σειράς του Netflix, απολογήθηκε ισχυριζόμενη ότι ο Ματ Σμιθ ήταν πιο διάσημος από την Κλερ, αφού ήταν ήδη ο αστέρας του «Doctor Who».

Αλλά η δικαιολογία δεν έσβησε την στάμπα του σεξισμού και τελικά, όπως γράφουν οι Times, η εταιρεία κατέβαλε αναδρομικά στην Κλερ όσα έλαβε και ο συνάδελφός της: Αμείφθηκε με δέκα χιλιάδες λίρες περισσότερο για κάθε ένα από τα είκοσι επεισόδια που είχαν ήδη γυριστεί και για τα οποία είχαν συμφωνήσει στις 19.000 λίρες. Συνολικά, έλαβε 200 χιλιάδες λίρες, δηλαδή σχεδόν 223 χιλιάδες ευρώ.

Θα έπαιξε ασφαλώς τον ρόλο της και η δύναμη των συμβόλων: για χρόνια, οι γυναίκες ηθοποιοί του Χόλιγουντ ζητούν ίση μεταχείριση και δεν γίνεται τίποτα. Αλλά η βασίλισσα να αμείβεται λιγότερο από τον πριγκιπικό σύζυγο δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητο στη Βρετανία – και ειδικά σε μια Βρετανία, όπου από τις 4 Απριλίου πολλές επιχειρήσεις έχουν την υποχρέωση να δημοσιοποιούν τους μισθούς ανδρών και γυναικών προκειμένου να ενθαρρυνθεί η δίκαιη μισθολογική μεταχείριση.

Στο Χόλιγουντ έχουν θέσει το θέμα δημόσια η Μέριλ Στριπ, η Εμα Γουάτσον, η Τζένιφερ Λόρενς και πολλές ακόμη σταρ. Η Σάρον Στόουν ομολόγησε ότι έκλαψε επειδή όλοι οι ηθοποιοί που είχαν δουλέψει μαζί της είχαν πληρωθεί περισσότερο από την ίδια, ακόμα και όταν (σχεδόν πάντα) στην αφίσα της ταινίας υπήρχε μόνο εκείνη.

Όμως, πέρα από τις μεμονωμένες ιστορίες, μιλούν και οι αριθμοί: σύμφωνα με την τελευταία λίστα του Forbes, μεταξύ Ιουνίου 2016 και Μαΐου 2017, οι δέκα υψηλότερα αμειβόμενοι ηθοποιοί κέρδισαν 488 εκατομμύρια δολάρια ενώ οι δέκα υψηλότερα αμειβόμενες ηθοποιοί 172 εκατομμύρια. Το «Crown» γυρίζεται στο Λονδίνο, το οποίο δεν είναι Χόλιγουντ. Αλλά σε ένα παγκόσμιο σύστημα αστέρων, η περίπτωση της Κλερ Φόι αποτελεί ένα προηγούμενο το οποίο, από τώρα και στο εξής, θα είναι δύσκολο να μην λαμβάνεται υπόψη. Και η λύση ασφαλώς δεν θα ήταν να αρχίσουν η μία μετά την άλλη οι σταρ του Χόλιγουντ να υποδύονται τις αγγλίδες βασίλισσες – ειδικά σε μια χώρα, την Αμερική, που κάποτε ξεσηκώθηκε εναντίον της αγγλικής μοναρχίας.

Φωτό: Και εστεμμένη και πιονέρισσα. Πηγή: Netflix

Το να διαβάζει κάποιος περί «βιομηχανίας φυλετικών καταγγελιών» μπορεί να είναι ενοχλητικό. Όταν όμως αυτός που το λέει είναι ένας μαύρος ακτιβιστής που έχει κερδίσει το βραβείο «Real Dream» του Ινστιτούτου Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, τότε κάτι αλλάζει. Ο Ρόμπερτ Ουόντσον βρίσκει «εξωφρενικό» να συγκρίνονται οι πορείες κατά της Starbucks, για τους δύο μαύρους που συνελήφθησαν στη Φιλαδέλφεια επειδή αποφάσισαν να καθίσουν σε ένα κατάστημα χωρίς να παραγγείλουν, με εκείνες της Σέλμα το 1965, στις οποίες συμμετείχε ο ίδιος, για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά των μαύρων πολιτών. «Όσοι από εμάς διαδήλωσαν με το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα είχαν σαφείς στόχους. Θέλαμε οι μαύροι να μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους να ζουν και να εργάζονται όπου θέλουν. Θέλαμε το τέλος του διαχωρισμού και των φυλετικών διακρίσεων» γράφει στη Wall Street Journal.

Οι στόχοι των πορειών ενάντια στην Starbucks φαίνονται στον Ουόντσον πολύ λιγότερο σαφείς. «Είναι εύκολο να δούμε ποιος επωφελείται από αυτό το είδος εκστρατείας: σύμβουλοι που σχεδιάζουν και διεξάγουν μαθήματα “φυλετικής ευαισθητοποίησης”, οργανώσεις πολιτικών δικαιωμάτων που λαμβάνουν χρήματα από λευκούς δωρητές που επιθυμούν να ανακουφίσουν την ενοχή τους. Οι δύο νεαροί συλληφθέντες, που το παίζουν ήδη celebrity victims, πιθανόν να αρχίσουν να γυρίζουν τα talk shows και ίσως υπογράψουν μια καλή συμφωνία με την Starbucks. Επίσης, ακόμη και η Starbucks θα μπορούσε να βγει κερδισμένη, αν με το λάθος της αυτό ενθαρρύνει περισσότερους μαύρους να αγοράζουν καφέ στο φρούριο της φυλετικής δικαιοσύνης».

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, επισημαίνει ο Ουόντσον, επικεντρώνονται «σε υπερβολικά παραδείγματα υποτιθέμενων φυλετικών διακρίσεων» και ξεχνούν τα πραγματικά προβλήματα. Κι αφού το λέει αυτός, οφείλει κανείς να δώσει βάση.

Φωτό : Να καταγγέλλουμε, ναι. Αλλά για τους σωστούς λόγους. Πηγή: Reuters

Λέγεται ότι η έλξη που ασκεί η φιλελεύθερη δημοκρατία είναι θέμα αξιών, όπως είναι τα ατομικά δικαιώματα και η αυτοδιάθεση. Αλλά ο Γιάσα Μουνκ, συγγραφέας του The People vs. Democracy: Why Our Freedom Is in Danger and How to Save It (Ανθρωποι εναντίον Δημοκρατίας: γιατί η ελευθερία μας κινδυνεύει και πώς θα την σώσουμε), και ο Ρομπέρτο Στέφαν Φόα υποστηρίζουν στο Foreign Affairs, ότι θα μπορούσε αντίθετα να είναι θέμα μιας και μόνο αξίας, της οικονομικής: «Οι πολίτες, σε όλο τον κόσμο, προσελκύονται από τη φιλελεύθερη δημοκρατία όχι μόνο για τους κανόνες και τις αξίες της, αλλά και επειδή αποτελεί μοντέλο οικονομικής και γεωπολιτικής επιτυχίας».

Επομένως η σημερινή της αμφισβήτηση θα μπορούσε να εξηγηθεί σε μια διαφορετική βάση: το 1990, όταν ο Φράνσις Φουκουγιάμα προέβλεπε το «τέλος της ιστορίας», το εισόδημα των χωρών που χαρακτηρίζονταν «μη ελεύθερες» ανερχόταν μόλις στο 12% παγκοσμίως. Σήμερα είναι στο 33%. Και, σε πέντε χρόνια, μπορεί να ξεπεράσει εκείνο των ελεύθερων χωρών. Είναι προφανές ότι μεγάλο μέρος αυτής της ανάπτυξης οφείλεται στην Κίνα, ακόμη και αν η συμβολή της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας δεν είναι αμελητέα. Η οικονομική επιτυχία των απολυταρχιών, επομένως, είναι πιθανό να προσελκύσει νέα μέλη. Ακόμη και αν, προς το παρόν, είναι πολύ νωρίς για να αποκλείσουμε ότι «η φιλελεύθερη δημοκρατία θα περιοριστεί σε μια γωνιά του κόσμου με οικονομική και δημογραφική παρακμή».

Φωτό: Αφαιρετικό μεν, τα λέει όλα δε. Πηγή: Shutterstock

Μα η γενιά των Millennials είναι τόσο διαφορετική από τις προηγούμενες; Οι Financial Times βαρέθηκαν τα γενεαλογικά στερεότυπα και ανατρέπουν αρκετά αξιώματα, στα οποία τείνουν να βασίζονται τα μέσα ενημέρωσης όταν γράφουν για όσους γεννήθηκαν μεταξύ του 1981 και του 1996 – μόνο στην Αμερική φτάνουν πλέον τα 70 εκατομμύρια και έγιναν περισσότεροι από τους baby boomers. «Το θέμα είναι ότι νομίζουμε ότι γνωρίζουμε τα πάντα για τους Millennials και αυτά τα “πάντα” τα πλαισιώνουμε με μια σειρά από προκαταλήψεις» γράφουν οι FT.  «Θεωρούμε ότι είναι μια γενιά χαμένη από υπερπροστατευτικούς γονείς και τις απολαύσεις του διαδικτύου, ότι έχουν περίεργη σχέση με την πολιτική, ότι δεν τους ενδιαφέρει να σταδιοδρομήσουν».

Να όμως που οι έρευνες, σχετικά με την προσέγγισή τους στην εργασία, λένε ότι στην πραγματικότητα οι διαφορές μεταξύ των γενεών είναι σχεδόν μηδενικές. Και όχι μόνο αυτό. Κάθε γενιά, για παράδειγμα, είναι πιο ανοιχτή από την προηγούμενη στους γάμους ομοφυλόφιλων, αλλά αυτό συμβαίνει με σταθερό ρυθμό: δεν είναι μια αλλαγή από γενιά σε γενιά αλλά μια πολιτισμική αλλαγή. Εκτιμάμε ότι οι Millennials είναι περισσότερο ναρκισσιστές από τους baby boomers. Αλλά όλοι οι νέοι είναι – ήταν ακόμη και οι baby boomers.

Είναι πραγματικά τόσο διαφορετικοί, τόσο χειρότεροι από μας, τόσο κενοί και άψυχοι ή μήπως δείχνουν κενοί και άψυχοι όπως δείχναμε κι εμείς στους γονείς μας; Ε όχι, μια χαρά παιδιά είναι.

Φωτό: Και μια χαρά και όμορφα. Πηγή: The Financial Times