Σαουδική Αβαρία και Ιράν χρόνια τώρα επιδίδονται σε έναν ψυχρό πόλεμο με έπαθλο την πρωτοκαθεδρία στον αραβικό κόσμο. Ο πόλεμος με το Ισλαμικό Κράτος, κοινός εχθρός και των δύο, μείωσε για μικρό χρονικό διάστημα την ένταση αλλά δεν έσβησε το μίσος. Τους τελευταίους μήνες η αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο κράτη εντείνεται σε έναν άξονα που ξεκινάει από τον Λίβανο και τη Συρία και φτάνει στο Κατάρ και στην Υεμένη. Ο πύραυλος που εκτοξεύθηκε το Σάββατο από το έδαφος της Υεμένης με κατεύθυνση το αεροδρόμιο του Ριάντ έδωσε δραματικό χαρακτήρα στη σύγκρουση και ενέτεινε τις ανησυχίες ότι Ριάντ και Τεχεράνη βαδίζουν προς μία πολεμική σύγκρουση.

Σε όλο αυτό το σκηνικό αβεβαιότητας πρέπει να προστεθεί και ο υπόγειος πόλεμος για τη διαδοχή στη Σαουδική Αραβία, όπου ο πρίγκιπας διάδοχος, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν προχώρησε στη σύλληψη δεκάδων μελών της βασιλικής οικογένειας και αξιωματούχων. Αποτέλεσμα; Οι τιμές του πετρελαίου πήραν μετά από καιρό την ανιούσα, καθώς οι αγορές ανησυχούν, προκαλώντας έναν επιπλέον πονοκέφαλο στις ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως σε αυτές που βρίσκονται σε επισφαλή οικονομική κατάσταση – βλέπε Ελλάδα. Πάντως προς το παρόν η κατάσταση είναι ελεγχόμενη καθώς οι αλλαγές στις τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου θέρμανσης στη χώρα μας θα είναι ανεπαίσθητες, σύμφωνα με εκτιμήσεις.

Επί ποδός πολέμου

Στην Αραβική Χερσόνησο η ένταση περισσεύει τις τελευταίες ημέρες: «Δεν θα είμαστε εμείς που θα προκαλέσουμε τον πόλεμο, αλλά αν το Ιράν κάνει κάποια κίνηση είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε μέσα σε λίγα λεπτά. Εχουμε επενδύσει εκατομμύρια δολάρια σε όπλα για αυτόν τον σκοπό» δήλωσε εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Ριάντ. Ο κόσμος παρακολουθεί με ανησυχία την αντιπαράθεση -προς το παρόν λεκτική- που κινδυνεύει να εμπλέξει όλη τη Μέση Ανατολή σε μία νέα πολεμική σύγκρουση. Σε αυτό το ενδεχόμενο το Ριάντ μπορεί να στηρίζεται σε ισχυρούς συμμάχους: στις ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ -ο οποίος στην πρόσφατη επίσκεψή του υποσχέθηκε πλήρη στήριξη στη Σαουδική Αραβία- και στην Αίγυπτο, ενώ στην πράξη μπορεί να ελπίζει και στη συνδρομή του Ισραήλ –το οποίο εδώ και μήνες επιχειρεί να προσεγγίσει με δόλωμα την κοινή τους εχθρότητα απέναντι στην Τεχεράνη.

Σε όλο αυτό το παζλ του μεσανατολικού παραλογισμού προστέθηκε και η παραίτηση του πρωθυπουργού του Λιβάνου Σάαντ Χαρίρι – πιστού συμμάχου της Σαουδικής Αραβίας. Ο Χαρίρι παραιτήθηκε κατηγορώντας το Ιράν και τη σύμμαχό του Χεζμπολάχ ότι υποδαυλίζουν τις εντάσεις στον Λίβανο και απειλούν την ίδια του τη ζωή. Ο πατέρας του άλλωστε δολοφονήθηκε από αυτοκίνητο-βόμβα και πολλοί δείχνουν τη Χεζμπολάχ ως υπεύθυνη. Ο Χαρίρι καθόλου τυχαία ανακοίνωσε την παραίτησή του από το Ριάντ. Και τώρα ο Λίβανος, που εδώ και χρόνια σπαράσσεται από τη σύγκρουση των Σιιτών της Χεζμπολάχ και των Σουνιτών του Χαρίρι, κινδυνεύει να γίνει η σκηνή όπου θα εξελιχθεί η νέα αντιπαράθεση Ριάντ – Τεχεράνης. Ενδεικτική ήταν η δήλωση σαουδάραβα υπουργού: «με τις πράξεις της Χεζμπολάχ, ο Λίβανος μας κήρυξε τον πόλεμο».

Παράλληλα η ένταση με το Κατάρ -στο οποίο η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της έχουν επιβάλει εμπάργκο από τον Ιούνιο κατηγορώντας το ότι χρηματοδοτεί τους Αδελφούς Μουσουλμάνους- κάθε άλλο παρά έχει μειωθεί. Και καθώς οι διπλωματικές προσπάθειες εξομάλυνσης έχουν ως σήμερα αποτύχει, οι αναλυτές ανησυχούν ότι η μια επιθετική κίνηση του Ριάντ θα προκαλέσει την αντίδραση της Τεχεράνης, αναφέρει η ιταλική Repubblica.

Το τοπίο γίνεται πιο περίπλοκο μετά την εκτόξευση πυραύλου από την Υεμένη με στόχο το αεροδρόμιο του Ριάντ, ενέργεια για την οποία η Σαουδική Αραβία κατηγόρησε ευθέως το Ιράν. Το Ριάντ επενέβη στην Υεμένη το 2015 για να κυνηγήσει τους σιίτες αντάρτες Χούτι που στηρίζονται από την Τεχεράνη. Ο πόλεμος έχει οδηγήσει τη φτωχή Υεμένη στα όρια της κατάρρευσης, ενώ μετά την εκτόξευση του πυραύλου η Σαουδική Αραβία έκλεισε τα σύνορα και απέκλεισε τα λιμάνια της χώρας εμποδίζοντας την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας. Και βέβαια εξακολουθεί να παραμένει το άλυτο ζήτημα της Συρίας: το Ιράν είναι ο σημαντικότερος υποστηρικτής του Ασαντ και ήταν οι Φρουροί της Επανάστασης -με τη βοήθεια της ρωσικής αεροπορίας- που άλλαξαν την πορεία ενός πολέμου που φαινόταν χαμένος για τον δικτάτορα της Δαμασκού. Την αβεβαιότητα στην περιοχή ενισχύει η αντιπαράθεση Κούρδων και Βαγδάτης -μήλον της έριδος ο έλεγχος των πετρελαιοπηγών και του φυσικού αερίου.

Οι αγορές ανησυχούν

Ενώ οι πρωταγωνιστές της κρίσης στη Μέση Ανατολή κάνουν τα δικά τους γεωπολιτικά παιχνίδια οι μαζικές συλλήψεις στη Σαουδική Αραβία έδωσαν το έναυσμα για έναν χορό ανόδου των τιμών του πετρελαίου. Η τιμή του βαρελιού μπρεντ εκτινάχθηκε τη Δευτέρα στα 64 δολάρια – η υψηλότερη από το 2015. Ο διάδοχος του θρόνου πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, με μία ενέργεια που στόχο έχει να ενισχύσει τη θέση του, προχώρησε στη σύλληψη 11 μελών της βασιλικής οικογένειας -ανάμεσά τους και ο δισεκατομμυριούχος Αλουαλίντ μπιν Ταλάλ- και 38 υπουργών και υψηλόβαθμων αξιωματούχων. Η κίνησή του, η οποία εντάσσεται επισήμως κατά το Ριάντ στον πόλεμο κατά της διαφθοράς που έχει κάνει σημαία του ο πρίγκιπας, του χάρισε τους επαίνους του Τραμπ, αλλά οι αγορές έχουν την τάση να ανησυχούν και μόνο στην ιδέα αβεβαιότητας. Και κάπως έτσι οι τιμές εκτοξεύθηκαν πάνω από τα 60 δολάρια. Πίεση ένιωσαν και τα χρηματιστήρια καθώς υπήρξε ανησυχία για το ενδεχόμενο απόσυρσης σαουδαραβικών κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές, καθώς πολλοί από τους συλληφθέντες, ειδικά ο Αλουαλίντ, είναι σημαντικοί μεγαλοεπενδυτές στην Ευρώπη. Η άνοδος των τιμών «είναι αντίδραση στην αβεβαιότητα που προέρχεται από τη Σαουδική Αραβία» ανέφερε στέλεχος επενδυτικού ομίλου στον Guardian.

Παράλληλα οι ανησυχίες εντάθηκαν μετά τη συνάντηση εκπροσώπων από τη Σαουδική Αραβία, τη Ρωσία, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν το περασμένο Σαββατοκύριακο κατά την οποία επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να διατηρήσουν τους περιορισμούς στην παραγωγή πετρελαίου για να στηρίξουν τις τιμές. Αλλες πηγές πάντως ανέφεραν στον Guardian ότι οι υψηλές τιμές δεν θα διατηρηθούν επί μακρόν και ότι οι εκτιμήσεις που κάνουν είναι ότι θα επιστρέψουν γύρω στα 50 δολάρια το βαρέλι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News