Οι ηγέτες των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης συμφώνησαν να εξεταστεί το ενδεχόμενο να γίνουν περικοπές στα κεφάλαια που χορηγούνται στην Αγκυρα στο πλαίσιο της εδώ και πολύ καιρό τελματωμένης ενταξιακής διαδικασίας, κατόπιν της πίεσης που άσκησε προς αυτό η Ανγκελα Μέρκελ, προκειμένου να υπάρξει αντίδραση από την Ευρώπη στην «απαράδεκτη» κατάσταση, κατά την καγκελάριο της Γερμανίας, ως προς τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία.

Παρότι η Μέρκελ εξήρε τις προσπάθειες της Αγκυρας διότι υποδέχθηκε εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία, επέμεινε στη σκληρότερη ρητορική που υιοθέτησε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας της για την επανεκλογή της στην καγκελαρία – ωστόσο δεν πρότεινε ρητά τη διακοπή της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ.

«Ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για να αλλάξει και να μειωθεί η προενταξιακή βοήθεια», είπε η Μέρκελ μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά τις εργασίες της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής.

«Δεν υπάρχει η πλειοψηφία για να τερματιστούν οι συνομιλίες αμέσως. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει έντονος σκεπτικισμός για τη σημερινή κατάσταση. Υποστήριξα ότι πρέπει να επιδιώξουμε έναν διάλογο με την Τουρκία», ανέφερε η καγκελάριος της Γερμανίας.

Νωρίτερα, η Μέρκελ είπε πως η Τουρκία «κινείται σε λάθος κατεύθυνση» και απομακρύνεται από το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το κράτος του δικαίου, αναφερόμενη στις εκκαθαρίσεις ευρείας κλίμακας που εξαπέλυσε η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μετά την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016.

Η Ολλανδία και το Βέλγιο τάχθηκαν υπέρ της μείωσης των κεφαλαίων που λαμβάνει η Τουρκία στο πλαίσιο της προενταξιακής διαδικασίας.

Στις δηλώσεις της προς δημοσιογράφους μετά το δείπνο των ηγετών, στο οποίο συζητήθηκαν οι σχέσεις με την Τουρκία, η Μέρκελ τόνισε ότι θέλει να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή θέση όσον αφορά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και πρόσθεσε πως ο διάλογος με την Άγκυρα θα πρέπει να συνεχιστεί. Ακόμη, τόνισε ότι δεν προβλέπει τη διεξαγωγή συνομιλιών με την Αγκυρα για την διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης της Τουρκίας με την ΕΕ.

Τσίπρας: Ψυχραιμία και αυστηρά μηνύματα

Την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ενωση να διατηρήσει την μέχρι τώρα ψύχραιμη στάση της απέναντι στις εξελίξεις στην Τουρκία και ταυτόχρονα να στείλει αυστηρά, αλλά στοχευμένα μηνύματα προς την Aγκυρα υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας στην παρέμβαση που έκανε κατά τη διάρκεια του δείπνου εργασίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Κοινός τόπος των τοποθετήσεων των ευρωπαίων ηγετών ήταν η θέση ότι η Τουρκία απομακρύνεται από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης και ειδικότερα από τις δημοκρατικές αξίες και το κράτος δικαίου. Ακόμη, διατυπώθηκε ανησυχία για τις εξελίξεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς και για το ρόλο της στην περιοχή.

Ο κ. Τσίπρας στην τοποθέτηση του, όπως αναφέρει το ΑΠΕ που επικαλείται κυβερνητικές πηγές, τόνισε ότι «τα ζητήματα που αφορούν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην Τουρκία δεν είναι για την Ελλάδα μόνο θέματα αρχής, αλλά «δυνητικά επηρεάζουν την άμυνα, την ασφάλεια και τη δημόσια τάξη της χώρας μας».

Για αυτούς τους λόγους, ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η Ελλάδα έχει αυξημένο ενδιαφέρον για αυτά τα ζητήματα. Αναφέρθηκε εκτενώς στην παραβατική αεροναυτική δραστηριότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο, τονίζοντας ότι αυτή η δραστηριότητα της, σε συνδυασμό και με τη στάση της απέναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, πρέπει να αποτελέσουν κρίσιμα ζητήματα στις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Ο Πρωθυπουργός είπε ότι υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να σταλούν συγκεκριμένα μηνύματα στην Τουρκία, όμως η στρατηγική επιλογή της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας πρέπει να διατηρηθεί, τόσο προς όφελος της Ευρώπης όσο και του τουρκικού λαού. Τόνισε, ακόμα, τη σημασία της ενίσχυσης του χρηματοδοτικού μηχανισμού για τους πρόσφυγες στην επικράτεια της Τουρκίας και επισήμανε την ανάγκη να διατηρηθεί η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Αγκυρα στο Προσφυγικό.

Παγωμένες διαπραγματεύσεις

Το κλίμα στην ΕΕ για τυην Τουρκία και τις διαπραγματεύσεις περιέγραψε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε είπε ότι «όλοι γνωρίζουν ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι de facto παγωμένες, de facto ετοιμοθάνατες».

Οι διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, η οποία άρχισε επίσημα μόλις το 2005, δεκαετίες μετά την υποβολή του αιτήματος για αυτό, ήταν πάντα ένα πολύ λεπτό ζήτημα για τη Γαλλία και τη Γερμανία. Αλλά η κλίμακα των εκκαθαρίσεων μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της περασμένης χρονιάς, οι συλλήψεις Αμερικανών και Ευρωπαίων, συμπεριλαμβανομένων ανθρώπων με διπλή υπηκοότητα, και οι φραστικές επιθέσεις του Ερντογάν εναντίον της Γερμανίας και της Ολλανδίας για τη συμπεριφορά τους, που παρομοίασε με εκείνη των ναζί, φαίνεται πως ώθησαν τη Μέρκελ να αλλάξει στάση.

Πέρα από τα κεφάλαια που η ΕΕ έχει υποσχεθεί να καταβάλει στην Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2016 για την αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης και είναι πάνω από 2 δισ. ευρώ, η Αγκυρα επρόκειτο να λάβει 4,4 δισ. ευρώ από την ΕΕ μεταξύ του 2014 και του 2020.

Η Τουρκία θα λάμβανε το 2018 περίπου 500 εκατ. ευρώ βάσει του προϋπολογισμού της ΕΕ, αλλά πλέον συζητείται το πόσο θα μειωθεί η βοήθεια ει δυνατόν χωρίς να επηρεαστούν έργα υποδομής ή η γεωργία.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει προτείνει η βοήθεια να μειωθεί κατά 50 εκατ. ευρώ την επόμενη χρονιά και ακόμη 30 εκατ. αν η σχέση με την Τουρκία επιδεινωθεί κι άλλο. Αναμένεται να διεξαχθεί ψηφοφορία επ’ αυτού την Τετάρτη.

Ωστόσο οι κυβερνήσεις της ΕΕ διχάζονται για το ζήτημα: η Πολωνία, η Βρετανία καθώς και η Σουηδία τάσσονται σθεναρά υπέρ της μελλοντικής ένταξης της Τουρκίας, ενώ η Αυστρία αντιθέτως δεν θέλει απλά να παγώσει η προενταξιακή βοήθεια αλλά να τερματιστεί εντελώς η ενταξιακή διαδικασία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News