Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης πρέπει να μην λησμονούν την ανάγκη υπεράσπισης του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, της ιστορίας του και της προοπτικής του, ειδικότερα σήμερα σε μια από τις κρισιμότερες περιόδους της διαδρομής του, τόνισε σε ομιλία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος.

Οπως επισήμανε σε εκδήλωση του υπουργείου Εξωτερικών για την Ημέρα της Ευρώπης, «όσο η δημοκρατική οργάνωση του κράτους στην Δύση και ειδικότερα στην Ευρώπη δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στις επιθέσεις των δίχως δημοκρατική νομιμοποίηση φορέων της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, τόσον ο δυτικός και ο ευρωπαϊκός πολιτισμός “εξαντλούνται” στην μακρά πορεία τους προς την εκπλήρωση της πλανητικής αποστολής τους».

Το αέτωμα του ευρωπαϊκού πολιτισμού, είπε χαρακτηριστικά, στηρίζουν τρεις πυλώνες, η αρχαία Ελλάδα, η αρχαία Ρώμη και η χριστιανική διδασκαλία. Στη συνέχεια αναφέρθηκε εκτενώς στους τρεις αυτούς πυλώνες:

– Η αρχαία Ελλάδα «μέσ’ από το απαράμιλλο πνεύμα της και τις διαχρονικές ανεξάντλητες προεκτάσεις του, κληροδότησε στην Δύση και στην Ευρώπη την κριτική και ερευνητική σκέψη, την απεριόριστη πίστη στην δύναμη της λογικής ως φορέα πολιτισμού και προόδου και την δημοκρατική νομιμοποίηση ως πρότυπη μορφή πολιτειακής οργάνωσης, στοιχεία τα οποία υιοθέτησε ο Διαφωτισμός διαμορφώνοντας την σύγχρονη νεωτερικότητα».

– Η αρχαία Ρώμη «μέσω της θεσμικής πανοπλίας που επινόησε, όχι μόνο συνέβαλε στην επιβίωση του Αρχαίου Ελληνικού Πνεύματος αλλά και έθεσε τις βάσεις της Αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας, ακόμη δε και αυτού τούτου του Κράτους Δικαίου».

– Η χριστιανική διδασκαλία, στο σύνολό της, «πατώντας στις αντηρίδες της αρχαίας Ελλάδας και της αρχαίας Ρώμης και αξιοποιώντας τες ως “forum conveniens” για την πορεία της προς την αιωνιότητα, σφυρηλάτησε ή και ολοκλήρωσε τις αρχές του ανθρωπισμού, της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης».

Αυτοί οι τρεις πυλώνες, συνέχισε, καθορίζουν και το περιεχόμενο των επιμέρους αρχών και αξιών του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, τον οποίο καλούμαστε να υπερασπισθούμε.

«Θεσμικό “όχημα” για την ευόδωση αυτής της αποστολής είναι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, δηλαδή το σύστημα πολιτειακής οργάνωσης που επινόησε ο δυτικός και ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, το οποίο παρ’ όλες τις επιμέρους ελλείψεις του είναι το καταλληλότερο για να θωρακίσει τον άνθρωπο, στον σισύφειο αγώνα του να υπεραμυνθεί της αξίας του και της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητάς του.

»Κατ’ ακολουθία, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία επινοήθηκε για να επιτρέψει την διαιώνιση ιδίως των εξής αρχών και αξιών του δυτικού -άρα του ευρωπαϊκού- πολιτισμού:

» Πρώτον, της ειρήνης. Το καθεστώς της Ειρήνης συνιστά conditio sine qua non για να μπορέσει ο άνθρωπος να δημιουργήσει, να εμπεδώσει την δημιουργία του και να εγγυηθεί την αέναη συμβολή της στην καταξίωσή του.

» Δεύτερον, του ανθρωπισμού. Ο ανθρωπισμός, φυσική απόρροια της αδήριτης ανθρωποκεντρικής σύνθεσης του πλανήτη, προϋποθέτει την αλληλεγγύη, ως θεμέλιο της ειρηνικής συνύπαρξης τόσο στο πλαίσιο κάθε συγκεκριμένης κοινωνίας όσο και μεταξύ διαφορετικών λαών.

» Τρίτον, της Δημοκρατίας. Η Δημοκρατία, και δη η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, από την μια πλευρά αναδεικνύει την λαϊκή κυριαρχία και την εξ αυτής προκύπτουσα λαϊκή νομιμοποίηση ως υπαρξιακές, κυριολεκτικώς, αρχές της κρατικής οργάνωσης και λειτουργίας.

» Και, τέταρτον, της Δικαιοσύνης. Στο πεδίο του δυτικού και επομένως του ευρωπαϊκού πολιτισμού η αρχή της Δικαιοσύνης καθορίζει δύο βασικές προεκτάσεις τους:  Εκείνη της αναλογικής δικαιοσύνης, που σημαίνει ίση μεταχείριση ουσιωδώς όμοιων καταστάσεων αλλά και άνιση μεταχείριση ουσιωδώς ανόμοιων καταστάσεων.  Και εκείνη της κοινωνικής δικαιοσύνης, ως συστήματος που, μέσω της καταπολέμησης των ολέθριων επιπτώσεων των ανισοτήτων -σ’ επίπεδο κοινωνιών και λαών- αποτρέπει την ρήξη του κοινωνικού ιστού, ιδίως δε την ρήξη των σχέσεων μεταξύ Λαών, με απώτερο στόχο την επικράτηση και εμπέδωση της ειρήνης».

Η Ευρωπαϊκή Ενωση, επισήμανε κλείνοντας ο κ. Παυλόπουλος, «έχει χρέος να οδηγηθεί στον τελικό της προορισμό, τον οποίο δρομολόγησαν οι εμπνευστές της ως μέσο οριστικής αποσόβησης των εφιαλτικών κινδύνων του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.  Πράγματι, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Ευρώπη αποφάσισε να παραμερίσει οριστικώς τα στείρα εθνικιστικά της ένστικτα και να εναρμονίσει τα επί μέρους εθνικά συμφέροντα σε μια νέα κοινή πορεία μέσω μιας υπερεθνικής οργάνωσης.

» Η Ευρώπη πέρασε έτσι στον υπερεθνικό της χρόνο, διότι συνέλαβε υπερεθνικώς την πεμπτουσία του μελλοντικού προορισμού της. Και ο προορισμός αυτός είναι η διαμόρφωση μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης, η οποία λειτουργεί υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.  Μόνον αυτή η Ευρώπη μπορεί να φέρει σε αίσιο πέρας την, σύμφυτη με την δημιουργία της, αποστολή της, ως ασπίδα και δόρυ υπεράσπισης των αρχών της ειρήνης, του ανθρωπισμού, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης».

Ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, δεν έκρυψε την ανησυχία του για την άνοδο του εθνικισμού και του λαϊκισμού και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα όσα συμβαίνουν στην ευρύτερη γειτονιά των Βαλκανίων, όπου, όπως είπε, «η έξαρση αυτών των φαινομένων, σε αντίθεση με την προσδοκία των λαών αυτών να ενταχθούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια, οδηγούν σε επαναβαλκανοποίηση», με ιστορικούς και όχι μόνο με γεωγραφικούς όρους της ευαίσθητης αυτής γωνιάς της ευρωπαϊκής ηπείρου.

Απευθυνόμενος προς τις πολιτικές ηγεσίες της περιοχής σημείωσε ότι «οφείλουν να αναλογισθούν τις μεγάλες ευθύνες που έχουν απέναντι στους λαούς τους».

Μίλησε για νίκη της δημοκρατίας στη Γαλλία, αλλά και για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη, για πιο πολλή διαφάνεια και λογοδοσία, με βασική προτεραιότητα τη συνοχή.

Ο επικεφαλής Εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, υπογράμμισε ότι πρέπει να ξεπεράσουμε τρία ιστορικά ελλείμματα: Την αντίληψη ότι η ΕΕ ισοδυναμεί με πόρους και όχι με αξίες, να πετύχουμε ένα ευρωπαϊκό κονσένσους των πολιτικών δυνάμεων και τρίτον να υψώσουμε την ευρωπαϊκή σημαία ως φραγή στον λαϊκισμό και στον διχασμό.

Με συγκίνηση και σε προσωπικό τόνο, έκλεισε το πρώτο μέρος της εκδήλωσης, ο επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Πάνος Καρβούνης, που είχε αναλάβει το αξίωμά του το 2010 και αποχωρεί εφέτος.

Οπως σημείωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Καρβούνης είναι ο μακροβιότερος που έμεινε σε αυτό το πόστο και έζησε όλη τη διαδρομή της οικονομικής κρίσης. «Επτά χρόνια συνδυάζω την ιδιότητα του Ευρωπαίου αξιωματούχου και του Έλληνα πατριώτη και ποτέ η Κομισιόν δεν με έφερε αντιμέτωπο με τον πατριωτισμό μου» τόνισε χειροκροτούμενος. Μιλώντας για την Ελλάδα της κρίσης, είπε ότι ποτέ μια χώρα δεν κλήθηκε να κάνει τόσα πολλά σε τόσο μικρό διάστημα. Ο θαυμασμός μου για τον λαό και τις θυσίες του είναι απερίγραπτος, αλλά δεν μας αξίζει να ζούμε έτσι, πρόσθεσε. «Πρέπει επιτέλους να μπούμε σε θετική τροχιά, το αξίζουμε».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News