Σε 45 λεπτά τηλεφωνικής συνομιλίας έχει ασφαλώς να πει και να ακούσει κανείς πολλά. Και στα 45 λεπτά που κράτησε η δική τους συνομιλία, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε στην Ανγκελα Μέρκελ -ή η γερμανίδα καγκελάριος άκουσε τον νέο αμερικανό πρόεδρο να λέει- ότι «αναγνωρίζει τον θεμελιώδη ρόλο του ΝΑΤΟ στο πλαίσιο της ευρύτερης διατλαντικής σχέσης και της διασφάλισης της ειρήνης και της σταθερότητας της βορειοατλαντικής μας κοινότητας». Το Βερολίνο ανακοίνωσε από την πλευρά του ότι Μέρκελ και Τραμπ μίλησαν για θέματα όπως η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική, οι σχέσεις με τη Ρωσία και η ουκρανική κρίση.

Μεγαλύτερη σημασία έχει, όμως, τι δεν είπε ο Τραμπ στη Μέρκελ. Γιατί ήταν αρκετό όχι ένα τηλεφώνημα αλλά μια συνάντηση για να καταλάβουν οι ευρωπαίοι ηγέτες ότι ο Ντόναλντ «δεν παίζεται». Οσοι δεν το έχουν καταλάβει, «δεν έχουν παρά να ρωτήσουν την Τερέζα Μέι» γράφει ο Αλεξ Μπάρκερ στους Financial Times. «Την περασμένη Παρασκευή -σημειώνει άνθρωπος που συντάσσει το ενημερωτικό σημείωμα για τους συνδρομητές της εφημερίδας- η βρετανίδα πρωθυπουργός έφευγε από την Ουάσινγκτον με την αίσθηση ότι είχε πετύχει ένα διπλωματικό θαύμα. Ο λόγος ήταν ότι βρήκε έναν αμερικανό πρόεδρο πρόθυμο να συνεργαστεί μαζί της σε τέτοιο βαθμό ώστε είχε αποσπάσει ακόμη και τη στήριξη του για το ΝΑΤΟ» – το ίδιο ΝΑΤΟ που ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει λίγο καιρό πριν «ξεπερασμένο».

Δεν πέρασαν όμως παρά μερικές ώρες για να αντιληφθεί η Μέι ότι ο συνομιλητής της την είχε «κρεμάσει». Γιατί ο Τραμπ «ξέχασε» να την ενημερώσει πως ετοιμαζόταν να απαγορεύσει την είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες σε 134 εκατομμύρια ανθρώπους, μεταξύ των οποίων είναι και βρετανοί πολίτες. Οταν ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου γνωστοποίησε τις προθέσεις του υπογράφοντας το σχετικό διάταγμα, η Μέι βρισκόταν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, στην Αγκυρα. Η απόσταση δεν εμπόδισε τους δημοσιογράφους να της ζητήσουν να σχολιάσει την ενέργεια του Τραμπ στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε με τον Ταγίπ Ερντογάν. «Ο τρόπος που προσπάθησε να υπεκφύγει -γράφει ο Μπάρκερ- έκανε τον τούρκο οικοδεσπότη της δίπλα να μοιάζει με πιονιέρο των φιλελεύθερων ιδεών».

Επρεπε να φτάσουν σχεδόν μεσάνυχτα για να ανακοινώσει η Ντάουνινγκ Στριτ ότι διαφωνούσε με τον Τραμπ. Και να περάσουν πολλές ώρες ακόμη -είχε φτάσει πια Κυριακή απόγευμα- για να ζητήσει η Μέι από τον υπουργό της των Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον να εκφράσει αυτή τη διαφωνία και επισήμως στην Ουάσινγκτον. Οι βρετανοί πολίτες κινήθηκαν από την πλευρά τους πιο γρήγορα: το αίτημα να ακυρωθεί η επίσκεψη του Τραμπ στο Λονδίνο είχε συγκεντρώσει 900.000 υπογραφές σε λιγότερο από μία ημέρα.

Ολα αυτά δεν γίνεται να αφήσουν αδιάφορους τους «27» που την ερχόμενη Παρασκευή πρόκειται να συναντηθούν στη Μάλτα για τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Γιατί μπορεί η απαγόρευση του Τραμπ να μην αφορά όλους τους ευρωπαίους πολίτες με διπλή υπηκοότητα, αλλά έχει μια πολιτική διάσταση που βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με τις αξίες και τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η συνήθης λύση θα ήταν το «περιμένοντας και κάνοντας» – όπως έγραψε στη FAZ ο αρθρογράφος Χέντρικ Κάφσακ, η ΕΕ ενεργούσε πάντα ως δυσκίνητο τάνκερ και, αντίθετα από το παρελθόν, σε αυτή τη φάση η δυσκινησία αποτελεί προσόν. Δεν είναι όμως αυτή η περίπτωση. Οι «27» δεν έχουν πιθανότατα άλλη επιλογή από το να πάρουν θέση. Δηλαδή; Να υπενθυμίσουν ότι έχουν αξίες και ότι δεν στερούνται ισχυρών ηγετών που έχουν το σθένος να εκφράσουν αυτές τις αξίες.

Μην πάει το μυαλό κανενός στο Βερολίνο – δεν θα βρει εκεί αυτούς τους ηγέτες. Αυτός που μάλλον δεν κρατιέται να ορθώσει το ανάστημά του είναι ο Φρανσουά Ολάντ. Στο δικό τους τηλεφώνημα, εξάλλου, ο γάλλος πρόεδρος βομβάρδισε τον αμερικανό συνομιλητή του. Σύμφωνα με ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας, ο Ολάντ είπε στον Τραμπ ότι η απομόνωση είναι αδιέξοδη, ότι ο προστατευτισμός συνοδεύεται από σοβαρές οικονομικές και πολιτικές συνέπειες, ότι η Ατλαντική Συμμαχία είναι απαραίτητη και ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση πρέπει να ενισχυθεί σε όλους τους τομείς. Μόνο που ο γάλλος πρόεδρος αποχωρεί σε λίγους μήνες από το Ελιζέ. Κι εδώ το ζήτημα δεν είναι τι είπε ο Ολάντ, αλλά τι έκανε ο Τραμπ όταν τον άκουγε.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News