Aκουσα τη φράση σε κάποιο τηλεοπτικό κανάλι από χείλη τα οποία θα έπρεπε να ενημερώνουν, κι έμεινα για λίγο άφωνη. «Τα χιονοδρομικά κέντρα είναι μοχλός ανάπτυξης», λέει. Τι λέτε, ρε παιδιά; Γιατί κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας; Ποιος μοχλός ανάπτυξης και πράσινα άλογα; Πλάκα κάνετε;

Είχα μόλις τελειώσει ένα πλήρες ρεπορτάζ σχετικά με την κατάσταση των χιονοδρομικών κέντρων στη Βόρεια Ελλάδα φέτος, όπως κάνω κάθε χρόνο για την εφημερίδα. Είχα μιλήσει με δεκάδες ανθρώπους κι είχα πρόσφατες όλες τις παθογένειες που ακολουθούν τη λειτουργία τους, η οποία κάθε άλλο παρά απρόσκοπτη είναι. Και δεν φταίει μόνο το γεγονός ότι στην Ελλάδα χιονίζει λίγο με αποτέλεσμα η σεζόν να είναι πολύ μικρή. Φταίει το γεγονός ότι ελάχιστοι πλην των χιονοτρελαμένων τα έχουν πάρει στα σοβαρά εδώ και δεκαετίες, με αποτέλεσμα σε αυτά να αντανακλούν οι παθογένειες του ελληνικού κράτους: καταχρεωμένες δημοτικές επιχειρήσεις, πολιτικές παρεμβάσεις, κομματικές διοικήσεις, έλλειψη επενδύσεων και παντελής απουσία οποιουδήποτε σχεδιασμού –πόσω μάλλον στρατηγικού. Οπότε, για ποιους «μοχλούς ανάπτυξης» να μιλάμε; Για λόγους οικονομίας της συζήτησης θα αναφερθώ τροχάδην στο γεγονός ότι πριν από λίγα χρόνια όλα ανεξαιρέτως τα χιονοδρομικά της χώρας στερούνταν άδειας, καθώς όλα τα κτίσματα στο βουνό ήταν αυθαίρετα κι αυτό τακτοποιήθηκε νομοθετικά.

Το σκι είναι ένα επικίνδυνο σπορ στο οποίο οι ερασιτεχνισμοί πληρώνονται. Χιονοδρομικό κέντρο δεν σημαίνει ότι βρίσκεται μια πλαγιά, μπαίνει ένα λιφτ για να ανεβάζει τον κόσμο ψηλότερα και αρκεί να περιμένουμε το χιόνι για να λειτουργήσει. Τα χιονοδρομικά κέντρα χρειάζονται σοβαρές επενδύσεις, υποδομές, δρόμους, έμφαση στα μέτρα ασφαλείας και, κυρίως, δουλειά στο βουνό το καλοκαίρι. Οι πίστες απαιτούν σωστό σχεδιασμό, στρώσιμο, καθάρισμα από πέτρες, συντήρηση των μηχανημάτων κι όλα αυτά όχι στην αρχή της σεζόν αλλά στο τέλος της, ώστε να αρχίσει σωστά η επόμενη.

Έλα όμως που στην Ελλάδα φτάνουμε κάθε χρόνο να μην ξέρουμε ποιο χιονοδρομικό θα ανοίξει υπό ποια διεύθυνση! Να σας πω ένα παράδειγμα: το Σέλι, που είναι και το πρώτο οργανωμένο χιονοδρομικό στην Ελλάδα που άνοιξε το 1934 (!) κι η πρώτη του καρέκλα μπήκε το 1955 (!) Το Σέλι πέρσι δεν άνοιξε καν, ξέρετε γιατί; Γιατί δεν είχε άδεια λειτουργίας (είχε λήξει) και η διοίκησή του που διορίστηκε από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού το καλοκαίρι του 2015 δεν πρόλαβε να κινητοποιηθεί ώστε να την αποκτήσει. Ταυτόχρονα, οι υπάλληλοί του είχαν συνταξιοδοτηθεί και δεν μπορούσε να προσληφθεί νέο προσωπικό, ούτε καν εποχικό. Η διοίκηση στην αρχή της χρονιάς είχε υποσχεθεί ότι αν χιόνιζε το κέντρο θα λειτουργούσε με προσωπικό από τον ΟΑΕΔ, κάτι που τρομοκράτησε τους πάντες στη Βέροια, καθώς γνωρίζουν ότι το χιονοδρομικό κέντρο σημαίνει προσωπικό με γνώση από χιόνι. «Ευτυχώς που δεν χιόνισε!» λένε στην περιοχή. Μάλιστα, σε συνέντευξη Τύπου που διοργάνωσε τον περασμένο Απρίλιο ο πρόεδρος του κέντρου είπε: «Δεν θα κρύψουμε ότι οι περισσότεροι από εμάς βρεθήκαμε σε αυτή τη θέση λόγω της κομματικής μας ιδιότητας, ως μέλη του Αθλητικού Τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ και όχι ως ειδήμονες στη Δημόσια Διοίκηση». Είχε απόλυτο δίκιο, όμως, να προσθέσει: «Δεν θα φορτωθούμε τις παρενέργειες των προηγούμενων διοικήσεων», διότι το Σέλι την τελευταία σεζόν που λειτούργησε με την προηγούμενη -κι έμπειρη διοίκηση- είχε ανοίξει στο και πέντε της σεζόν, και με το ζόρι. Η άδεια για φέτος, τελικά, με πολύ κόπο, εξασφαλίστηκε στις 20 Δεκεμβρίου, έγιναν οι παραμελημένες συντηρήσεις των μηχανημάτων, το προσωπικό βρέθηκε και πλέον στο Σέλι περιμένουν το χιόνι.

Το χιονοδρομικό της Βασιλίτσας που εποπτεύεται, επίσης, από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού έχει λιγότερα προβλήματα και δεν αντιμετώπισε κενό στο προσωπικό. Για να έχουμε μια εικόνα, όμως, του τι σημαίνει παθογένεια, να πούμε ότι ο διαγωνισμός για το κατάστημα και τη σχολή χιονοδρομίας διενεργείται στις 3 Ιανουαρίου, άρα ο επιχειρηματίας θα μπει για να δουλέψει στη μέση της σεζόν!

Στα Τρία Πέντε Πηγάδια της Νάουσας το ανέκδοτο είναι «διεθνής διαγωνισμός». Κι αυτό, επειδή εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία διακινούνται οι φήμες «θα έρθουν αυστριακοί επενδυτές» και «θα γίνει διεθνής διαγωνισμός». Κύριος οίδε ποιος τις εμπνεύστηκε, πάντως λειτουργούν άψογα προκειμένου να μη γίνεται καμιά επένδυση στο χιονοδρομικό κέντρο. Παλαιότερα λειτουργούσε από τους (πολύ έμπειρους και εξειδικευμένους) εργαζομένους της δημοτικής επιχείρησης Νάουσας, ωστόσο πριν από λίγα χρόνια η επιχείρηση τέθηκε σε εκκαθάριση. Έτσι, κάθε χρόνο λίγο πριν πέσουν τα χιόνια, διενεργείται στα γρήγορα ένας διαγωνισμός, ώστε να βρεθεί κάποιος να το λειτουργήσει για τη σεζόν. Κάθε χρόνο βρίσκεται κάποιος άλλος. Οπότε, ποιος επιχειρηματίας θα κάνει την παραμικρή επένδυση εφόσον θα μείνει μια σεζόν μόνο; Γιατί το δίνουν μόνο μια σεζόν; Μα αφού σας εξήγησα παραπάνω ότι «θα γίνει διεθνής διαγωνισμός», μην κοροϊδεύετε!

Το Καϊμάκτσαλαν περνάει κι αυτό φάση «διεθνούς επενδυτή» και λογικά: ανήκει στο δημόσιο (Εταιρία Αξιοποίησης Ακινήτων Δημοσίου) κι υπάρχει όντως πρόθεση για αξιοποίηση. Ωστόσο, μέχρι να γίνει αυτό, το λειτουργεί κοινοπραξία από ιδιώτες κατόπιν διαγωνισμού κι επειδή στο ελληνικό κράτος ζούμε, λόγω γραφειοκρατίας πέρσι παραλίγο να μην προλάβουν να το ανοίξουν. Κι αυτό επειδή ο διαγωνισμός προκηρύχθηκε το Σεπτέμβριο, η κατακύρωση έγινε τον Νοέμβριο, ενώ οι προθεσμίες για τις ενστάσεις οδήγησαν στην έκδοση απόφασης οριστικής ανάθεσης τον… Ιανουάριο! Με απόφαση προσωρινής ανάθεσης το κέντρο άνοιξε νωρίτερα, ώστε να λειτουργήσει τις ημέρες των διακοπών. Εννοείται ότι ούτε στο Καϊμάκτσαλαν γίνονται επενδύσεις, ενόψει «διεθνούς διαγωνισμού», ενώ ο δρόμος παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα όταν χιονίζει, αλλά και η βάση του χιονοδρομικού είναι σε μεγάλο υψόμετρο. Η ίδια κοινοπραξία ανέλαβε το χιονοδρομικού του Φαλακρού φέτος, κατόπιν διαγωνισμού στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης η οποία το διαχειρίζεται. Πέρσι το Φαλακρό δεν λειτούργησε, λόγω πολλών προβλημάτων κι ελλείψει ρευστού.

Το Ελατοχώρι Πιερίας λειτουργεί από μια εταιρία που έχει συσταθεί με μετόχους το δήμο Κατερίνης, τον τοπικό Δασικό Συνεταιρισμό, τον Αθλητικό Σύλλογο Ελατοχωρίου και το Χιονοδρομικό Σύλλογο Κατερίνης. Το κέντρο έχει κατασκευαστεί σε ιδιωτικό δάσος, ιδιοκτησίας του Συνεταιρισμού. Η πορεία του κέντρου δεν είναι καλή τα τελευταία χρόνια, καθώς ο καιρός δεν ευνόησε την περιοχή. Ωστόσο, τα χρέη που υπήρχαν από παλαιότερες χρήσεις έχουν ρυθμιστεί, το προσωπικό είναι έτοιμο και, σύμφωνα με τους ιθύνοντες, το κέντρο θα λειτουργήσει αμέσως μόλις χιονίσει. Για επενδύσεις, όμως, ούτε λόγος! Κάτι παρόμοιο και στις Σέρρες με το χιονοδρομικό στο Λαϊλιά, τα τηλέφωνα του οποίου δεν απαντούν καν.

Για το τέλος, θα αναφέρω το χιονοδρομικό του Πισοδερίου, το οποίο έχει παραχωρηθεί σε ιδιώτη εδώ και 20 χρόνια. Έτσι, είχε όλο το χρόνο να οργανωθεί, να κάνει τις επενδύσεις του, να βάλει το τεχνητό του, να πάρει το προσωπικό του, να κάνει τη διαφήμισή του και να ξέρουν και οι πέτρες ότι θα είναι ανοιχτός κάθε χρόνο.

Κατά τα άλλα, «μοχλός ανάπτυξης», λέει. Ναι, καλά, θα σας έλεγα κι ένα με «αυστριακούς επενδυτές»!

(Για τα χιονοδρομικά κέντρα, ημέρες λειτουργίας και κατάσταση χιονιού, ενημερωνόμαστε από το snowreport.gr)

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News