Τέτοιες ημέρες πριν από 26 χρόνια η Πολωνία έβγαινε από τον πάγο του καθεστώτος του Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, ο στρατηγός είχε εγκαταλείψει την εξουσία στις 22 Δεκεμβρίου 1990. Τώρα όμως πληθαίνουν οι φωνές ότι η χώρα παίρνει ξανά τον πολιτικά ολισθηρό δρόμο προς μια αυταρχική και ανεξέλεγκτη διακυβέρνηση, εξαιτίας αυτή τη φορά της Δεξιάς. Αυτό καταγγέλλει ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας, ανεβάζοντας τους τόνους στην πολιτική διαμάχη και ενώ η χώρα τις τελευταίες ημέρες συγκλονίζεται από διαδηλώσεις.

Το Κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) κάνει μια συστηματική προσπάθεια να εξαφανίσει κάθε μηχανισμό ελέγχου της κυβέρνησης, προειδοποίησε ο απερχόμενος πρόεδρος Αντρέι Ρεπλίνσκι, η θητεία του οποίου λήγει σήμερα, Δευτέρα, 19 Δεκεμβρίου.

Ο αντικαταστάτης του είναι πολύ πιθανόν να είναι πρόσωπο προσκείμενο στο PiS, πράγμα που θα επεκτείνει ακόμα περισσότερο τον έλεγχο του κόμματος επί της Δικαιοσύνης.

Μιλώντας στον Guardian o Ρεπλίνσκι είπε ότι η κυβέρνηση αρνείται να αναγνωρίσει την νομιμότητα κάποιων αποφάσεων του δικαστηρίου, κάτι που δημιουργεί ένα διπλό νομικό σύστημα «όπου κάποια δικαστήρια εφαρμόζουν τις αποφάσεις μας και κάποια όχι. Οι δικαστές δεν θα ξέρουν καν ποιος είναι ο νόμος».

Ο Ρεπλίνσκι κατηγόρησε ανοιχτά την κυβέρνηση ότι «στόχος των νομοθετημάτων είναι να καταστρέψει το Δικαστήριο, να το διαλύσει και να φτιάξει κάτι σαν ιδιωτικό συμβούλιο για τον “αγαπημένο ηγέτη”», υπονοώντας τον ηγέτη του κόμματος PiS Γιάροσλαβ Κατσίνσκι.

Πριν από μερικούς μήνες ο Κατσίνσκι σε κομματική συγκέντρωση είχε πει ότι το Δικαστήριο εκπροσωπεί «ό,τι υπάρχει άσχημο στην Πολωνία» και το είχε κατηγορήσει σαν υποκινούμενο από την αντιπολίτευση.

Σε όλη αυτήν την πολιτική μάχη παρενέβη η ΕΕ δια του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πρώην πρωθυπουργού της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος κάλεσε την κυβέρνηση της χώρας να σεβαστεί το Σύνταγμα.

Η Κομισιόν από την πλευρά της εξετάζει την επιβολή κυρώσεων λόγω της «συστηματικής απειλής κατά του κράτους δικαίου στην Πολωνία».

Ακόμη περισσότερο, ο πρώην πρόεδρος και αγωνιστής της δημοκρατίας στη χώρα, ο Λεχ Βαλέσα, μιλώντας στο politico.eu τονίζει ότι μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της ζωής του, αλλά «όσο έχω τη δύναμη δεν θα επιτρέψω την καταστροφή της Πολωνίας».

Και σε πιο δραματικούς τόνους: «Δεν μου αρέσει να μιλάω κατά της Πολωνίας, αλλά δεν έχω άλλη λύση. Αν ανήκει σε μια ένωση αλλά δεν χωράς, τότε σε πετάμε έξω. Χάνοντας το δικαίωμα ψήφου στην ΕΕ είναι πολύ λίγο. Πρέπει να μας πετάξουν έξω».

Κυβέρνηση κατά πάντων

Οι αναφορές του απερχόμενου ανώτατου δικαστή δίνουν συνέχεια μιας διαμάχης κυβέρνησης και Δικαιοσύνης που άρχισε πέρυσι όταν ο πρόεδρος Αντρέι Ντούντα αρνήθηκε να ορκιστεί ενώπιον των δικαστών που είχαν οριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ορισε τότε πέντε δικής του επιλογής, ο διορισμός τριών εκ των οποίων κρίθηκε αντισυνταγματικός.

Εκτοτε το ελεγχόμενο από το PiS κοινοβούλιο έχει ψηφίσει σειρά νομοθετημάτων με τα οποία περιορίζεται ο ρόλος του Συνταγματικού Δικαστηρίου, πέρα από άλλα που περιορίζουν την ελευθεροτυπία και τις απόπειρες να καταργήσει σχεδόν πλήρως το ήδη πολύ περιορισμένο δικαίωμα στις αμβλώσεις.

Η πολιτική κρίση στη χώρα έχει περάσει σε μια νέα φάση την Παρασκευή όπου η Βουλή ψήφιζε νόμους με τους οποίους περιορίζεται ακόμα περισσότερο η δυνατότητα των ΜΜΕ να έχουν πρόσβαση στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες.

Με τους διαδηλωτές έξω από τη Βουλή να καταγγέλλουν τον στραγγαλισμό της ελευθεροτυπίας και μέσα στη Βουλή την αντιπολίτευση να καταγγέλλει παρατυπίες στη διαδικασία, το πολιτικό κλίμα πήρε φωτιά.

Αργά το βράδυ την Παρασκευή οι διαδηλωτές περικύκλωσαν το κοινοβούλιο αναγκάζοντας την πρωθυπουργό Μπεάτα Σίντλο και τον -σύμφωνα με τις φήμες άτυπο πρωθυπουργό- Κατσίνσκι να διαφεύγουν με αστυνομική συνοδεία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News