«Μαντίλα εσείς; Σχολική ποδιά εμείς». Είναι αυτό που θα μπορούσε να σκέφτεται το 58% των Γάλλων, το οποίο, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Figaro Magazine, τάσσεται υπέρ της επαναφοράς της στολής (ή της ποδιάς όπως θα λέγαμε εμείς) στο δημοτικό σχολείο, ενώ υψηλότατο (56%) είναι και το ποσοστό εκείνων που πιστεύει ότι πρέπει να γίνει το ίδιο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

«Η ιδέα ενός ενδυματολογικού κώδικα στο σχολείο γίνεται όλο και λιγότερο ταμπού», γράφει το περιοδικό επισημαίνοντας ακόμη ότι η στολή δεν θεωρείται πια ένα συντηρητικό κατάλοιπο περασμένων δεκαετιών, αλλά ένας τρόπος υπεράσπισης των αξιών του κοσμικού κράτους. Μα γιατί; Μα, (μεταξύ άλλων), επειδή τον περασμένο Μάιο δημιουργήθηκε ολόκληρη αναστάτωση όταν μια 16χρονη μουσουλμάνα εμφανίστηκε στο σχολείο της με ένα φόρεμα που κάλυπτε ολόκληρο το σώμα της.

Επειτα από αυτό γίνεται σαφές ότι η ποδιά έχει και μια πολιτική διάσταση. Και μάλλον δεν θα πρέπει να εκπλήσσει κανέναν το γεγονός ότι οι δυο βασικοί διεκδικητές της προεδρίας -ο δεξιός Φρανσουά Φιγιόν και η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν- τάσσονται αναφανδόν υπέρ της επαναφοράς της σχολικής ποδιάς: «Θέλω ένα σχολείο απέναντι στο οποίο ο σεβασμός και του οποίου το κύρος θα εκφράζονται με την ένδυση της στολής» έχει δηλώσει ο Φιγιόν.

Και το δικαίωμα στο να ντύνεται κανείς όπως θέλει που θεωρούν αναφαίρετο δικαίωμά τους οι μαθητές; Ωρα είναι για έναν σχολικό Μάη του ’68.

Φωτό: Στη γαλλική ιδιωτική εκπαίδευση, πάντως, η ποδιά καλά κρατεί. Πηγή: Le Figaro Magazine / Stephan Gladieu

Είναι κι αυτό ένα ταξίδι στην άκρη της Γης. Μόνο που είναι ελαφρώς διαφορετικό από τα άλλα. Γιατί οι ταξιδιώτες είναι 76 γυναίκες της επιστήμης. Κι ο στόχος τους δεν είναι μόνο να στρέψουν τους προβολείς στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, αλλά και να υπενθυμίσουν ότι η επιστήμη είναι γένος θηλυκού. Τόσο που από το πλοίο τους δεν παρατηρούν μόνο πιγκουίνους και θαλάσσιους ελέφαντες – κάνουν και γιόγκα.

[Δείτε εδώ εικόνες από το ταξίδι των 76 γυναικών στην Ανταρκτική]

Το ταξίδι αυτών των 76 γυναικών (αστρονόμων, μαθηματικών, βιολόγων, γιατρών), άρχισε πριν από δέκα ημέρες από τη Γη του Πυρός και θα ολοκληρωθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα όταν το πλοίο τους θα φτάσει στην Ανταρκτική. Η ιδέα της πιο μεγάλης ερευνητικής αποστολής γυναικών στην ιστορία, γράφει η Repubblica, ήταν της οικολόγου Τζέσικα Μέλμπουρν Τόμας και της ακτιβίστριας και επιχειρηματία Φαμπιάν Ντατνέρ. Και ήταν μια ιδέα που άρεσε: πάνω από χίλιες γυναίκες ενδιαφέρθηκαν να συμμετάσχουν για να επιλεγούν τελικά οι 76. Ναι, αλλά πώς γεννήθηκε η ιδέα; Οταν άκουσαν κάποιες ερευνήτριες να επισημαίνουν ότι πρέπει να έχει κανείς γένια για να ελπίζει να αποκτήσει ρόλο σε μια ερευνητική αποστολή στην Ανταρκτική.

Κι έχουν δίκιο. Γιατί ήταν μόλις το 1969 που το αμερικανικό ναυτικό επέτρεψε σε μια ομάδα ερευνητριών να επισκεφτούν την αμερικανική βάση ΜακΜούρντο στην Ανταρκτική, ενώ οι άνδρες εργάζονταν εκεί ήδη μια δεκαετία. Τα πράγματα δεν πήγαν καλύτερα για τις κόρες της βασίλισσας Ελισάβετ που αναγκάστηκαν να περιμένουν έως το 1983 για να γίνουν δεκτές στην British Antarctic Survey, βρετανική οργάνωση που ασχολείται με την επιστημονική έρευνα στην Ανταρκτική. Αλλά το φαινόμενο είναι γενικότερο: σύμφωνα με έρευνα της επιθεώρησης Harvard Business Review, οι γυναίκες έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να δουν να αναγνωρίζεται το ερευνητικό τους έργο. Ενώ η Unesco λέει ότι οι ερευνήτριες δεν αποτελούν παρά το 28% του συνόλου και (φυσικά) υποεκπροσωπούνται στα ανώτερα κλιμάκια.

Κι όμως, για το καλό του πλανήτη, θα έπρεπε να είναι αλλιώς. Γιατί μία από τις διοργανώτριες αυτού του ταξιδιού στην άκρη της Γης έχει δίκιο όταν λέει πως «οι γυναίκες έχουν οργανική σχέση με αυτό που αφήνουμε στις επόμενες γενιές».

Φωτό: Επιστημονική παρατήρηση. Και μετά, λίγη γιόγκα. Πηγή: Rep /Homeward Bound

Παρά τον Τραμπ, υπάρχουν εκατό λόγοι για να αισιοδοξεί κανείς. Ή, καλύτερα, υπάρχουν εκατό πρόσωπα που λειτουργούν ως αντίβαρο σε αυτό που τόσο το περιοδικό Time όσο και οι Financial Times ανακήρυξαν πρόσωπο της χρονιάς. Αυτά τα πρόσωπα τα επέλεξε το Foreign Policy. Το οποίο υπενθυμίζει ότι «ο φόβος νίκησε κατ’ επανάληψη τη λογική το 2016, ακόμη και μέσω δημοκρατικών εργαλείων».

Η εκλογή Τραμπ, το Brexit, το δημοψηφισματικό «όχι» στην ειρηνευτική συμφωνία της Κολομβίας, είναι όλες περιπτώσεις όπου «οι ψηφοφόροι ψήφισαν εναντίον του ίδιου τους του συμφέροντος». Αλλά να που υπάρχουν αυτοί οι «εκατό λόγοι αισιοδοξίας» όπως τιτλοφορείται το αφιέρωμα. Οι οποίοι είναι μοιρασμένοι σε κατηγορίες (καλλιτέχνες, καινοτόμοι, αγωνιστές, αλλά και μεγιστάνες), ενώ τα πιο γνωστά πρόσωπα είναι στην κατηγορία της πολιτικής.

Εκεί βρίσκει κανείς την γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ («επειδή κράτησε την πόρτα μισάνοιχτη για τους πρόσφυγες»), τον απερχόμενο γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν («επειδή έτρεξε πιο γρήγορα από τον Τραμπ για τη σωτηρία του πλανήτη»), τον καναδό πρωθυπουργό Τζάστιν Τριντό («για την ουμανιστική πολιτική που υιοθέτησε στο Προσφυγικό»), τον δήμαρχο του Λονδίνου Σαντίκ Καν («επειδή διαφύλαξε την ηθική πυξίδα της πόλης του»).

Ποιο είναι, όμως, το πρώτο όνομα στη λίστα; Αυτό της Χίλαρι Κλίντον. Της οποίας το περιοδικό υπενθυμίζει μια φράση από εκείνη την εξαιρετική ομιλία που εκφώνησε για να παραδεχθεί την ήττα της: «Δεν το βάζουμε ποτέ κάτω».

Φωτό: Ωστε λοιπόν αυτός ο πλανήτης ανθίζει ακόμη. Πηγή: Foreign Policy / Mauricio Alejo

Το όνειρό τους είναι να ενώσουν όλες τις σκανδιναβικές χώρες για να δημιουργήσουν ένα ενιαίο κράτος είτε με εκλογές είτε με επανάσταση. Εχουν βρει και το όνομα: Βόρεια Εθνικοσοσιαλιστική Δημοκρατία. Το όνειρο των νεοναζί Σκανδιναβών δεν είναι φυσικά καινούργιο. Αλλά το νέο -κι εκείνο που ανησυχεί- είναι ότι μόνο τον τελευταίο χρόνο οι βόρειοι ομοϊδεάτες της Χρυσής Αυγής έχουν αυξηθεί κατά 30%.

Η βασική τους συνιστώσα είναι το σουηδικό Βόρειο Κίνημα Αντίστασης. Τα μέλη του, γράφουν οι Times, μαθαίνουν πώς να «δρουν στον δρόμο σε περίπτωση σύγκρουσης», ενώ το κίνημα πρόκειται να μετασχηματισθεί σε πολιτικό κόμμα. Ενα Κίνημα Αντίστασης δραστηριοποιείται και στη Φινλανδία με το ερώτημα για το εάν πρέπει να τεθεί εκτός νόμου ή όχι να μην έχει ακόμη απαντηθεί από τον πολιτικό κόσμο της χώρας. Στη Σουηδία οι αριθμοί είναι ακόμη μικροί: οι σκληροπυρηνικοί ακτιβιστές είναι 160. Ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνονται, ωστόσο, είναι κάθε άλλο παρά καθησυχαστικός, ενώ οι περισσότεροι από αυτούς αντιμετωπίζουν κατηγορίες για πράξεις βίας. Κι έπειτα, ποτέ δεν είχαν διαδηλώσει τόσοι πολλοί νεοναζιστές στο κέντρο της Στοκχόλμης ( συνολικά 600) όσοι τον περασμένο μήνα.

Θα τεθούν τελικά εκτός νόμου αυτές οι οργανώσεις; Αγνωστο. Πάντως κανείς Σκανδιναβός πολιτικός δεν πήρε τους νεοναζί για να κάνουν βόλτες στα φιόρδ, ούτε κάποιος άλλος είπε ότι «πρέπει να προηγηθεί η ουσία της σύγκλισης».

Φωτό: Σουηδοί νεοναζί τον περασμένο Νοέμβριο στην Στοκχόλμη. Τουλάχιστον δεν καπηλεύονται τη σουηδική σημαία. Πηγή: The Times / Afp / Getty / Jonathan Nackstrand