Θα παίρνατε έναν υπνάκο στο γραφείο; Οχι στον καναπέ. Ούτε πάνω στο γραφείο σας ή κάτω από το γραφείο σας ή στο στρώμα της γιόγκα –συμβαίνει κι αυτό- αλλά σε κρεβάτια, μέσα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Πώς είναι οι αίθουσες συνεδριάσεων; Ετσι και οι αίθουσες ύπνου ή «nap rooms» όπως τις αποκαλούν στις ΗΠΑ. Εκεί αναπτύσσεται εδώ και χρόνια το κόνσεπτ. «Ευτυχώς το στίγμα γύρω από τον ύπνο εξαλείφεται σταδιακά», έχει δηλώσει η Αριάννα Χάφινγκτον, ελληνοαμερικανίδα ιδρύτρια της Huffington Post η οποία εγκατέστησε ειδικά κουβούκλια ύπνου στα γραφεία του οργανισμού στη Νέα Υόρκη το 2011.

Το θέμα του ύπνου έχει απασχολήσει ακόμη και τη NASA. Με έρευνα στις επιδράσεις που έχουν οι μεγάλες πτήσεις στους πιλότους κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι μικρής διάρκειας ύπνοι «διατηρούν ή βελτιώνουν τις επιδόσεις, την ψυχολογική ετοιμότητα και την ίδια τη διάθεση». Το ξέραμε ήδη. Αλλά ένας από τους συγγραφείς της έκθεσης έδωσε και τον μαγικό αριθμό: 26 λεπτά ύπνου βελτιώνουν τις επιδόσεις των πιλότων κατά 34% και την ετοιμότητα κατά 54%. Πόσο πιο επιστημονικά μπορείς να το δεις;

Κι όμως, έχουμε δρόμο ακόμη. Για παράδειγμα, στην Ιαπωνία ο ύπνος εξυμνείται κάθε λεπτό της ημέρας χωρίς να χρειάζονται ειδικά διαμορφωμένοι χώροι. Οι Ιάπωνες -παρότι (ή επειδή) συγκριτικά με άλλους πληθυσμούς κοιμούνται πολύ λίγες ώρες- έχουν το ελεύθερο να κοιμηθούν εν ώρα εργασίας (το λένε «inemuri»). Είναι μάλιστα κάτι που δημιουργεί καλές εντυπώσεις. Θα κλείσουν τα βλέφαρα ακόμη και στο μικρό διάλειμμα μίας σύσκεψης. Θα τους δείτε κοιμισμένους σε όρθια στάση στα λεωφορεία και τα μετρό.

Στον δυτικό κόσμο ο ύπνος είναι ιδιωτικός. Οι Ισπανοί τον τιμούν με τις πάντα ιερές, δίωρες σιέστες, συνήθως όσο πιο μακριά γίνεται από το γραφείο -βέβαια αυτό δεν είναι ακριβώς «power nap». Στην Ελλάδα όποιος μπορεί τηρεί την «κακιά συνήθεια». Ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το είχε παράδοση. «Κατεβάζει το σιδηρούν παραπέτασμα και κοιμάται», έλεγε η σύζυγός του, Μαρίκα. Η πρώην υπουργός Εσωτερικών Βάσω Παπανδρέου δεν κοιμόταν, αλλά έκλεινε τις πόρτες και τα τηλέφωνα για μισή ώρα κάθε μέρα. Πιστός στον μεσημεριανό ύπνο είναι και ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Βαγγέλης Βενιζέλος. Το ίδιο ίσχυε και για τη Σιδηρά Κυρία, Μάργκαρετ Θάτσερ, ενώ ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, διατηρούσε την ενέργειά του με μικρές παύσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Πάντως η εμπειρία δεν παύει να είναι ιδιωτική. Και επειδή είναι ιδιωτική, δεν μπορούν να τη βιώσουν όσοι εργάζονται πολλές ή δύσκολες ώρες στα γραφεία τους. Κακώς. Στην πραγματικότητα ο άνθρωπος μπορεί να κοιμηθεί οπουδήποτε. Σε μία ελεύθερη γωνία της κουζίνας, μία αναπαυτική καρέκλα, ακόμα και το στρώμα της γιόγκα. Κλείνεις τα μάτια και αφήνεσαι. Δεν πειράζει αν δεν σε πάρει ο ύπνος, ακόμη και η χαλάρωση, αυτό το μεταίχμιο ανάμεσα στον ύπνο και τον ξύπνιο, έχει μαγικές λειτουργίες. Το μυστικό είναι να μην αφεθείς για περισσότερο από είκοσι με τριάντα λεπτά καθώς τότε ξυπνάς χειρότερα από πριν. Οπως συμβουλεύει δημοσιογράφος της Guardian που έχει μελετήσει το θέμα, το κόλπο είναι να πιεις έναν εσπρέσο ακριβώς πριν κοιμηθείς. Αργά, ώστε να μην έχει άμεση επίδραση. Θα δράσει μόλις ξυπνήσεις.

Πάντως, φανταστείτε να έρχονταν τα δωμάτια και κουβούκλια χαλάρωσης στα ελληνικά γραφεία. Πολλά μπορούν να πάνε στραβά. «Πολύ γρήγορα καταλάβαμε ότι τελικά ήταν αντιπαραγωγικό», δήλωσε στο BBC συνιδρυτής μίας στάρταπ (AskforTask.com) στο Τορόντο. Καταρχάς οι εργαζόμενοι παραβίαζαν το όριο των 15 λεπτών. Οι προϊστάμενοι αντιλήφθηκαν ότι ένας έβλεπε το πέμπτο όνειρο από το ροχαλητό του. Παρατήρησαν ότι όλοι ξυπνούσαν λίγο κακοδιάθετοι, ότι μέχρι να ξαναφτιάξουν καφέ και να πλύνουν το πρόσωπό τους «έφευγαν» άλλα 30 λεπτά τα οποία σε μία εταιρεία όπου οι εργαζόμενοι δουλεύουν μέχρι και 70 ώρες την εβδομάδα είναι πολύτιμα.

Και το χειρότερο: Αντίθετα με τα πορίσματα των δεκάδων μελετών που προτρέπουν τους ύπνους μικρής διαρκείας, έπεσε και η παραγωγικότητα κατά 30%! Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι, στον ύπνο τους, έκαναν κατάχρηση. Το πείραμα έπρεπε να αλλάξει. Οι αίθουσες ύπνου μετατράπηκαν σε «λάουντζ καινοτομίας», με χαμηλά φώτα, τηλεοράσεις, μουσική και ανακλινόμενες καρέκλες. Σκοπός, πλέον, θα ήταν η χαλάρωση, η κοινωνικοποίηση και όχι ο ύπνος. Δεν είναι κακό. Τα επίπεδα παραγωγικότητας επανήλθαν μέσα σε έξι μήνες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News