Μετά από πολύωρη σύγχυση, και αφού προηγήθηκαν διαψεύσεις δημοσιευμάτων που ανέφεραν πως ο Ισλάμ Καρίμοφ είναι νεκρός, η κυβέρνηση του Ουζμπεκιστάν επιβεβαίωσε τελικά, αργά το απόγευμα της Παρασκευής, πως ο πρόεδρος της χώρας έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 78 ετών, έπειτα από εγκεφαλικό που είχε υποστεί το περασμένο Σάββατο.

Αμέσως μετά τον θάνατό του, ξεκινά το αίνιγμα της διαδοχής. Ο 78χρονος, που κυβερνούσε τη χώρα τα τελευταία 25 χρόνια, δεν είχε ορίσει διάδοχο. Πέρασε από όλες τις βαθμίδες του μηχανισμού του Κομμουνιστικού Κόμματος, την εποχή της Σοβιετικής Ενωσης, για να γίνει, τελικά, επικεφαλής της χώρας το 1989. Διατηρήθηκε ωστόσο στην εξουσία και όταν το Ουζμπεκιστάν ανεξαρτητοποιήθηκε, το 1991.

Η Δύση και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον επέκριναν συχνά κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων, εξαιτίας της αυταρχικότητας στην άσκηση εξουσίας. Επανεξελέγη ωστόσο πρόεδρος το 2015, με ποσοστό πάνω από 90%, παρά τις καταγγελίες των δυτικών για παρατυπίες.

Η μεταβίβαση της εξουσίας του έχει ειδικό βάρος και η χώρα θα αντιμετωπίσει σοβαρά ζητήματα αν δεν υπάρξει συναίνεση μεταξύ των μελών της οικογένειας. Το Ουζμπεκιστάν, με πληθυσμό 32 εκατομμυρίων κατοίκων, κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου και χρυσού, βρίσκεται σε στρατηγική θέση στην κεντρική Ασία, όπου ουσιαστικά συμπίπτουν οι σφαίρες επιρροής της Ρωσίας, της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι ΗΠΑ διατηρούσαν στρατιωτική βάση στη χώρα από το 2001, προκειμένου να προωθούν στρατεύματα στο Αφγανιστάν, όμως το 2015 εκκένωσαν την εγκατάσταση μετά τη σφαγή εκατοντάδων αντικυβερνητικών διαδηλωτών από τις δυνάμεις ασφαλείας, κατά τις ταραχές στην πόλη Αντιτζάν. Ο κίνδυνος για αποσταθεροποίηση της χώρας, πλέον, είναι μεγάλος, καθώς το Ουζμπεκιστάν αποτελεί, εδώ και αρκετά χρόνια, στόχο ισλαμιστών εξτρεμιστών.

Η διαδοχή θα αποφασιστεί «πίσω από κλειστές πόρτες» από μια μικρή ομάδα ανώτερων αξιωματούχων και μελών της οικογένειας του θανόντα, καθώς, πέρα από την οικογένεια, οι επικρατέστεροι για τη διαδοχή του είναι ο νυν πρωθυπουργός, Σαβάτ Μιρζιόγεφ και ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Ρουσλάμ Ασίμοφ.

Ισως το ζήτημα ήταν απλούστερο, αν ο Καρίμοφ είχε αποκτήσει γιους, οι οποίοι θα μπορούσαν να θεωρούνται – σχεδόν αυτονόητα – διάδοχοί του, σύμφωνα με την πατριαρχική νοοτροπία της χώρας. Η μεγαλύτερη κόρη του, Γκουλνάρα Καρίμοβα είναι τραγουδίστρια, συγγραφέας και σχεδιάστρια, αλλά οι φιλοδοξίες της φθάνουν ως και την πολιτική. Η 44χρονη έχει ντροπιάσει ουκ ολίγες φορές την «πρώτη οικογένεια» του Ουζμπεκιστάν, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος ο Καρίμοφ, όταν πληροφορήθηκε πως η κόρη του είχε φωτογραφηθεί σε αισθησιακές πόζες.

Υπήρξαν αρκετά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία η Γκουλνάρα προετοίμαζε το έδαφος για πραξικόπημα, προκειμένου να αναλάβει η ίδια τα ηνία της χώρας. Πριν από τρία χρόνια, «η πιο μισητή κυρία» του Ουζμπεκιστάν, όπως την αποκαλούν πολλά αμερικανικά δίκτυα, και ο Ζεράρ Ντερπαρτιέ είχαν ενώσει τις φωνές στο τραγούδι «Ο ουρανός είναι σιωπηλός».

Η Γκουλνάρα φέρεται να ελέγχει στην πατρίδα της μια τεράστια επιχειρηματική αυτοκρατορία. Ωστόσο, σύμφωνα με το BBC, το 2014 τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό κι έκτοτε δεν έχει εμφανιστεί δημοσίως.

Η μικρότερη αδερφή της, Λόλα Καρίμοβα Τιλιάγεβα, απόφοιτη του Χάρβαρντ, μόνιμη εκπρόσωπος της χώρας της στην αντιπροσωπεία των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη και υπεύθυνη για πολιτιστικά και φιλανθρωπικά προγράμματα, δηλώνει πως δεν έχει καμία σχέση με την αδερφή της. Το 2013 είχε υποστηρίξει στο BBC ότι δεν έχει επικοινωνήσει μαζί της τα τελευταία 12 χρόνια.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News