Η Πλατεία Χρηματιστηρίου στον άλλοτε «φραγκομαχαλά» της Θεσσαλονίκης, βρίσκεται σε ένα στριφνό σημείο του κέντρου της πόλης. Όχι πολύ κοντά στη θάλασσα, χωρίς έξοδο σε μεγάλες λεωφόρους, δε διαθέτει ούτε καν δρόμο που να βγαίνει ευθεία σε αυτές, ενώ στερείται πλήρως δέντρων. Έτσι, έχει όλες τις προδιαγραφές για να είναι ασφυκτική. Διαθέτει, όμως, «φάτσα» σε ένα εμβληματικό παλιό κτίριο που στεγάζει τη Στοά Μαλακοπή και στο ρολόι που είναι σταματημένο εδώ και 38 χρόνια, σημαδιακά, στις 11.03, στην ώρα δηλαδή που σημειώθηκε ο μεγάλος σεισμός της 20ής Ιουνίου 1978. Επιπλέον, πίσω από την Πλατεία βρίσκεται η περίφημη οδός Βαλαωρίτου όπου έχει μεταφερθεί, όπως και στους παρακείμενους δρόμους, μεγάλο μέρος της νυχτερινής διασκέδασης της Θεσσαλονίκης. Η περιοχή Βαλαωρίτου, το καλοκαίρι θυμίζει νησί με τον κόσμο να πηγαινοέρχεται, τη μουσική (για όλα τα γούστα) να βγαίνει από κάθε μεριά και μια νότα αισιοδοξίας να πλανάται στον αέρα.

Το πρωί, βέβαια, η γειτονιά είναι τελείως διαφορετική, γεμάτη παραδοσιακά εμπορικά καταστήματα. Το πρωί παλαιομοδίτικη, το βράδυ μοντέρνα και τσαχπίνα. Πρόκειται για μια από τις λίγες γωνιές της Θεσσαλονίκης στην οποία συγκεντρώνεται τόσο διαφορετικό κοινό μέσα στο 24ωρο.

Αυτήν τη γειτονιά επέλεξε ο δήμος Θεσσαλονίκης για να αναβαθμίσει βιοκλιματικά, με μια σειρά πρωτότυπων και λειτουργικών παρεμβάσεων. Εκτός από τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, πεζοδρομήσεις και διευρύνσεις των πεζοδρομίων στην ευρύτερη περιοχή, για τις ανάγκες της βιοκλιματικής αναβάθμισης επελέγησαν νέος αστικός φωτισμός, επίστρωση ψυχρών υλικών, τεράστιοι υπαίθριοι ανεμιστήρες, σιντριβάνια, νεροκουρτίνες, νέες φυτεύσεις, παγκάκια και ζαρντινιέρες ενώ εκκρεμεί η μελέτη και τοποθέτηση ημιβυθιζόμενων κάδων απορριμμάτων.

Πλέον, η περιοχή έχει αλλάξει τελείως μορφή. Στο δρόμο όπου συνωστίζονταν τα φορτηγάκια, έχουν μπει σιντριβάνια που δροσίζουν με τη διαρκή λειτουργία τους, ενώ στα άλλοτε πυρωμένα πεζοδρόμια βρίσκονται, πλέον, τεράστιοι υπαίθριοι ανεμιστήρες με φουλ απόδοση. Αυτές τις ημέρες πραγματοποιούνται, από το δήμο Θεσσαλονίκης, μετρήσεις ώστε να πιστοποιηθεί η διαφορά της θερμοκρασίας στο σημείο των παρεμβάσεων.

Το έργο ολοκληρώθηκε το Μάρτιο του 2016 και κόστισε 5.500.000 ευρώ. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στα εγκαίνια, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης εξέφρασε την έκκληση να φροντίσουν οι ίδιοι οι περίοικοι για την προστασία του έργου. «Το έργο αποκλείεται να αποδώσει και θα πάνε χαμένα τα λεφτά, εάν δεν το φροντίσετε όλοι εσείς. Είναι ευκαιρία να δείξετε ότι πραγματικά αγαπάτε τη γειτονιά σας και δεν αφήνετε τους κανίβαλους να την καταστρέψουν. Να αντιληφθούν και οι επαγγελματίες ότι είναι δική τους ευθύνη η φύλαξη. Να συμβάλλουν όλοι για να αποφευχθούν οι βανδαλισμοί. Παντού στον κόσμο οι κάτοικοι υιοθετούν τη γειτονιά τους για να δείξουν έτσι έμπρακτα ότι αγαπούν το μέρος που ζουν».

Ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας Θανάσης Παππάς έχει τη δική του έγνοια, εκείνη της έκδοσης κανονιστικής πράξης προκειμένου να διευθετηθεί το διαχρονικά φλέγον –για όλη την πόλη- ζήτημα των τραπεζοκαθισμάτων των μπαρ κι εστιατορίων της περιοχής. Λόγω της συνέργειας πολλών υπηρεσιών και διαφορετικών φορέων, η έκδοση αυτών των πράξεων είναι μια πολύμηνη διαδικασία, αλλά ο σκοπός του παρόντος είναι η ανάδειξη ενός όμορφου χώρου και όχι η γκρίνια για τα μόνιμα και γνωστά προβλήματα…

Ο φραγκομαχαλάς

Η περιοχή ήταν γνωστή ως «φραγκομαχαλάς» και υπάρχουν ακόμη πολύ ενδιαφέροντα κτίρια – ενθύμια του κοσμοπολίτικου παρελθόντος της πόλης, όπως η Οθωμανική Τράπεζα και η Καθολική Εκκλησία. Στις αρχές του 20ού αιώνα, στο «φραγκομαχαλά» χτυπούσε η καρδιά των χρηματιστηριακών συναλλαγών και του εμπορίου της Θεσσαλονίκης. Εδώ φαίνεται η συνύπαρξη των κτισμάτων που γλίτωσαν από την πυρκαγιά του 1917 με εκείνα που χτίστηκαν αργότερα.  Η Στοά Μαλακοπή, για παράδειγμα, σύμβολο της Πλατείας Χρηματιστηρίου, χτίστηκε το 1906. Έργο του Βιταλιάνο Ποζέλι, ιταλού σταρ αρχιτέκτονα της εποχής, τον οποίο είχε «υιοθετήσει» και προωθούσε η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η στοά, ανήκε στην οικογένεια Αλλατίνι και στέγαζε την Τράπεζα Θεσσαλονίκης. Η περιοχή είχε ήδη αρχίσει να φθίνει εμπορικά στη δεκαετία του ’90. Η αλλαγή της φυσιογνωμίας της έγινε πολύ γρήγορα, χωρίς σχέδιο, όταν άρχισε η εγκατάσταση εκεί των πρώτων εστιατορίων – μπαρ. Πολύ γρήγορα, ο άλλοτε φραγκομαχαλάς μετατράπηκε σε χώρο διασκέδασης τις νύχτες, διατηρώντας την ημέρα τη βουή της εμπορικής κίνησης. Έχουν περάσει λιγότερα από 10 χρόνια που έγινε αυτή η μετάλλαξη της γειτονιάς. Με την ανάπλαση αυτή, άρχισε μια νέα, πιο ανθηρή περίοδος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News