Μισό αιώνα μετά τον θάνατό του, ο Τσώρτσιλ παραμένει ένα λαϊκό είδωλο που περισσότερο προσιδιάζει σε «ολόγραμμα» παρά σε κανονική μορφή ανθρώπου. Ουσιαστικά, η μορφή του είναι ένας μύθος που συγκροτείται από ψηφίδες κινήσεων, εικόνων και αποφθεγμάτων, ενταγμένη πάντα μέσα στο σήμα της νίκης (V-ictory).
O Oυίνστον Τσώρτσιλ είναι ο σοφός ηγέτης της Μεγάλης Βρετανίας ο οποίος δεν νίκησε μόνο στον πόλεμο αλλά και το ίδιο τον εαυτό. Στάθηκε πάνω από τα πάθη του και κατάφερε να ξανασηκωθεί όταν όλοι τον είχαν οριστικά ξοφλημένο.
Τι θα έκανε όμως σήμερα, βρισκόμενος απέναντι στο δίλημμα του Brexit; Τι θα ψήφιζε στο δημοψήφισμα; Δυστυχώς, για τους υποστηρικτές του «Remain», ο Τσώρτσιλ είναι πολύ πιθανό να ψήφιζε την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ. Επίσης, δυστυχώς για τους υποστηρικτές του «Βrexit», ο Τσώρτσιλ, αν μετείχε στις κυβερνήσεις της Βρετανίας, δεν θα επέτρεπε ποτέ να οδηγηθεί η χώρα του σε ένα γελοίο δημοψήφισμα, αποτέλεσμα της ανεύθυνης πολιτικάντικης τακτικής του Κάμερον.
Δυστυχώς όμως, και για την Ευρώπη, το απόσταγμα της οδύνης του πολέμου, δεν μεταλαμπαδεύτηκε με επιτυχία, στις επόμενες γενιές πολιτικών. Ούτε ο Τσώρτσιλ, ούτε ο Σουμάν, ούτε ο Ντε Γκωλ, ούτε ο Αντενάουερ μπόρεσαν να δουν τι θα συνέβαινε μετά από 50 χρόνια, στην μελλοντική Eνωση.
Oι ευρωπαϊκές δημοκρατίες δεν διοικούνται πια από αποφασιστικούς ηγέτες που κράτησαν στους ώμους τους ολόκληρους λαούς. Το τιμόνι βρίσκεται στα χέρια, φοβισμένων ανθρώπων οι οποίοι παίζουν τις τύχες των λαών τους σε ανώφελα δημοψηφίσματα
Επομένως, η ίδια η εξέλιξη των συνθηκών θα οδηγούσε πολλούς ηγέτες να επιλέξουν την αναγέννηση της χώρας τους εκτός ΕΕ, σε περίπτωση που δεν θα είχαν καταφέρει να προχωρήσουν στην δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Και μάλιστα, η περίπτωση του Τσώρτσιλ θα ήταν ακόμα πιο δυναμική, δεδομένης της βαθιάς του πεποίθησης ότι η Βρετανική Αυτοκρατορία εκπολίτισε τον πλανήτη!
Με λίγα λόγια, αν δεν είχε επιτευχθεί, στην τελευταία δεκαετία, ένα σύμφωνο ανεξάρτητης ευρωπαϊκής πολιτικής και πραγματικής ενοποίησης της ευρωπαϊκής οικονομίας, θα σήμαινε την αποτυχία του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Οπότε, η μόνη επιλογή θα ήταν η αποχώρηση από έναν υπερεθνικό συνασπισμό, στον οποίο λείπει ο ευρωπαίος πολίτης και οι Γερμανοί συνεχίζουν να παίζουν κρυφτούλι πίσω από την πλάτη του.
Παρόλα αυτά, θα ήταν πολύ πιθανόν δύο τρεις φωνές, μαζί με τον Τσώρτσιλ, να είχαν ήδη συνθέσει τη μεγάλη Ευρώπη, να είχαν πείσει τους Γερμανούς για την αναγκαιότητα της ανταποδοτικότητας και να είχαν περιορίσει αποτελεσματικά, τον ρόλο των ΗΠΑ. Κι έτσι, δεν θα οδηγούνταν καμία χώρα σε ανόητα δημοψηφίσματα, όπου κυριαρχεί ο εθνικισμός και οι «ψυχαγωγικές» εξάρσεις των αντιπάλων (θυμίζω και την απόρριψη του Ευρωπαϊκού Συντάγματος από τους Γάλλους).
Το ζήτημα όμως είναι ότι οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες δεν διοικούνται πια από αποφασιστικούς ηγέτες που κράτησαν στους ώμους τους ολόκληρους λαούς. Το τιμόνι βρίσκεται στα χέρια, φοβισμένων ανθρώπων οι οποίοι παίζουν τις τύχες των λαών τους σε ανώφελα δημοψηφίσματα. Ακόμα λοιπόν, και αν επικρατήσει σήμερα το «Remain», η Ευρώπη συνεχίζει να ακροβατεί χωρίς προοπτική και ελπίδα στο μέλλον.
Ο ιστορικός John Luckacs γράφει για την «Μονομαχία» Τσώρτσιλ και Χίτλερ: «…ένας μεγάλος πολιτικός υπερίσχυσε επί ενός μεγάλου επαναστάτη (ο συγγραφεύς επί του ρήτορα- ένας κοσμοπολίτης επί ενός ρατσιστή- ένας δημοκρατικός αριστοκράτης επί ενός λαϊκιστή δημαγωγού- ένας συντηρητικός επί ενός ριζοσπάστη- ένας πατριώτης επί ενός εθνικιστή) κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ο οποίος υπήρξε καταστρεπτικός για εκατομμύρια ανθρώπων, αλλά του οποίου το αποτέλεσμα έσωσε τον κόσμο από πολύ φοβερότερα δεινά».
Η Ευρώπη χρειάζεται σπουδαίους πολιτικούς. Οχι κακόμοιρους επαναστάτες…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News