Ηταν αυτό που αποκαλούμε φιλί της ζωής. Το «σπρώξιμο» για να ανοίξει επιτέλους τις θύρες του το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η δωρεά τριών εκατομμυρίων ευρώ από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος είχε στόχο όχι μόνο να αρχίσει να λειτουργεί το μουσείο, αλλά και να μπορέσει να συνδράμει στην ευρύτερη κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των γειτονικών περιοχών, όπως ήλπιζε το Ιδρυμα. Η συγκεκριμένη δωρεά αποτελεί παρελθόν, όπως πληροφορείται το protagon.gr.
Η ανακοίνωση του Ιδρύματος για τη δωροθεσία στις 22 Απριλίου του 2014 έγινε δεκτή πανηγυρικά. Εκτοτε οι μήνες περνούσαν. Βήματα ουσιαστικά προς την τήρηση των προαπαιτούμενων για την εκταμίευση της δωρεάς δεν γίνονταν. Γκρίνιες, καθυστερήσεις, ολιγωρία, μεγάλα προβλήματα, με τον εκάστοτε υπουργό να διαβεβαιώνει ότι γίνεται ότι απαιτείται για την εκταμίευση της δόσης. Μέχρι και ο Αριστείδης Μπαλτάς, καθησύχαζε τους δημοσιογράφους πριν από ακριβώς είκοσι μέρες, λέγοντας ότι η δωρεά δεν θα χαθεί και πως με «απαισιόδοξη πρόβλεψη» το μουσείο θα ανοίξει σε περίπου τέσσερις μήνες.
Κι όμως, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος αποφάσισε μετά από πολλή σκέψη και με βάση τους όρους της συμφωνίας, να ακυρώσει τη δωρεά. Ο λόγος είναι σαφής, όπως εξηγούν: Εξαρχής η συμφωνία προέβλεπε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης μιας σειράς διαδικασιών προκειμένου να γίνει η εκταμίευση του ποσού. Το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος δεν δίνει ποτέ αυτομάτως τις δωρεές, αλλά μόνο αφού διαπιστωθεί ότι υλοποιήθηκαν συγκεκριμένες διαδικασίες και έργα, όπως προβλέπεται στην εκάστοτε συμφωνία.
Δεκαοκτώ μήνες μετά τη συμφωνία με τη διοίκηση του ΕΜΣΤ (δωρεοδόχος), το χρονοδιάγραμμα δεν τηρήθηκε. Και έτσι η δωρεά με την ισχύουσα συμφωνία ακυρώνεται. Το protagon.gr επικοινώνησε με το Ιδρυμα το οποίο επιβεβαίωσε την είδηση, προσθέτοντας πως μόλις ωριμάσει το έργο, τότε μπορεί η διοίκηση του ΕΜΣΤ να υποβάλλει ξανά αίτημα για δωρεά. Ένα αίτημα που θα μελετηθεί εκ νέου εξαντλητικά.
Το μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος Γιώργος Αγουρίδης μου εξηγούσε σε συνέντευξη στο popaganda τον Ιούνιο του 2014: «Ξέρουμε πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει ένα Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στην πρωτεύουσα μιας χώρας, με εγκαταστάσεις άρτιες. Ετσι, συμφωνήσαμε να δώσουμε το ποσό υπό κάποιους όρους. Οι όροι αυτοί σχετίζονται με το να εξασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία του στη συνέχεια, ότι δηλαδή θα γίνει η στελέχωση του Μουσείου κ.ο.κ. Δεν θέλαμε να δώσουμε ένα ποσό, να γίνουν τα εγκαίνια και την άλλη μέρα να κλείσει ή να υπολειτουργεί. Αυτή τη στιγμή είμαστε σε αναμονή προκειμένου αυτές οι προϋποθέσεις να υλοποιηθούν και έτσι να υλοποιηθεί και η δωρεά.»
Στο υπουργείο Πολιτισμού ενημερώθηκαν για την εξέλιξη από τη διοίκηση του ΕΜΣΤ. Όπως μας διαβεβαιώνουν, ήδη την επόμενη εβδομάδα θα γίνει συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου με εκπροσώπους του Ιδρύματος για το θέμα. Από την πλευρά της διοίκησης του ΕΜΣΤ, δηλώνουν πως είναι έτοιμοι να υποβάλλουν νέο αίτημα, καθώς ήδη έχουν κινηθεί πολλές από τις απαιτούμενες διαδικασίες. Βεβαιώνουν πως απομένει να εγκριθούν οι μελέτες από το Συμβούλιο Μουσείων και να γίνει η προσωρινή παράδοση του κτιρίου.
Οι καθυστερήσεις που έφεραν την ακύρωση
Αρκεί να δει κανείς το σκεπτικό της δωρεάς για να αντιληφθεί πως ακυρώθηκε. Διαβάζουμε στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος: «Ειδικότερα, η δωρεά συμβάλλει στην επικαιροποίηση και εφαρμογή της μουσειολογικής μελέτης του ΕΜΣΤ και παρέχει τον απαραίτητο γενικό και ειδικό εξοπλισμό, ενώ, επιπλέον, καλύπτει την παρουσίαση των Μόνιμων Συλλογών του Μουσείου μέσω της μεταφοράς και εγκατάστασης των έργων τέχνης στο νέο κτίριο και της διαμόρφωσης των νέων εκθεσιακών χώρων του Μουσείου».
Η ευθύνη της πολιτείας κυρίως είναι τεράστια. Ο Κώστας Τασούλας, ο Νίκος Ξυδάκης και εδώ και λίγο καιρό ο Αριστείδης Μπαλτάς από τη θέση του υπουργού Πολιτισμού, έμειναν σε επίπεδο εξαγγελιών και δηλώσεων, χωρίς όμως να ξεκλειδώσουν τις απαραίτητες διαδικασίες και να βοηθήσουν τη διοίκηση του ΕΜΣΤ να περάσει τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων. Αλλωστε η διατύπωση του Ιδρύματος είναι σαφής: Θέλουν το μουσείο να λειτουργεί πλήρως και αδιαλείπτως. Αυτό απαιτεί προσωπικό, πόρους, πρόγραμμα.
Προσλήψεις προσωπικού δεν έχουν γίνει ακόμα. Σημειώνουμε πως τον περασμένο Μάιο στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε μέσα στο νέο κτίριο του μουσείου, η κυρία Κοσκινά ενημέρωσε πως έχει κατατεθεί ο νέος κανονισμός του ΕΜΣΤ προκειμένου να μπορέσει το υπουργείο να προχωρήσει στις προσλήψεις. Κάτι που δεν έγινε ακόμα παρά τις διαβεβαιώσεις του κ. Ξυδάκη τότε, ενώ πριν λίγες εβδομάδες ο κύριος Μπαλτάς δήλωσε πως θα γίνουν άμεσα οι προσλήψεις 14 ατόμων, χωρίς να αποκλείσει το ενδεχόμενο των μετατάξεων.
Tο νομικό πρόσωπο για τη διαχείριση της δωρεάς δημιουργήθηκε μόλις τους τελευταίους μήνες, ενώ οι απαιτούμενες οριστικές μουσειολογικές και μουσειογραφικές μελέτες δεν έχουν περάσει ακόμα από το Συμβούλιο Μουσείων προκειμένου να λάβουν την απαιτούμενη έγκριση. Σημειώνουμε πως όταν τον περασμένο Δεκέμβριο η κυρία Κοσκινά ανέλαβε τη διεύθυνση του μουσείου, αποφάσισε να κάνει αλλαγές στις μελέτες για την τοποθέτηση των έργων που είχε υπογράψει η προκάτοχός της Αννα Καφέτση.
Ενα ακόμα, μίνι θρίλερ στον σύγχρονο πολιτισμό. Με το φόβο πως το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ένα καλοφτιαγμένο πολλά υποσχόμενο αλλά κενό κέλυφος στη Συγγρού, κινδυνεύει να απαξιωθεί στη συνείδηση του πολίτη μετά από τόσα χρόνια κακοδαιμονίας και καθυστερήσεων, μετά από τόσες δηλώσεις και υποσχέσεις. Περιμένοντας το επόμενο επεισόδιο…
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News