Μια νέα έννοια που μπήκε βίαια στη ζωή μας εδώ και έναν μήνα περίπου, είναι αυτή του περιορισμού κεφαλαίων στις συναλλαγές, ή αλλιώς των capital controls, όπως συνηθίζουν να λέγονται. Πρόκειται για τη διαδικασία αυτοπροστασίας του τραπεζικού συστήματος αλλά και της ελληνικής οικονομίας, από ενδεχόμενη κατάρρευση και χρεοκοπία, λόγω της πρωτοφανούς έλλειψης ρευστότητας στην αγορά και την αδυναμία των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ποιες είναι όμως οι συνέπειες των capital controls, που βρίσκεται σήμερα η αγορά και η ελληνική οικονομία μέσω αυτής της εξέλιξης;

Θα τολμήσω να πω, ότι επιεικώς η κατάσταση χαρακτηρίζεται τραγική. Μετά το επώδυνο κλείσιμο των τραπεζών, από την αγορά και το εμπόριο υπάρχουν ήδη απώλειες 3 δισ., ευρώ που πέφτουν στις πλάτες κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δεν είχαν καμία πρόσβαση σε χρηματοδότηση, έχοντας γονατίσει ταυτόχρονα από την υπερφορολόγηση. Οι κλάδοι ένδυσης και υπόδησης έχουν δεχθεί καίριο πλήγμα, που φθάνει ήδη τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ για τον τουρισμό, όπου η σεζόν βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι πιθανόν, μέσω των διαρκών ακυρώσεων, να φθάσουμε πάνω από 2 δισ. ευρώ σε απώλειες συναλλάγματος. Όσον αφορά το ισοζύγιο πληρωμών, η όποια βελτίωση παρατηρείται, αποδίδεται στη δραματική πτώση των εισαγωγών σε σχέση με την επίσης καθίζηση των εξαγωγών. Πιο συγκεκριμένα, οι απώλειες για τις ελληνικές εξαγωγές ανέρχονται σε 80 εκατ. την εβδομάδα, ενώ αντίστοιχα για τις εισαγωγές 600 εκατ. την εβδομάδα, γεγονός που έχει ήδη οδηγήσει σε βασικές ελλείψεις αγαθών στην ελληνική αγορά. Επίσης είναι ενδεικτικό της κατάστασης ότι πάνω από 5.000 conteiners είναι εγκλωβισμένα στα τελωνεία, καθώς αδυνατούν οι εισαγωγικές εταιρίες να κάνουν συναλλαγή μέσω του τραπεζικού συστήματος.

Έχει ήδη παρατηρηθεί ότι κάθε επιπλέον ημέρα με capital controls, δημιουργεί πρόσθετη απώλεια εσόδων 1% στην πραγματική οικονομία, στο λιανεμπόριο και στο χονδρεμπόριο. Εκτός βέβαια από τις συνέπειες στην αγορά, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε το πλήγμα στην καρδιά του χρηματοπιστωτικού συστήματος αλλά και στο ίδιο το ΑΕΠ της χώρας. Οι ανάγκες των τραπεζών, βάσει του νέου προγράμματος του ESM έχουν υπολογιστεί στα 25 δισ. ευρώ, ποσό τεράστιο αν αναλογιστούμε ότι το προηγούμενο πακέτο από το ΤΧΣ δεν ξεπερνούσε τα 11 δισ. ευρώ, το οποίο τελικά η ελληνική κυβέρνηση ακατανόητα επέστρεψε στην Κομισιόν. Οι απώλεια για το ΑΕΠ της χώρας, από τις 28 Ιουνίου που επιβλήθηκαν οι περιορισμοί μέχρι σήμερα, ανέρχονται τουλάχιστον σε 8 δισ. ευρώ, ενώ από την πρόβλεψη γι’ ανάπτυξη 0.6% στο τέλος του 2015, θα κλείσουμε με ύφεση τουλάχιστον 3.5% του ΑΕΠ, με τις καλύτερες των εκτιμήσεων.

Αντιλαμβάνεστε όλοι, ότι με βάση τα παραπάνω δεδομένα, το μόνο που μπορούμε να κρατήσουμε, από τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους, είναι η παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη έστω οριακά, που μας δίνει μια μελλοντική προοπτική ανασύστασης και ανασυγκρότησης. Ο μόνος δρόμος που έχει πλέον ν’ ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση, αν θέλει ν’ αναστρέψει το αρνητικό κλίμα, είναι ο δρόμος των μεταρρυθμίσεων και αυτό όχι επειδή το λέει το νέο μνημόνιο, αλλά γιατί αποτελεί την κοινή λογική για την άρση των κοινωνικών παθογενειών που βαρύνουν τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες. Η πολιτική βούληση λοιπόν, το επόμενο διάστημα, θα κρίνει κατά πόσο τα capital controls θ’ αποτελέσουν την ταφόπλακα της ελληνικής οικονομίας, ή ένα ισχυρό μάθημα, κατά του λαϊκισμού και υπέρ του νέου παραγωγικού μοντέλου που έχει ανάγκη η χώρα μας.

*Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της Δυναμικής Ελλάδας

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News