Σε μια βδομάδα, στις 18 Σεπτεμβρίου, θα προσέλθουν οι Σκωτσέζοι στις κάλπες για να απαντήσουν στο ερώτημα: «θα έπρεπε η Σκωτία να είναι μια ανεξάρτητη χώρα;». Σήμερα θα σας δώσω με ερωταπαντήσεις ορισμένες διευκρινίσεις σε ερωτήματα που όλοι έχουμε, σύμφωνα με αυτά που διάβασα στα βρετανικά ΜΜΕ (BBC, Financial Times και Guardian).
- Ποια θα είναι η «επόμενη μέρα» σε περίπτωση που επικρατήσει το «ναι»;
Έχει ήδη ανακοινωθεί ότι η «Μέρα της Ανεξαρτησίας» θα ανακηρυχτεί τον Μάρτιο 2016 και θα ακολουθήσουν οι πρώτες εκλογές της ανεξάρτητης Σκωτίας τον Μάη 2016. Μέχρι τότε θα έχουν προωθηθεί οι συνταγματικές διευθετήσεις με τη βρετανική κυβέρνηση, ώστε να ρυθμιστούν τα ζητήματα της άμυνας (και των πυρηνικών όπλων), του επιμερισμού του δημόσιου χρέους, τα νομισματικά κ.λπ.
- Ποια θα είναι η επόμενη μέρα σε περίπτωση που επικρατήσει το «όχι»;
Έχει ήδη ειπωθεί ότι το δημοψήφισμα της ανεξαρτησίας «γίνεται μια φορά σε μια γενιά». Ασφαλώς η Σκωτία θα έχει κερδίσει μεγαλύτερη δημοσιονομική αυτονομία, δική της προνοιακή πολιτική, ενδεχομένως και πλήρεις φορολογικές αρμοδιότητες.
Στην περίπτωση που επικρατήσει το «ναι», γεννώνται τα εξής ερωτήματα:
- Η βασίλισσα Ελισάβετ θα παραμείνει η «κεφαλή» του σκωτσέζικου κράτους;
Δεδομένου ότι πρόκειται για συνταγματικό θέμα και η νυν κυβέρνηση της Σκωτίας δεν έχει ζητήσει συνταγματική αναθεώρηση, θεωρείται πως ο θρόνος θα παραμείνει αλώβητος στο συγκεκριμένο πολιτικό πλαίσιο.
- Η Σκωτία θα είναι μέλος της Ε.Ε.;
Κατά την επικρατέστερη εκδοχή, η Σκωτία θα πρέπει να υποβάλει αίτηση ένταξης που θα πρέπει να εγκριθεί από τους 28. Η Ισπανία, το Βέλγιο και άλλες χώρες θα δυσκολευτούν να δώσουν τη συγκατάθεσή τους, μολονότι είναι δύσκολο να υποτιμηθεί το μήνυμα ενός δημοψηφίσματος που έγινε απολύτως δημοκρατικά και αναίμακτα. Δεδομένου δε, ότι το κοινοτικό κεκτημένο ήδη εφαρμόζεται στη Σκωτία, οι προπαρασκευαστικές διαπραγματεύσεις θα είναι βραχύτατες, θα έχουν όμως δύο «αγκάθια»: το θέμα των «βρετανικών επιστροφών» και τη δέσμευση της Σκωτίας ότι θα προσχωρήσει στην ευρωζώνη.
- Θα αναβληθούν οι εκλογές του 2015;
Η αλήθεια είναι, πως είναι παράλογο να συμμετάσχει η Σκωτία στις εκλογές για τον σχηματισμό κυβέρνησης μιας χώρας, από την οποία έχει επιλέξει να αποχωρήσει μετά από ένα χρόνο… Παρά ταύτα «οι Κοινοβουλευτικές θητείες ουδέποτε παρατείνονται» και ως εκ τούτου, αναμένεται να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα. Η ίδια η ζωή θα λύσει εξάλλου μερικά προβλήματα, καθώς αν έχει επικρατήσει το «ναι», Σκωτσέζοι Εργατικοί λ.χ. πολύ δύσκολα θα ξαναδιαβούν το κατώφλι του Κοινοβουλίου.
- Θα παραιτηθεί ο Κάμερον;
Ο ίδιος λέει πως όχι, μολονότι επί των ημερών του η χώρα του θα έχει χάσει το 1/3 των εδαφών της και το 1/10 του πληθυσμού της. Οι πάντες εκτιμούν ωστόσο, πως θα βρίσκεται υπό τη διαρκή πίεση των «γερακιών» του κόμματός του για να οδηγήσει τη χώρα εκτός της Ε.Ε.
- Τι θα συμβεί με την έδρα της Βρετανίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας;
Το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρεί πως η έδρα τού ανήκει, αν όμως η Σκωτία (υποβάλλοντας αίτηση προσχώρησης στον ΟΗΕ) δηλώσει πως με την αποχώρησή της από το Ηνωμένο Βασίλειο, γεννήθηκαν δύο «νέα» κράτη, τότε η Βρετανία θα χάσει την προνομιούχο έδρα στα πέντε Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που διατηρεί απ΄ τον πόλεμο και μετά.
- Η Σκωτία θα είναι βιώσιμη με οικονομικούς όρους;
Η Σκωτία ασφαλώς έχει τους πόρους για να γίνει ένα μικρό και σχετικά εύπορο κράτος. Όμως, η ανεξαρτησία δημιουργεί αβεβαιότητα, η οποία με τη σειρά της υπονομεύει την ανάπτυξη, η οποία μάλιστα θα έχει περιορισμένους εμπλεκόμενους φορείς. Από την άλλη μεριά, θα εισέλθει και η Βρετανία σε μια καθοδική πορεία απώλειας εμπιστοσύνης, μια εξέλιξη που θα επηρεάσει την οικονομική της σταθερότητα. Οι υπέρμαχοι του «ναι» φιλοδοξούν να κρατήσει η Σκωτία τους πετρελαϊκούς πόρους της και να διαμορφώσει ένα σύστημα ανάλογο της Νορβηγίας, αυτό όμως θα κριθεί στη διαπραγμάτευση, ενδεχομένως και σε διεθνή διαιτησία.
- Η στερλίνα θα παραμείνει νόμισμα της Σκωτίας;
Φιλοδοξία των οπαδών του «ναι» είναι να δημιουργήσουν μια «νομισματική ένωση» με το υπόλοιπο τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου, αυτό όμως υπόκειται στη διαπραγμάτευση που θα ακολουθήσει την επομένη μιας θετικής έκβασης του δημοψηφίσματος. Με αυτό το σχήμα πάντως, η Σκωτία θα έχει ένα νόμισμα χωρίς να έχει τον έλεγχο επ΄ αυτού. Αν εξάλλου προχωρήσει η ένταξή της στην Ε.Ε. θα υποχρεωθεί να ενταχθεί αργότερα στο ευρώ.
- Οι Σκωτσέζοι θα μπαίνουν με διαβατήριο στο υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο;
Φιλοδοξία των οπαδών του «ναι» είναι να διαμορφωθεί σε όλο το νησί μια ζώνη ελεύθερης μετάβασης και ελεύθερου εμπορίου. Αναμφίβολα όμως θα δημιουργηθούν προβλήματα με τους μετανάστες, καθώς οι Σκωτσέζοι προσβλέπουν σ' αυτούς, ενώ οι Άγγλοι θέλουν να τους περιορίσουν.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News