Δεν γνωρίζω πολλά για την επαγγελματική ποδηλασία. Για κάποιο λόγο όμως φανταζόμουν πάντοτε ότι πρόκειται για ένα σεβάσμιο άθλημα, από εκείνα που δεν αγγίζονται από τη διαφθορά, τη λαιμαργία, και το ντόπινγκ. Ένας λόγος παραπάνω ήταν ίσως το γεγονός ότι το εν λόγω άθλημα είχε ένα φοβερό ατού, τον Λανς Άρμστρονγκ, επιζώντα από καρκίνο, ο οποίος δεν αγωνίζονταν μόνο για το έπαθλο αλλά και για τους καρκινοπαθείς όλου του κόσμου. Έπειτα από την εμφάνιση του Άρμστρονγκ ακόμη και άνθρωποι σαν και εμένα, αδαείς στην ποδηλασία, γίναμε οπαδοί, και φορέσαμε με τη σειρά μας το διάσημο βραχιολάκι στον καρπό για να στηρίξουμε την καμπάνια. Όλοι, μα όλοι μας, πιστέψαμε το ψέμα του Λανς Άρμστρονγκ. Κυρίως γιατί θέλαμε να το πιστέψουμε.

Το ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με Όσκαρ, σκηνοθέτη Άλεξ Γκίμπνεϊ, με τίτλο "Το Ψέμα του Άρμστρονγκ", διηγείται δύο ιστορίες. Η πρώτη ιστορία είναι η πτώση ενός πρωταθλητή έπειτα από επτά συνεχόμενες νίκες στο Tour De France, από το 1999 έως το 2005, καθώς και η αναπάντεχη επιστροφή του το 2009. Η δεύτερη ιστορία είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα ακόμη και για κάποιον που δεν έχει ανέβει ποτέ σε ένα ποδήλατο. Έχει να κάνει με το οικουμενικό θέμα του ψέματος, καθώς και με το γεγονός ότι δεν υπήρχε ούτε ένας αθλητής στην ποδηλασία που δεν ντοπάρονταν. Όλοι είχαν κάποια σχέση με το ντόπινγκ. Και το κάλυπταν. Στην περίπτωση του Λανς Άρμστρονγκ μάλιστα το γνώριζαν από το πρώτο κιόλας Tour De France αλλά τον προστάτευσαν συστηματικά θέλοντας να δημιουργήσουν έναν νέο ήρωα για το άθλημα, ο οποίος θα προσέλκυε ένα νέο και μεγάλο κοινό. Το άθλημα είχε ήδη υποστεί μεγάλες απώλειες από αποκαλύψεις περί ντόπινγκ.

Αν και είναι πρώην καρκινοπαθής, ο Άρμστρονγκ δεν προκαλεί ίχνος συμπάθειας στην ταινία. Και σίγουρα δεν είναι ο τύπος που θα ήθελε κανείς για φίλο του. Στον δρόμο για τη δόξα, ο φιλόδοξος αθλητής προδίδει τους φίλους του, καταπατά κάθε ιερό, και απειλεί τους εχθρούς του, ενώ εξακολουθεί να ψεύδεται ακόμη και όταν το σκάνδαλο περί ντόπινγκ είναι πλέον παντού και δεν χωρά καμία αμφιβολία επιστημονικά.

H ταινία αρχικά προορίζονταν για ένα εγκώμιο του αθλητή σχετικά με την επιστροφή του στην ποδηλασία, το 2009. Ο ίδιος ο Γκίμπνεϊ ισχυρίζεται στην ταινία ότι ακόμη και εκείνος είχε πιστέψει τον Λανς Άρμστρονγκ, και δεν μπορούσε να διακρίνει ανάμεσα στην αλήθεια και το ψέμα. Ο Άρμστρονγκ είχε γίνει πλέον ένα με το ψέμα του. Ωστόσο πολλοί λένε ότι η επαναφορά του είχε να κάνει και με την επιθυμία του να αγωνιστεί χωρίς να είναι ντοπαρισμένος και να αποδείξει ότι μπορεί να τα καταφέρει. Τα σχέδια για την ταινία άλλαξαν όταν ο Άρμστρονγκ υπό μεγάλη πίεση αποφάσισε να μιλήσει στο σόου της Όπρα και να εξομολογηθεί ότι πράγματι ντοπάρονταν. Ο Γκίμπνεϊ απευθύνθηκε στον αθλητή μια τελευταία φορά λέγοντάς του ότι του χρωστούσε μια συνέντευξη με την αλήθεια.

Ο σκηνοθέτης έπρεπε να ξαναμοντάρει την ταινία αυτή τη φορά όχι για την ιστορία ενός αθλητή αλλά ενός ανθρώπου που είχε εξαπατήσει εκατομμύρια φιλάθλους. Παρ' όλα αυτά η ταινία δεν αποτελεί μια διαδικασία κάθαρσης ούτε για το άθλημα αλλά ούτε για τον Άρμστρονγκ. Η μεγαλύτερη υποκρισία είναι το σχέδιο συγκάλυψης για ένα ναρκωτικό με το όνομα EPO το οποίο χρησιμοποιούνταν κατά κόρον από όλους τους αθλητές μέσω μεταγγίσεων αίματος και το οποίο δεν μπορούσαν να ανιχνεύσουν στα πρώτα χρόνια χρήσης του. Μέρος αυτής της οργανωμένης απάτης είναι και η Διεθνής Ομοσπονδία Ποδηλασίας η οποία γνώριζε πως ο Άρμστρονγκ ήταν ένα καλό πιόνι για να κάνει δημοφιλές το άθλημα.

Ωστόσο ο Άρμστρονγκ δεν ήταν ένα πιόνι. Ήταν ένας ψυχρός, ανήθικος άνθρωπος, τρομακτικός και μισητός για τους αντιπάλους του και τους συναθλητές του οι οποίοι στράφηκαν εντέλει εναντίον του και τον «έδωσαν». Το σύστημα τον χρησιμοποίησε και εκείνος χρησιμοποίησε το σύστημα. Ο μύθος του Άρμστρονγκ γκρεμίστηκε. Και μαζί του και ο μύθος ενός αθλήματος. Και μένει να αναρωτηθεί κάνεις, με κριτήριο τη διαπίστωση ότι όλοι ντοπάρονται, μήπως αν δεν ντοπάρονταν τα αποτελέσματα θα ήταν ακριβώς τα ίδια. Και ο Άρμστρονγκ και πάλι πρωταθλητής;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News