Ο Κώστας Γιαννακίδης στο χθεσινό του άρθρο ψάχνει «κάποιον να κάνει το βήμα για τη δημιουργία ενός σοβαρού δικτύου κοινωνικής αλληλεγγύης».

Είναι γενική ομολογία, ιδιαίτερα στο εξωτερικό και κυρίως στα δίκτυα των νέων, ότι πλέον δεν υπάρχει ιεραρχία στην κοινωνική οργάνωση. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ταχύτητας στην ανταλλαγή της πληροφορίας που χαρακτηρίζει τις νεότερες γενιές. Πλέον, είναι πιο εύκολο για περισσότερους ανθρώπους να συναναστραφούν, να μάθουν, να αποκτήσουν εμπειρίες και να τις συγκρίνουν με την καθημερινότητά τους και τον εαυτό τους. Τουλάχιστον για όσους έχουν πρόσβαση στο δίκτυο, στις χώρες που αυτό είναι ελεύθερο. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι πιο δύσκολο να αναδειχθεί ή να ελιχθεί προς την κορυφή ο ένας και μοναδικός ηγέτης, ανεξάρτητα με το πόσο χαρισματικός είναι στην ρητορική, την αναλυτική σκέψη, τον συστηματικό προγραμματισμό ή ακόμη και στη δημαγωγία.

Πάρτε για παράδειγμα την Ελλάδα. Οι παλαιάς κοπής πολιτικοί μας προσπαθούν να το κάνουν, αλλά δεν τους βγαίνει. Πολλές φορές γελοιοποιούνται, και θα έχει πραγματικά ενδιαφέρον όταν θα κοιτάμε στο YouTube τα βίντεο από συνεδριάσεις της τωρινής Βουλής των Ελλήνων μετα από 10 ή 20 χρόνια. Πολύ απλά, η κοινωνία (και τα προβλήματά της) μάλλον τους έχει ξεπεράσει.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγω. Όχι τόσο γιατί δεν εναποθέτω τις ελπίδες μου για την επίλυση των προβλημάτων μας στο πολιτικό σύστημα ούτε γιατί θέλω να είμαι κυνικός με αυτό. Αλλά επειδή είμαι τόσο αισιόδοξος και έχω τεράστια πίστη στο κίνημα της κοινωνίας των πολιτών.

“Αυτό που παρατηρούμε σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η μετατόπιση της εξουσίας από τους εθνικούς ηγέτες και τους εκλεγμένους πολιτικούς προς την κοινωνία των πολιτών (τις μη κυβερνητικές οργανώσεις και τις κοινότητες του internet), καθώς επίσης και προς τις μεγάλες πολυεθνικές και τα think-tanks”. Αυτό μου λέει ο Jonathan Watts στην συνέντευξη που του πήρα το περασμένο καλοκαίρι στο Rio de Janeiro. Ο ανταποκριτής του Guardian, με πολλά χρόνια εμπειρίας στην Ασία και πλέον στη Λατινική Αμερική συνεχίζει: «Στην πραγματικότητα, αυτή είναι σήμερα η καινούρια διαχωριστική γραμμή στην πολιτική. Δεν είναι η παλιά, που έθετε την αριστερά απέναντι στη δεξιά. Έτσι, η πολιτική αρένα επαναπροσδιορίζεται. Στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης ρίχνονται αυτοί που επιθυμούν ένα βιώσιμο και δίκαιο μέλλον απέναντι σε εκείνους που είναι υπέρ της νοοτροπίας ότι ο ισχυρότερος θα επικρατήσει».

Φυσικά, αυτή η συζήτηση δεν είναι κάτι το νέο, όμως πλέον λαμβάνει χώρα σε καινούριες πολιτικές αρένες.

Η ιδέα της αυτο-ρύθμισης έχει γίνει και πάλι το πρότυπο της κοινωνικής οργάνωσης, και δεν αποτελεί πλέον ένα όνειρο των Αμερικανών hippies και της αντι-κουλτούρας της δεκαετίας του 1960. Αυτή η ιδέα προέρχεται από τα σύγχρονα οριζόντια μοντέλα κοινωνικής οργάνωσης. Και αυτό, είτε το αποδεχόμαστε είτε όχι, συμβαίνει πλέον και στην Ελλάδα και πιστεύω ότι είναι θέμα χρόνου να πάρει από μόνο του μεγάλες διαστάσεις, ιδίως όσο η κρίση και οι επιπτώσεις της θα βαθαίνουν.

Τα συντηρητικά αντανακλαστικά ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας μας ίσως θα έσπευδαν να μειώσουν αυτού του είδους το μοντέλο οργάνωσης. Όμως νομίζω ότι είναι θαυμάσιο το ότι νέοι άνθρωποι, με κοινά ενδιαφέροντα οργανώνονται και δημιουργούν από κοινού. Είναι υπέροχο, άσχετα από το γεγονός ότι όλα αυτά τα δίκτυα των δικτύων μπορεί να μην είναι τόσο φιλόδοξα και καμιά φορά δεν βλέπουν την ευρύτερη σημασία της μικρής, τοπικής δράσης τους. Αλλά η χώρα μας δεν είναι δα και τόσο μεγάλη, και πιστεύω πως είναι θέμα χρόνου έως ότου όλες αυτές οι πρωτοβουλίες θα δημιουργήσουν από κοινού ένα μεγαλύτερο ρεύμα.

Ναι, νομίζω ότι αυτό θα είναι μια θαυμάσια επιτυχία και τεράστιο επίτευγμα όσον αφορά την αυθεντική αειφόρο ανάπτυξη, επειδή σε αυτήν και μόνο βρίσκονται όλες οι λύσεις. Όποια από τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις και τάσεις το καταννοήσει, τόσο πιο γρήγορα θα το κεφαλαιοποιήσει. Τί να πεις όμως; Πριν από 6 μήνες ψηφίσαμε, και δεν δείξαμε να έχουμε τέτοια κριτήρια στις επιλογές μας.

Όμως για να μην κατηγορηθώ ως αιθεροβάμων ή ουτοπικός, μοιράζομαι μαζί σας μία λίστα που μου ήρθε με ένα email πριν από λίγες ημέρες. Σε αυτήν βρίσκονται καμιά 80αριά κοινωνικές πρωτοβουλίες αλληλεγγής που δραστηριοποιούνται σε όλη την Ελλάδα. Δεν ξέρω τί είδους άνθρωποι δραστηριοποιούνται σε αυτές. Μπορεί να είναι ανοργάνωτοι, ερασιτέχνες ή «στ’ άρματα, στ’ άρματα εμπρός στον αγώνα». Ξέρω όμως ότι όλοι τους επικαλούνται ότι βασίζονται στην κοινωνική αλληλεγγύη, που είναι εν προκειμένω το ζητούμενο.

Σίγουρα κάποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες, και άλλες πολλές, βρίσκονται κοντά σας. Ρίξτε μία ματιά στη λίστα και αν θέλετε κοινοποιήστε την! Ευτυχώς που απέναντι στη λίστα Λαγκάρντ υπάρχει και αυτή.

Δωρεάν προσφορά, ζήτηση και ανταλλαγή:

Ηλιοχώρος – Δικτυακό Χαριστικό/Ανταλλακτικό Παζάρι
Δώσε Πάρε – Δωρεάν προσφορά, ζήτηση και ανταλλαγή αφαγών και υπηρεσιών
Tzaba.gr – Ένα «γαλατικό χωριό» που αντιστέκεται στην κρίση.
ForFree
Jaba.gr – Τα πάντα τζάμπα :-)
Cleverspending.gr
xariseto.gr – Το πρώτο και μεγαλύτερο πανελλαδικό δίκτυο δωρεάν προσφοράς και ζήτησης αντικειμένων και ανταλλαγής υπηρεσιών χωρίς ευρώ.
Δίκτυο Freecycle – Δωρεάν μεταχειρισμένα αντικείμενα
Ζωή χωρίς χρήματα
Helping.gr – Δίκτυα διανομής δωρεάν φαγητού ανά Νομό στην Ελλάδα

ΚοιΝο – Δίκτυο Ανταλλαγής Υπηρεσιών και Προϊόντων Καλαμαριάς, 
«Σύστημα Ανταλλαγής» – Δίκτυο Ανταλλαγών του Ν. Πιερίας 
ΕΜΡΟ – Εναλλακτική Μονάδα Ροδόπης
Δίκτυο Ανταλλαγών και Αλληλεγγύης Μαγνησίας
Οβολός (Πάτρα)
Δίκτυο ανταλλαγών και αντιπραγματισμού Ηρακλείου
Δίκτυο Ανταλλαγών Χανίων
Ομάδα Τσουκνίδα στο Ρέθυμνο
Αλληλέγγυο ανταλλακτικό δίκτυο Ρεθύμνου "Ροδιά"
Καερέτι – Εναλλακτική οικονομία Ιεράπετρας
Δίκτυο ανταλλαγών και αλληλεγγύης Ευρυτανίας
Δίκτυο ανταλλαγών Μεσσηνίας "Ελιά", www.diktioelia.gr
Συριανό Δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών και προϊόντων "Σανό"
Δίκτυο κοινωνική αλληλεγγύης και ανταλλακτικής οικονομίας Νάξου, 
"Κύκλος" – Δίκτυο ανταλλαγών και αλληλεγγύης στην Κω
"Ήλεκτρον" – Δίκτυο ανταλλαγών και αλληλεγγύης Λέσβου
Ανταλλακτικό δίκτυο Καλύμνου
Δίκτυο ανταλλαγών και αλληλεγγύης Εύβοιας
Δίκτυο Ανταλλαγής Εργασίας και Προϊόντων Κέρκυρας
«Μπουτσούνι» ανταλλακτικό δίκτυο Κέρκυρας

Αλληλέγγυο Εμπόριο
Ο Σπόρος, και το χαριστικό του παζάρι ο Σκόρος

Δίκτυα Παραγωγών-Καταναλωτών και Καταναλωτικοί Συνεταιρισμοί
Δίκτυο Αγροτών – Καταναλωτών Αγροναύτες
Βιος Coop – Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης
«Υνί Πιρούνι» – Κίνημα αλληλέγγυας συναλλαγής παραγωγού καταναλωτή στα Χανιά 
Οι Ομοτράπεζοι της Θεσσαλονίκης

Κοινωνικές/Συλλογικές Κουζίνες
Ο άλλος άνθρωπος
Συλλογική Κουζίνα Στεκιού Μεταναστών ELCHEf
Συλλογική Κουζίνα Αυτόνομου Στεκιού
Συλλογική Κουζίνα κατάληψης Σκαραμαγκά

Φυσικές Καλλιέργειες, σπορεία και Αστικοί Αγροί
Βοτανικός Κήπος Πετρούπολης
Αγρός στο Πάρκο Τρίτση, 
Πάρκο Ναυαρίνου στα Εξάρχεια
Αυτοδιαχειριζόμενος Αγρός Ελληνικού
Αστικός αγρός Χαλανδρίου
ΠΕΡ.ΚΑ. – Ομάδα Αστικών & Περιαστικών Καλλιεργειών στο Στρατόπεδο Καρατάσου στη Θεσσαλονίκη
Δίκτυο Οικοκοινότητα
Σκαλιστήρι
Συνεργατικός λαχανόκηπος Κομοτηνής

Τράπεζες και Ανταλλακτήρια Σπόρων, όπως το Πανελλαδικό Δίκτυο του Πελίτι, ο Αιγίλοπας, το Αρχιπέλαγος, το Ηλέσιον και το Σπόρι της Λίμνου

Ομάδες Φυσικής Δόμησης όπως η Ομάδα πηλΟίκο και ο Σαλίγκαρος

Δίκτυα Αυτοδιαχείρησης όπως η Νέα Γουινέα

Συλλογική Διαχείριση Κοινωνικών Αγαθών
Κίνηση 136 για το νερό
Μητροπολιτικό Κοινωνικό Ιατρείο Ελληνικού 
Εθελοντικό Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ρεθύμνου
Δίκτυο κοινωνικής υπεράσπισης του σιδηροδρόμου
Ανοιχτή συνέλευση κατοίκων για τα μέσα μαζικής μεταφοράς 
Πρωτοβουλία συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική
Πρωτοβουλία για την Κοινωνική Διαχείριση των Απορριμμάτων στη Θεσσαλονίκη

Κοινωνική/Ελεύθερη Παιδεία
Κοινωνικό Ωδείο
Εναλλακτικό σχολείο οικολογικής γεωργίας

Οικογιορτές
Πανελλαδική Οικογιορτή 
Πανθεσσαλική Οικογιορτή Βόλου
Οικογιορτή Θεσσαλονίκης
Εν οίκω – Οικογιορτή Ηρακλείου Κρήτης
Οικογιορτή Μαραθώνα
Οικολογική Γιορτή Καρδίτσας

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News