Η συμφωνία για την αξιολόγηση, λέει το σενάριο, κλείδωσε σε μυστική συνάντηση μεταξύ του Ευκλείδη Τσακαλώτου και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο περιθώριο του Eurogroup της περασμένης Δευτέρας. Οι δύο υπουργοί Οικονομικών συζήτησαν κατ’ ιδίαν και πέτυχαν έναν συμβιβασμό που αφορούσε την «ισορροπία» ανάμεσα στη διατύπωση για τον έκτακτο μηχανισμό, τον περίφημο «κόφτη» και τη διατύπωση για το χρέος.
Στο EuroWorking Group της Πέμπτης πια, ήταν η ώρα του λεγόμενου staff-level agreement, της συμφωνίας σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, που πάλι όπως θέλει η επίσημη γραμμή πληροφόρησης, έχει κατ’ ουσίαν επιτευχθεί. Οχι χωρίς κόπο, ούτε «αναίμακτα»: Η κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη, δεσμεύτηκε πως θα καταθέσει άμεσα το νέο πακέτο έμμεσων φόρων 1,8 δισ. ευρώ μαζί με τον «κόφτη» και τις διατάξεις για όλα τα δάνεια που θα πουληθούν στα ξένα funds, ώστε να έχουν ψηφισθεί έως την Κυριακή 22 Μαϊου! Το μεσημέρι της Παρασκευής πάντως, αξιωματούχος των Βρυξελλών ανακοίνωσε πως «έχει συμφωνηθεί πακέτο μέτρων 3% του ΑΕΠ (5,4 δισ. ευρώ) ως το 2018», χωρίς να αναφερθεί στον περίφημο «κόφτη». Ευρωπαίοι παράγοντες εκτιμούν ότι οι δανειστές δεν θέλουν ο μηχανισμός να βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε υπουργού Οικονομικών, αλλά να αφορά συγκεκριμένα σε μισθούς και συντάξεις. «Το πακέτο κόφτη θα φορά περικοπές εκτός διακριτικής ευχέρειας και συγκεκριμένα σε μισθούς και συντάξεις» εξήγησε συγκεκριμένα αξιωματούχος της Κομισιόν.
Ο ίδιος αξιωματούχος προανήγγειλε 18 προαπαιτούμενα (δημοσιονομικά μέτρα για να βρεθεί 3% του ΑΕΠ, νομοθέτηση ανεξάρτητης αρχής συλλογής εσόδων, νομοθέτηση της ρύθμισης για τα κόκκινα δάνεια, μέτρα για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα όπως το άνοιγμα αγορών κ.λπ, το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων) μαζί με τον αυτόματο μηχανισμό περικοπής δαπανών, τα οποία θα πρέπει να πάνε στη Βουλή πριν από το Eurogroup της 24ης Μαΐου.
Ασφαλώς τέτοια βιάση από την πλευρά της κυβέρνησης είναι απαραίτητη. Μια συμφωνία ώστε να υπάρξει η τόσο αναγκαία για την ελληνική οικονομία εκταμίευση της δόσης – ας θυμηθούμε και τον κ. Τσακαλώτο να λέει πως αν η συμφωνία πάει τον Μάιο «καήκαμε» – χρειάζεται την έγκριση πέντε εθνικών κοινοβουλίων ώστε στη συνέχεια, σε διάστημα δύο εβδομάδων το πολύ, δηλαδή εντός του Ιουνίου, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ESM) να προχωρήσει στην εκταμίευση της δόσης. Παράλληλα η εκταμίευση της δόσης θα δώσει ανάσα στην αγορά, που βυθίζεται στην ύφεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2016 κατά 0,4% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2015 και κατά 1,3% σε ετήσια βάση δηλαδή σε σύγκριση με το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου του 2015.
Η δόση αναμένεται να είναι της τάξεως των 10,7 δισ. ευρώ. Από αυτά μόνο τα 4 δισ. ευρώ θα πέσουν στην αγορά, συγκεκριμένα για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες ως τον Οκτώβριο. Τα υπόλοιπα 6,7 δισ. ευρώ, η μερίδα του λέοντος δηλαδή, θα πάνε στην εξυπηρέτηση του χρέους – εξ ου και η μεγάλη συζήτηση για το ελληνικό χρέος.
Πόσο όμως κοντά είναι μια συμφωνία και για το χρέος ανάμεσα τους δανειστές και την Αθήνα ενόψει του Eurogroup της 24ης Μαΐου, όπως τόσο επιθυμεί το Μέγαρο Μαξίμου; Οσο και μακριά. Στην παρούσα φάση μάλιστα η πιθανότητα να υπάρξει τέτοια συμφωνία μέσα σε λίγες ημέρες είναι μικρή, όπως ανέφερε και η Καθημερινή. Τούτο διαφάνηκε στο EuroWorking Group της Πέμπτης όταν πολλά κράτη-μέλη εξέφρασαν ισχυρές αμφιβολίες ακόμα και για τη μετριοπαθή εκδοχή της ελάφρυνσης χρέους που προτείνει ο ESM.
Πόσo μάλλον για την πολύ πιο γενναιόδωρη ελάφρυνση χρέους που ζητεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ως προϋπόθεση για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα. Οι εκπρόσωποι των 18 χωρών της ευρωζώνης που συμμετέχουν στο EuroWorking Group –οι οποίοι είναι βασικά οικονομολόγοι– είχαν την εντολή από τους υπουργούς Οικονομικών να προχωρήσουν σε μία πιο συγκεκριμένη πρόταση για το χρέος από αυτήν που παρουσιάστηκε στο Eurogroup.
Στην αρχή της συνάντησης, ο ESM παρουσίασε την πρότασή του, λίγο πιο ανανεωμένη και πιο συγκεκριμένη. Ακόμα και σε αυτήν την «ελαφριά» πρόταση, κάποιοι εκπρόσωποι κρατών-μελών, κυρίως από το «σκληρό μπλοκ» της ευρωζώνης, όπως οι Γερμανία, Φινλανδία και Ολλανδία, εξέφρασαν σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον χρειάζεται μία τέτοια ελάφρυνση, από τη στιγμή που οι ίδιοι δεν συμφωνούν με την ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους που είχε μόλις παρουσιάσει ο ESM.
Η συζήτηση ήταν, όπως αναφέρεται, πολύ ζωντανή, με πολλά μέλη να παίρνουν τον λόγο και να ζητάνε συγκεκριμένες επεξηγήσεις ή να εκφράζουν αμφιβολίες και φόβους για την πρόταση. Ηταν αναμενόμενο η συζήτηση να μην είναι εύκολη και οι απορίες και οι δισταγμοί να είναι πολλοί, καθώς συζητείται για πρώτη φορά σε τεχνικό επίπεδο. Ισως, με εξαίρεση τη Γαλλία, να μην υπήρξε άλλη χώρα που να ήταν ανοιχτά υπέρ της πρότασης, ενώ οι άλλες χώρες που έχουν περάσει από πρόγραμμα, Ιρλανδία και Πορτογαλία (εκτός από την Κύπρο), δεν ήταν ούτε αυτές θετικά προσκείμενες.
Το ΔΝΤ κράτησε άκαμπτη θέση αλλά συγχρόνως, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν εκφράστηκε έντονα ούτε πήρε τον λόγο για να υπερασπιστεί τη θέση του σθεναρά – φάνηκε μάλλον αποστασιοποιημένο. Αυτό που πολλά μέλη του EWG ζήτησαν ήταν να γίνουν και άλλες τέτοιες συναντήσεις μέχρι το επόμενο Eurogroup, γιατί το θέμα δεν λύνεται τόσο εύκολα. Oταν στο μέσον της συζήτησης παρουσιάστηκε και η πρόταση του ΔΝΤ, οι δύο αναλύσεις της βιωσιμότητας του χρέους -του Ταμείου και του ESM- απείχαν σημαντικά η μία από την άλλη.
Ενδιαφέρον έχουν οι δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος, πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση, ανέφερε ότι δεν υπάρχουν «κόκκινες γραμμές» για το χρέος, παρά μόνον το κούρεμα. Ο ίδιος έλεγε πως προτείνει «να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε βραχυπρόθεσμα για την αναδιάρθρωση του χρέους, να αντικαταστήσουμε κάποια ακριβά δάνεια γρηγορότερα και να τα αντικαταστήσουμε με κάποια φθηνά».
Πιο δύσκολο, σύμφωνα με τον επικεφαλής του Eurogroup, είναι «πώς μπορούμε να εγγυηθούμε ότι όλα θα παραμείνουν στη σωστή πορεία για τις επόμενες δεκαετίες». Δύο ώρες περίπου κράτησε η αρχική συζήτηση για το χρέος, πριν συνεχίσουν σε στενότερο κύκλο μόνο τα μέλη του EWG το καθιερωμένο δείπνο, όπου εκεί τουλάχιστον φαίνεται να υπήρξε πρόοδος σε ό,τι αφορά τον μηχανισμό για τα επιπλέον μέτρα. Το δείπνο συνεχιζόταν έως και μετά τα μεσάνυχτα.
Σύμφωνα με τη Wall Street Journal υπάρχει πλέον στενό μαρκάρισμα του Βερολίνου προς την Ουάσιγκτον με σκοπό να πείσει το Ταμείο να παραμείνει στις ράγες του ελληνικού προγράμματος, χωρίς όμως να υπάρχει άμεση δέσμευση για το χρέος. Και ευρωπαίοι παράγοντες εκτιμούν ότι σε αυτήν την περίπτωση θα υπάρξει μεν μια δήλωση-συμφωνία για την ελάφρυνση του χρέους περί τα τέλη του καλοκαιριού, ίσως και λίγο αργότερα.
Την ίδια ώρα ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς χαρακτήριζε «δεδομένη» την παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα βοήθειας. «Μπορούμε να θεωρήσουμε την παρουσία του ΔΝΤ ως δεδομένη, γιατί είναι μέρος της συμφωνίας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παππάς σε δηλώσεις του από την Ουάσιγκτον όπου βρίσκεται.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News