Ντόναλντ Τραμπ και Μπάρακ Ομπάμα: δύο πρόεδροι, δύο φιλοσοφίες, δύο κόσμοι. Ο νυν και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ βρίσκονται στην Ευρώπη και οι συνειρμοί για το τι είναι και τι αντιπροσωπεύουν οι δύο πολιτικοί δεν είναι εύκολο να αποφευχθούν. Ο αμερικανός πρόεδρος επρόκειτο να μιλήσει την Πέμπτη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες την ώρα που ο προκάτοχός του θα μιλούσε στην Πύλη του Βραδεμβούργου, στο Βερολίνο.

Ο Ομπάμα, ο «αγαπημένος πρόεδρος» των Ευρωπαίων, επιστρέφει στο Βερολίνο για να συμμετέχει στις εκδηλώσεις για τα 500 χρόνια της προτεσταντικής Εκκλησίας. Το ότι το ταξίδι του στην Ευρώπη συμπίπτει με αυτό του Τραμπ είναι απλώς σύμπτωση, αλλά μία σύμπτωση γεμάτη συμβολισμούς.

Ο Τραμπ εισέρχεται στη «φωλιά των εχθρών» του. Γιατί οι Βρυξέλλες δεν είναι μόνο η έδρα του ΝΑΤΟ αλλά κυρίως είναι η καρδιά της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το σπίτι των τεχνοκρατικών ελίτ τις οποίες ο Τραμπ και η ευρωπαϊκή ακροδεξιά αγαπούν να μισούν. Ο απρόβλεπτος αμερικανός πρόεδρος στην προεκλογική του εκστρατεία είχε αποκαλέσει το ΝΑΤΟ «απαρχαιωμένο» και «ξεπερασμένο θεσμό» ενώ δεν άφηνε ευκαιρία να μην εκφράσει τη ελπίδα του ότι η ΕΕ θα διαλυθεί. Παρότι στους λίγους μήνες που είναι πρόεδρος έχει ρίξει τους τόνους, η λαμπερή παρουσία του Ομπάμα στο Βερολίνο δεν μπορεί παρά να προκαλεί θλίψη σε σύγκριση με τον αγροίκο και αλλοπρόσαλλο διάδοχό του.

Σε άρθρο της η γερμανική Leipziger Zeitung χαρακτήρισε «θεραπευτική» την παρουσία του Ομπάμα ενός «εύγλωττου και χαρισματικού κήρυκα». Χαρακτηριστικά που λείπουν τελείως από τον Τραμπ. Αντίθετα με την πόλωση που επικρατεί στις ΗΠΑ, στην Ευρώπη ο Ομπάμα παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής. Περίπου 200.000 Γερμανοί συνέρρευσαν στο Βερολίνο για να τον ακούσουν το 2008 πριν από την πρώτη εκλογή του. Μία έρευνα του Pew Research Center τον περασμένο Ιούνιο έδειξε ότι το 77% των Ευρωπαίων εμπιστεύονται τον Ομπάμα, ενώ μόνο το 9% αισθάνεται ανάλογα για τον Τραμπ.

Η επιλογή της Πύλης του Βραδεμβούργου μοιάζει να δένει με την εικόνα του «καλού Αμερικανού» που οι Γερμανοί θα ήθελαν να είναι ακόμα πρόεδρος. Ο Τραμπ από την άλλη πλευρά ενσαρκώνει κάθε αρνητικό στερεότυπο για τους Αμερικανούς.

Οι προσδοκίες για την επίσκεψη του Τραμπ στις Βρυξέλλες δεν είναι υψηλές. Στο NATO ο λόγος που επρόκειτο να εκφωνήσει είναι μία από τα συνηθισμένα: ένα κάλεσμα στους συμμάχους των ΗΠΑ να σηκώσουν μεγαλύτερο μέρος από το οικονομικό βάρος της Συμμαχίας με έμφαση στον πόλεμο κατά του ισλαμιστικού εξτρεμισμού – δύο ζητήματα στα οποία δεν αναμένεται να συναντήσει σοβαρές ενστάσεις. Στην ατζέντα των συζητήσεων δεν περιλαμβάνεται η Ρωσία.

Ο Τραμπ θα συναντήσει αρκετούς ευρωπαίους ηγέτες, μεταξύ των οποίων και τον νεοεκλεγέντα Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος προεκλογικά όχι μόνο έλαβε την «ευλογία» του Ομπάμα αλλά συχνά αναφέρθηκε στους κινδύνους της προεδρίας Τραμπ ως επιχείρημα να καταψηφιστεί η γαλλική ακροδεξιά.

Οι Ευρωπαίοι ελπίζουν να πείσουν τον αμερικανό πρόεδρο να φανεί πιο διαλλακτικός και ανοιχτός απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στο φιλελεύθερο πνεύμα το οποίο ως πρότινος πολεμούσε. «Ο Τραμπ δεν πιστεύει στην αναγκαιότητα της συνεργασίας με τους ευρωπαίους συμμάχους» ανέφερε στην Washington Post ο Τόμας Βάλασεκ επικεφαλής του Carnegie Europe. «Η στρατηγική πολλών ευρωπαϊκών χωρών απέναντι στον Τραμπ είναι αμυντική αναμονή μέχρι να φύγει».

Η Ανγκελα Μέρκελ προ ημερών απηύθυνε έκκληση για ενότητα στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Ενα μήνυμα προς τον Τραμπ που φέρεται έτοιμος να αποχωρήσει από τη Συμφωνία του Παρισιού που είχε στηρίξει ο Ομπάμα. Στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υπάρχει η ελπίδα ότι οι «ενήλικες» του Λευκού Οίκου θα αποτρέψουν τον αμερικανό πρόεδρο από ακραίες κινήσεις και θα τον πείσουν να κινηθεί πιο συντηρητικά στην εξωτερική του πολιτική, σαν ένας «κανονικός ρεπουμπλικανός πρόεδρος».

«Οι Ευρωπαίοι ελπίζουν ότι ο Τραμπ θα ακούσει την ομάδα του και δεν θα καταστρέψει το NATO και την ΕΕ» έγραψε ο Τζέρεμι Σαπίρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών σχέσεων. «Θα ήταν σοφότερο να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίσουν την προβλέψιμη αστάθειά του και να βρουν τρόπους για να εξασφαλίσουν τη θέση τους στον κόσμο».

Εύκολα ή δύσκολα η Ευρώπη θα πρέπει να πορευτεί μαζί με τις ΗΠΑ. Μπορεί να εξακολουθήσει να θλίβεται για τον Ομπάμα που έχασε, αλλά το σημαντικότερο είναι να αντιμετωπίσει τον Τραμπ με τις λιγότερες δυνατές «απώλειες».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News