Τα μουσεία, που υπάρχουν κατά τόπους, εκτός από βασικοί πολιτιστικοί φορείς, συνεισφέρουν σημαντικά και στην οικονομία των περιοχών που τα φιλοξενούν. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της μελέτης για την κοινωνικοοικονομική επίδραση των Μουσείων ΠΙΟΠ σε τοπικό επίπεδο, που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Τη μελέτη παρουσίασε ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ  Νίκος Βέττας στην 1η Συνάντηση Δικτύου με τίτλο «Εννέα Μουσεία, εννέα τόποι. Χαρτογραφώντας το μέλλον», που διοργανώθηκε στις 19 και 20 Μαΐου, από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) με τη συνεργασία του Δήμου Γορτυνίας στο Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα.

Η οικονομική επίδραση της λειτουργίας των μουσείων, έμμεση και άμεση, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και στο σύνολο της χώρας, δεν περιορίζεται μόνο στη δραστηριότητα κατά την κατασκευή κτιριακών εγκαταστάσεων και στις θέσεις εργασίας που αφορούν στο προσωπικό ενός μουσείου. Δημιουργούνται εισοδήματα και απασχόληση στους κλάδους που συμμετέχουν στην αλυσίδα εφοδιασμού του μουσείου με αγαθά και υπηρεσίες, και τα εισοδήματα κατευθύνονται, στη συνέχεια,  στην κατανάλωση, προκαλώντας επιπλέον δραστηριότητα στο σύνολο της οικονομίας.

Η λειτουργία χώρων πολιτισμού συμβάλλει, εξάλλου, στην αναβάθμιση της εικόνας της ευρύτερης περιοχής και προσελκύει επισκέπτες, οδηγώντας σε αύξηση του τουρισμού και της ζήτησης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προσφέρονται στις συγκεκριμένες περιοχές.

Οι αριθμοί είναι διαφωτιστικοί. Με μια συντηρητική εκτίμηση, η συνολική συμβολή των Μουσείων ΠΙΟΠ στο ΑΕΠ της χώρας υπερβαίνει τα €13,4 εκατ. και η συνολική συμβολή στην απασχόληση ανέρχεται σε 345 εργαζομένους. Επιπλέον, εκτιμάται ότι η λειτουργία των Μουσείων ΠΙΟΠ οδήγησε σε αύξηση της τουριστικής δαπάνης στις αντίστοιχες περιοχές της χώρας κατά τουλάχιστον €5,5 εκατ.

Η εκτίμηση αυτή βασίζεται σε 1.256 απαντήσεις σε ερωτηματολόγιο έρευνας επισκεπτών στα Μουσεία του ΠΙΟΠ. Σε μια πιο αισιόδοξη εκτίμηση, με βάση τη μελέτη του ΙΟΒΕ, η αύξηση της τουριστικής δαπάνης λόγω της λειτουργίας των μουσείων ανέρχεται σε 11,3 εκατ. ευρώ, η συνολική συμβολή των Μουσείων στο ΑΕΠ της χώρας φτάνει ετησίως τα 23 εκατ. ευρώ και η συνολική επίδραση στην απασχόληση πλησιάζει τις 600 θέσεις εργασίας.

Το μέγεθος και η σημασία της συμβολής των Μουσείων για τις τοπικές κοινωνίες αναδεικνύονται ιδιαίτερα αν ληφθούν υπόψη και τα οικονομικά χαρακτηριστικά των περιοχών στις οποίες αυτά λειτουργούν. Ειδικότερα, με εξαίρεση τα Ιωάννινα και τον Βόλο, τα περισσότερα Μουσεία βρίσκονται εκτός των αστικών κέντρων της χώρας, σε Δήμους με πληθυσμό μικρότερο των 100 χιλ. κατοίκων.

Επιπλέον, οι 8 από τους 9 δήμους με Μουσεία ΠΙΟΠ έχουν χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα και χαμηλότερο αριθμό απασχολουμένων ανά χίλιους κατοίκους σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο. Η συνεισφορά των Μουσείων στην οικονομία συνδέεται με τη δυνατότητά τους να προσελκύουν επισκέπτες. Το 2016 περίπου 220 χιλιάδες άτομα επισκέφθηκαν τα Μουσεία ΠΙΟΠ, σημειώνοντας αύξηση 14,25% σε σχέση με το 2015. Αν υπολογιστούν και οι επισκέπτες των Μουσείων Μαστίχας Χίου και Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα που εγκαινιάστηκαν εντός του 2016, η αύξηση αυτή φτάνει στο 48,7%.

Στις εργασίες της συνάντησης συμμετείχαν δήμαρχοι ή εκπρόσωποι των δήμων από τις εννέα περιοχές όπου λειτουργούν τα Μουσεία (Σουφλί, Δημητσάνα, Σπάρτη, Λέσβος, Βόλος, Τήνος, Στυμφαλία, Χίος, Ιωάννινα) καθώς και εκπρόσωποι του ΠΙΟΠ. Οι σύνεδροι αντάλλαξαν απόψεις και κατέληξαν σε ένα κείμενο κοινών αρχών που καθορίζει τις προτεραιότητες και τις δράσεις που θα δρομολογήσουν Τοπική Αυτοδιοίκηση και ΠΙΟΠ, στο πλαίσιο του Δικτύου. Σύμφωνα με το κείμενο κοινών αρχών, το οποίο παρουσίασε ο δήμαρχος Γορτυνίας κ. Γιάννης Γιαννόπουλος μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε:

-Η θεσμοθέτηση της Συνάντησης μεταξύ των συντελεστών του Δικτύου σε ετήσια και κυλιόμενη βάση, ανά Δήμο του Δικτύου.

-H σύνδεση του Δικτύου με τον τουρισμό.

-H σύνδεση του Δικτύου με την εκπαίδευση, με όχημα τον από κοινού σχεδιασμό εκπαιδευτικών δράσεων.

-H σύνδεση του Δικτύου με τις θεματικές προτεραιότητες της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2014-2020.

-Η διεύρυνση των συνεργασιών με παραγωγικούς, μορφωτικούς, πολιτιστικούς και άλλους φορείς στους τόπους όπου βρίσκονται τα Μουσεία.

-Η προοπτική της παρουσίας του Δικτύου, μέσω στοχευμένων δράσεων, στο εξωτερικό.

Μιλώντας στη συνάντηση η πρόεδρος του ΠΙΟΠ, Σοφία Στάικου επισήμανε: «Θα πρέπει να διαμορφώσουμε διαμουσειακές και διαδημοτικές συνεργασίες που θα φέρουν πιο κοντά τα Μουσεία και τις πόλεις στις οποίες αυτά βρίσκονται. […] Η θεματική των συνεργασιών θα πρέπει να ανοίγει νέους δρόμους. Να συνδιαλέγεται με την άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας, να στηρίζει σχήματα νέων δημιουργών και να ενισχύει την κινητικότητα τους, να συνδέει τον πολιτισμό με το περιβάλλον, να προωθεί νέες τεχνολογίες, να υποστηρίζει τη διακίνηση των δημιουργικών και πολιτιστικών έργων. Να πριμοδοτεί τις πολιτιστικές ανταλλαγές, το Erasmus του πολιτισμού».

Η πρόεδρος του ΠΙΟΠ προσκάλεσε του δημάρχους των εννέα περιοχών «να συνεργαστούμε ώστε να αναδείξουμε τη σημασία των Θεματικών Μουσείων, σε μία Ευρώπη που αναζητά πεδία πολιτιστικής συνεργασίας αλλά και επιδιώκει τη διατήρηση της πολιτιστικής της πολυμορφίας. Αλλά και σε μία Ελλάδα που οφείλει να προτάσσει την τοπική ευημερία, να φροντίζει για την κοινή διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής της κληρονομιάς, να συνδέει τον πολιτισμό με τον τουρισμό, αλλά και να προστατεύει την αυθεντικότητα των περιοχών της».

Χαιρετίζοντας τις εργασίες, ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Πέτρος Τατούλης, αναφέρθηκε στους «τεράστιους πόρους που έχουν δαπανηθεί για τη διατήρηση του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας» και υπογράμμισε την ανάγκη παραγωγής πολιτιστικών και οικονομικών αγαθών. Η γενική γραμματέας του υπουργείου Τουρισμού Ευρυδίκη Κουρνέτα ανέφερε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του πολιτιστικού τουρισμού είναι 15% παγκοσμίως, σχεδόν διπλάσιος του γενικού τουρισμού. Από την πλευρά της η πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος ICOM Αλεξάνδρα Μπούνια σημείωσε τη συμβολή του πολιτισμού στο branding ενός τόπου, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε και η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη. Ανακοινώθηκε, επίσης, ότι η επόμενη Συνάντηση Δικτύου θα φιλοξενηθεί στον δήμο Ιωαννιτών, έπειτα από πρόσκληση του δημάρχου, Θωμά Μπέγκα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News