Η πόρτα κλείνει και τα παιχνίδια στο δωμάτιο του Αντι παύουν να προσποιούνται ότι είναι ένα μάτσο άψυχα αντικείμενα. Σηκώνονται στα πόδια τους, άλλα στέκονται σε ρόδες και οτιδήποτε παρεμφερές τους χάρισε ο κατασκευαστής. Ανταλλάσσουν κουβέντες, τεντώνουν τα πλαστικά άκρα τους και αρχίζουν να κάνουν βόλτες στο παιδικό δωμάτιο. Αν αυτή η εικόνα δεν σας είναι εντελώς άγνωστη, τότε θυμάστε την αγαπημένη ταινία κινουμένων σχεδίων της Pixar, με τίτλο «Η Ιστορία των Παιχνιδιών» (Toy Story, 1995). Στις επόμενες ταινίες, ο μικρός Άντι μεγαλώνει και τα παιχνίδια βρίσκονται ξαφνικά πεταγμένα σε κάποιο σκοτεινό πατάρι του εφηβικού δωματίου.

Η παραπάνω υπόθεση της δημοφιλέστατης ταινίας κινουμένων σχεδίων δεν απέχει και πολύ από την πραγματική ζωή. Οι φιγούρες και τα παιχνίδια που αποτελούσαν έναν ολόκληρο κόσμο καθ’ όλη τη διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας, τις περισσότερες φορές καταλήγουν ξεχασμένα σε κάποιο δωμάτιο του σπιτιού και αργότερα σε κάποιον κοντινό σκουπιδοτενεκέ. Κάποια στιγμή, όμως, έγινε κατανοητό ότι τα παλιά παιχνίδια δεν είναι μια στοίβα με σκουπίδια που «στοιχειώνουν» για χρόνια ένα πρώην «παιδικό» δωμάτιο. Σαν μια εκδίκηση βγαλμένη από ευφάνταστο σενάριο κινηματογραφικής παραγωγής, τα «ιερά» παιχνίδια της πιο αγνής μας ηλικίας μετατρέπονται σε συλλεκτικά αντικείμενα που ορισμένες φορές κοστίζουν μια περιουσία.

Αυτά τα παιχνίδια βρήκαν στέγη σε έναν ιδιαίτερο «ναό» με «πιστούς» που δεν είναι άλλοι από τους ανθρώπους που τους δίνουν τη δέουσα σημασία. Το παιχνιδάδικο «Vintage Toy Mania» στεγάζεται εδώ και τρία χρόνια σε ένα υπόγειο στην περιοχή της Αγίας Παρασκευής. Εκεί ο Ντίνος Σκούμπης και ο Τάσος Κανέλλος έχουν κάνει το χόμπι τους επάγγελμα, δημιουργώντας ένα χώρο που ξυπνάει τις αναμνήσεις από τα ομορφότερα χρόνια κάθε επισκέπτη.

Τα παλιά παιχνίδια λοιπόν βγαίνουν από την αποθήκη, ξεσκονίζονται επιμελώς και αν είναι δυνατόν ξαναμπαίνουν στα κουτιά τους. Πλέον δεν αποτελούν τις «σκονισμένες» αναμνήσεις κάποιου παιδιού που μεγάλωσε αλλά τα «ζωντανά» κομμάτια ενός καταστήματος που απευθύνεται σε παιδιά αλλά και ενήλικες. Σε ενήλικες με δουλειά, αυστηρά ωράρια και υποχρεώσεις που ίσως μέσα από τα παλιά παιχνίδια προσπαθούν να πάρουν μια δόση από τη ξεχασμένη ανεμελιά της παιδικής τους ηλικίας.

Η αγάπη των δύο παιδικών φίλων και κουμπάρων προς τα παιχνίδια, τους ώθησε να ανοίξουν αυτόν τον χώρο. «Ξεκινήσαμε σαν συλλέκτες. Αγοράζαμε παιχνίδια και γεμίσαμε τέσσερις αποθήκες. Εγώ είμαι γεωλόγος και αφού κάποια στιγμή έμεινα χωρίς δουλειά, αποφασίσαμε να ανοίξουμε το μαγαζί», μας λέει ο κ. Σκουμπής.

Γιατί όμως κάποιοι που έχουν περάσει προ πολλού την παιδική ηλικία αγοράζουν ακόμα παλιά παιχνίδια. «Κατ’ αρχάς δεν μπορούμε να τους βάλουμε όλους στην ίδια κατηγορία», μας ξεκαθαρίζει και συμπληρώνει: «Υπάρχουν συλλέκτες, αλλά και άνθρωποι που παίρνουν ένα παιχνίδι για δώρο. Θυμάμαι και ένα περιστατικό με κάποιον πελάτη που μας είχε στείλει στο Ebay επειδή σε μια συγκεκριμένη έκδοση της εταιρείας παιχνιδιών “Play Doh”, υπήρχε δικιά του φωτογραφία από την εποχή που ήταν παιδί. Δεν ήταν συλλέκτης, απλά ήθελε ειδικά αυτό το παιχνίδι».

Αναφερόμενοι στα παλιά παιχνίδια, ο κ. Σκουμπής υποστηρίζει ότι έχουν ιδιαίτερη απήχηση επειδή «θυμίζουν σε μεγαλύτερους ανθρώπους τα παιδικά τους χρόνια και εκείνη την εποχή της αθωότητας. Την εποχή που δεν υπήρχαν ευθύνες». Όσο για αυτούς που πιστεύουν ότι τα παιχνίδια είναι μόνο για παιδιά, ο κ. Σκουμπής επισημαίνει ότι «και γι’ αυτό το θέμα υπάρχουν μεγάλες θεωρίες. Υπάρχει για παράδειγμα το βιβλίο ‘‘Ο παίζων άνθρωπος’’ (homo ludens) του Γιόχαν Χουιζίνγκα που αναλύει πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι για την ζωή ενός ανθρώπου. Γενικότερα πιστεύω ότι ο άνθρωπος πρέπει να παίζει. Δεν πρέπει να σταματήσει να παίζει γιατί με αυτόν τον τρόπο είναι σαν να απομακρύνεται από τη ζωή».

Σε σχέση με την αξία των παιχνιδιών σε μικρότερες ηλικίες, ο έτερος ιδιοκτήτης του καταστήματος, κ. Καννέλος σημειώνει: «Το παιχνίδι μπορεί να εξάρει την φαντασία του παιδιού, το κάνει να δημιουργεί ιστορίες και να φαντάζεται πράγματα. Είναι θεμελιώδες για την ανάπτυξη του ατόμου», με τον κ. Σκουμπή να συμπληρώνει ότι «αυτός είναι και ο λόγος που τα πλέον επιτυχημένα παιχνίδια είναι πιο χονδροειδή. Τα παιχνίδια δεν πρέπει να έχουν τόση λεπτομέρεια για να εξάπτουν τη φαντασία του παιδιού. Ένα παιχνίδι που έχει μεγάλη λεπτομέρεια δεν βοηθάει στην ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητας».

Περπατώντας στους διαδρόμους του καταστήματος δεν υπάρχει περίπτωση το μάτι σου να μην πέσει πάνω σε κάτι γνώριμο. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην πεις «Ωχ! Το είχα αυτό». Δεν υπάρχει περίπτωση μια εικόνα να μην ξεπηδήσει μέσα από τις παιδικές σου αναμνήσεις.

Ισως μια τέτοια επίσκεψη σε κάνει να ασχοληθείς ξανά με τα αγαπημένα παιχνίδια της νιότης σου. Οι άνθρωποι του «Vintage Toy Mania» σημειώνουν ότι υπάρχουν δύο κύριες αφορμές για να ξεκινήσει κάποιος μια συλλογή. «Η πρώτη είναι να βρει στο πατάρι ή σε κάποια αποθήκη τα παλιά του παιχνίδια, να συγκινηθεί και να ξεκινήσει και πάλι να αγοράζει. Η άλλη είναι να πάει στο πατάρι ή στην αποθήκη και να μην βρει τίποτα γιατί η μητέρα του τα έχει πετάξει ή τα έχει δώσει. Τότε θα στεναχωρηθεί, θα πεισμώσει και θα θέλει να τα αγοράσει και πάλι».

Τη συζήτησή μας διακόπτουν συχνά τα γέλια και τα επιφωνήματα των επισκεπτών του μαγαζιού που σε κάποια γωνιά του, αντικρύζουν ένα παλιό αγαπημένο τους τεμάχιο. Τότε ο κ. Κανέλλος μας διηγείται την ιστορία με το ακριβότερο παιχνίδι που έχει πουληθεί από το μαγαζί, μια εξαιρετικά σπάνια φιγούρα του Megatron από τα Transformers. «Την συγκεκριμένη φιγούρα την είχε βγάλει παλαιότερα η εταιρεία Mattel και πριν λίγα χρόνια ανέθεσε σε μια αμερικάνικη τηλεοπτική εκπομπή, το “Toy Hunteres” να την αναζητήσει. Η διάσημη εκπομπή που προβάλλεται στο Travel Chanel έψαξε για αρκετό καιρό όμως δεν κατάφερε να βρει το συγκεκριμένο παιχνίδι. Εμείς όμως είχαμε ένα κομμάτι εδώ. Τελικά πουλήθηκε 2.250 ευρώ στο εξωτερικό. Την συγκεκριμένη φιγούρα την είχαμε βρει σε μια παλιά αποθήκη και ήταν σε στοκ».

Οι περισσότεροι άνθρωποι που μπαίνουν στον χώρο έχουν την δική τους γωνιά, αφού ο κάθε συλλέκτης αγοράζει παιχνίδια από συγκεκριμένες κατηγορίες και με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. «Υπάρχουν άνθρωποι που μαζεύουν μόνο παιχνίδια του 1950 που είναι τσίγκινα» μας λέει ο κ. Σκουμπής και συνεχίζει: «Κυρίως οι συλλέκτες μαζεύουν παιχνίδια από το αγαπημένο τους θέμα (“Star Wars”, “G.I.Joe” κ.λπ). Κάποιοι μαζεύουν επιτραπέζια και άλλοι μόνο φιγούρες από ταινίες. Άλλοι παίρνουν μόνο αγάλματα με συγκεκριμένες αναλογίες, για παράδειγμα 1 προς 4. Είναι και σε σχέση με τα λεφτά που έχεις, αλλά και με το χώρο. Θυμάμαι πάντως έναν πελάτη που μας ζητούσε μόνο φιγούρες με νεράιδες».

Εκείνη την στιγμή ο κ. Κανέλλος μας εξομολογείται μια παλιά ιστορία που τον έκανε να δεθεί συναισθηματικά με έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα. Τον Storm Shadow από το «G.I.Joe». «Όταν ήμουνα πολύ μικρός και πήγαινα δημοτικό ήρθε ένα παιδάκι που ήταν τρία χρόνια μεγαλύτερό και μου έκλεψε μια φιγούρα Storm Shadow που είχα. Πλακωθήκαμε πολύ γερά και τελικά την πήρα πίσω. Πολλά χρόνια μετά λοιπόν, όταν παντρεύτηκα ο κουμπάρος μου και συνέταιρός μου στο μαγαζί, μου έκανε δώρο μια τέτοια κούκλα εξαιρετικής ποιότητας που ήταν στο κουτί της».

Φτάνοντας στο τέλος της κουβέντας μας, ρωτάμε τους ιδρυτές του «Vintage Toy Mania» για το μέλλον των παιχνιδιών στην Ελλάδα. «Πρέπει να αποδεχτούμε κατ’ αρχάς ότι τα παιχνίδια είναι δημιούργημα και ένα παράγωγο της καπιταλιστικής κοινωνίας» επισημαίνει ο κ. Σκουμπής και συμπληρώνει «δεν είναι κάποιο αγαθό που έχουμε ανάγκη βιολογικά. Είναι μια επίκτητη ανάγκη. Όσο λοιπόν οι κοινωνίες εξελίσσονται τόσο θα αναπτύσσεται και ο συγκεκριμένος τομέας. Εδώ στην Ελλάδα οι περισσότεροι τον έχουν ανακαλύψει τώρα τελευταία. Σκέψου ότι στον υπόλοιπο κόσμο, υπάρχουν άνθρωποι που συλλέγουν παιχνίδια από το 1850».

Στη χώρα μας τα παιχνιδάδικα έκλεισαν το ένα μετά το άλλο, ενώ οι συλλέκτες στράφηκαν σταδιακά στο ίντερνετ και στις αγορές από το εξωτερικό. Με την πάροδο των χρόνων άλλαξαν και τα ίδια τα παιχνίδια. Την αλλαγή αυτή διακρίνουν και οι ιδρυτές του «Vintage Toy Mania» που σημειώνουν: «Εμείς θεωρούμε ότι απλά έχουν αλλάξει οι εποχές. Σίγουρα είμαστε πιο ρομαντικοί με τα παλιά παιχνίδια. Ειδικά στην εποχή μας σε κάθε γωνία είχε ένα κατάστημα με παιχνίδια. Πλέον τα μεγάλα πολυκαταστήματα έχουν παιχνίδια και δίπλα εσώρουχα. Είναι σούπερ μάρκετ, όχι παιχνιδάδικα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News