Υπερεξουσίες σουλτάνου αναλαμβάνει και επισήμως με την ορκωμοσία του το απόγευμα της Δευτέρας ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η νέα πενταετής του θητεία εγκαινιάζει μία νέα εποχή στη σύγχρονη Ιστορία της Τρουκίας καθώς βάσει της συνταγματικής αναθεώρησης που εγκρίθηκε από τον τουρκικό λαό (δημοψήφισμα Απριλίου 2017), ο Ερντογάν απολαμβάνει υπερεξουσίες παντοκράτορα.
Με το νέο σύστημα «θα έχει πλέον τη θεσμική και νομική εξουσία για να ελέγχει σχεδόν τα πάντα», εξήγησε η Αϊσέ Αγιάτα καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο τεχνικό πανεπιστήμιο της Μέσης Ανατολής στην Άγκυρα.
Η θέση του πρωθυπουργού καταργείται και ο πρόεδρος θα συγκεντρώνει πλέον όλες τις εκτελεστικές εξουσίες και θα μπορεί να εκδίδει διατάγματα. Επίσης, θα διορίζει έξι από τα 13 μέλη του Συμβουλίου Δικαστών και Εισαγγελέων (HSK) που ελέγχει τη στελέχωση της τουρκικής δικαιοσύνης.
Ως πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) «θα έχει τον έλεγχο των βουλευτών του κόμματός του, κάτι που σημαίνει ότι θα ελέγχει την εκτελεστική, τη δικαστική και τη νομοθετική εξουσία της χώρας», σημείωσε ο Εμρέ Ερντογάν καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης. «Ένα τέτοιο σύστημα δημιουργεί τεράστιες ευκαιρίες για έναν πρόεδρο (…) ώστε να κυβερνήσει μόνος του τη χώρα».
Στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν ταυτόχρονα με τις προεδρικές, το AKP εξασφάλισε 295 έδρες σε σύνολο 600 και το εθνικιστικό κόμμα MHP 49 έδρες. Αυτό σημαίνει ότι μόνο του το κόμμα του Ερντογάν δεν διαθέτει την πλειοψηφία και βασίζεται στον σύμμαχό του, το MHP, για να ελέγχει το κοινοβούλιο. Όμως «συν τω χρόνω, το MHP ενδέχεται να αναθεωρήσει τη θέση του και να υποβάλει αιτήματα», όπως θέσεις στην κυβέρνηση ή άλλες υποχωρήσεις, σημειώνει η Αγιάτα.
Πολλοί ειδικοί φοβούνται ότι η συμμαχία με το MHP θα οδηγήσει σε μια σκλήρυνση της πολιτικής που ακολουθεί ο Ερντογάν, κυρίως σε ό,τι αφορά το κουρδικό.
Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει ήδη δώσει μία πρόγευση του τι θα επακολούθησει, με πρακτικές μαζικής εκκαθάρισης στο στράτευμα, τη δικαιοσύνη και τον δημόσιο τομέα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016. Δεκάδες χιλιάδες διώχθηκαν και φυλακίστηκαν ως αντιφρονούντες φιλο-γκιουλενιστές.
Το τελευταίο κύμα διώξεων ανακοινώθηκε μόλις την περασμένη Κυριακή. Περίπου 18.000 Τούρκοι, στην πλειονότητά τους στρατιώτες και αστυνομικοί, παύθηκαν των καθηκόντων τους με προεδρικό διάταγμα που εξεδόθη στην εκπνοή της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης (που ήρθη στη χώρα μετά από δύο παρατάσεις).
Στην εξουσία από το 2003, αρχικά ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως πρόεδρος, ο 64χρονος Ερντογάν επανεξελέγη με άνεση στις προεδρικές εκλογές της 24ης Ιουνίου, κερδίζοντας από τον πρώτο γύρο
Η τελετή ορκωμοσίας
Η τελετή ορκωμοσίας θα αρχίσει στις 17:00 (ώρα Ελλάδας), παρουσία περισσότερων από 3.000 προσκεκλημένων, ανάμεσά τους 22 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων.Στις 18:00 είναι προγραμματισμένη η ειδική τελετή στο προεδρικό μέγαρο, παρουσία ξένων επισήμων, που θα σηματοδοτήσει επίσημα τη μετάβαση στο νέο προεδρικό σύστημα.
Από ελληνικής πλευράς, το παρών στην ορκωμοσία Ερντογάν θα δώσουν ο Δημήτρης Αβραμόπουλος (ως εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης με την ιδιότητα του Επιτρόπου) και η Ντόρα Μπακογιάννη κατόπιν σχετικής πρόσκλησης του τούρκου Προέδρου.
Η πρώην υπουργός Εξωτερικών δέχθηκε επικρίσεις για την απόφασή της να παραστεί στην τελετή, σε μία δύσκολη περίοδο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις υπό τη σκιά των εντεινόμενων προκλήσεων στο Αιγαίο και της κράτησης των δύο ελλήνων αξιωματικών στις τουρκικές φυλακές.
«Όταν δύο έλληνες αξιωματικοί μας βρίσκονται άδικα στις τουρκικές φυλακές, η διατήρηση διαύλων επικοινωνίας με την τουρκική ηγεσία είναι πράξη σοβαρότητας και ευθύνης», απάντησε η ίδια μέσω Τwitter .
Θα παραστώ στην ορκομωσία του Ερντογάν μετά από πρόσκλησή του. Βαθύτατα πιστεύω ότι ιδιαίτερα τις δύσκολες ώρες, όταν δύο Έλληνες αξιωματικοί μας βρίσκονται άδικα στις τουρκικές φυλακές, η διατήρηση διαύλων επικοινωνίας με την τουρκική ηγεσία είναι πράξη σοβαρότητας και ευθύνης.
— Ντόρα Μπακογιάννη (@Dora_Bakoyannis) July 7, 2018
Αμέσως μετά την ορκωμοσία του ο Ερντογάν θα επισκεφθεί το Ανίτκαμπιρ, το μαυσωλείο του ιδρυτή της Τουρκικής Δημοκρατίας Μουσταφά Κεμάλ και στη συνέχεια θα παρουσιάσει τη νέα του κυβέρνηση, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες θα αποτελείται από 16 υπουργούς έναντι 26 της προηγούμενης. Εκτός των υπουργείων, η Προεδρία θα βασίζεται επίσης σε μία σειρά από «επιτροπές» και γραφεία αρμόδια για διάφορους διοικητικούς τομείς, αν και προς το παρόν δεν είναι γνωστές οι δικαιοδοσίες τους.
Πρώτη συνάντηση με Τσίπρα
Την Τρίτη ο τούρκος Πρόεδρος θα επισκεφθεί σε μία συμβολική κίνηση για τη νέα διακυβέρνησή του, το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου και την Τετάρτη θα μεταβεί στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο περιθώριο της οποίας θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συνάντησή του μετά την επανεκλογή του με τον Αλέξη Τσίπρα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News