«Η Εθνική Τράπεζα ενημερώνει το επενδυτικό κοινό ότι κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Διοικητικού της Συμβουλίου ανακοινώθηκε η παραίτηση του διευθύνοντος συμβούλου της Τράπεζας, κ. Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, ύστερα από τη συμπλήρωση πλήρους θητείας και εποικοδομητικής συνεργασίας τριών ετών».

Αυτές είναι οι πρώτες σειρές της επίσημης ανακοίνωσης η οποία εκδόθηκε την Παρασκευή 4 Μαΐου 2018, από τον αρχαιότερο χρηματοπιστωτικό οργανισμό της χώρας.

Διαβάζοντας κάποιος που δεν γνωρίζει τα όσα γράφονταν στην ανακοίνωση, ήταν εξαιρετικά εύκολο να υποθέσει ότι όχι μόνο δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με όλο αυτό που συνέβη, με αυτή την παραίτηση, αλλά και ότι όλα έγιναν επειδή, απλώς, τελείωσε η θητεία του κ. Φραγκιαδάκη.

Λεπτομέρεια πρώτη – και κρίσιμη: η θητεία του έληγε, κανονικά, σε δύο μήνες από σήμερα.

Προς τι αυτή η βιασύνη από την Εθνική Τράπεζα;

Εδώ ακριβώς, λοιπόν, έρχεται μια δεύτερη λεπτομέρεια, εξίσου σημαντική: η κίνηση του πρώην, πλέον, διευθύνοντος συμβούλου της τράπεζας να υποβάλει την παραίτησή του, ήρθε ως αναπόφευκτη συνέπεια σχετικής πίεσης από το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας.

Καλά πληροφορημένες πηγές σχολιάζοντας την εξέλιξη αυτή έλεγαν χαρακτηριστικά ότι «τον έσπρωξαν», τον ώθησαν προς την έξοδο, τον… παραίτησαν, θεωρώντας ότι αυτός ο κύκλος πρέπει να κλείσει για την Εθνική. Λεπτομέρεια ουσίας: το «πράσινο φως» για την απόφαση απομάκρυνσης του κ. Φραγκιαδάκη άναψε από την πλευρά του και ο ESM.

Ο αποχωρήσας είχε τοποθετηθεί στη θέση τού επικεφαλής της τράπεζας το 2015 – σε μία περίοδο κρίσιμη για την Οικονομία και το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Είχε προηγηθεί η προσπάθεια της νέας κυβέρνησης να τοποθετήσει επικεφαλής τον προσκείμενο στον ΣΥΡΙΖΑ παλαιό τραπεζίτη και κατόπιν δήμαρχο Σκοπέλου Γιώργο Μιχελή, η οποία όμως είχε αποκρουσθεί από την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τον SSΜ – τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό. Λεπτομέρεια: ο κ. Μιχελής ορίστηκε αργότερα πρόεδρος του ΤΧΣ (Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), αυτονοήτως με την έγκριση και του SSM και παραμένει στη θέση αυτή ως σήμερα, μολονότι έχει από μηνών έχει ζητήσει να αποσυρθεί. Ηδη διακινείται στην αγορά το όνομα του πιθανού αντικαταστάτη του.

Σε ανακοίνωσή του για το θέμα Φραγκιαδάκη το ΤΧΣ, το οποίο κατέχει το 40,39% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, σημειώνει ότι παρακολουθεί στενά τις διοικητικές εξελίξεις στην Εθνική, καθώς και ότι σέβεται τις αποφάσεις του διοικητικού της συμβουλίου: πλήρης κάλυψη σε ό,τι συνέβη, με άλλα λόγια.

Επομένως, είχε βάση όλη φημολογία κατά το προηγούμενο διάστημα ότι εξελισσόταν μάλλον αρνητικά η «δύσκολη σχέση», όπως σημειωνόταν, μεταξύ του ΤΧΣ και του κ. Φραγκιαδάκη και ότι αιτία ήταν μια σειρά διαφωνιών για διάφορα θέματα στρατηγικής της Τράπεζας.

Το κλίμα για τη διοίκηση Φραγκιαδάκη ήταν βαρύ, ειδικά μετά την προφανή αποτυχία της να μεταβιβάσει τη θυγατρική της ΕΤΕ στη Ρουμανία, καθώς η επιχειρούμενη συναλλαγή σκόνταψε σε βέτο των εκεί εποπτικών αρχών. Βέβαια, έτσι κι αλλιώς η ιστορική τράπεζα βρισκόταν σε… χαμηλές πτήσεις μετά το ανεπανάληπτο φιάσκο με την (λογιστικά προεξοφλημένη) πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Η ματαιωθείσα πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής σε ομάδα Ελληνοαμερικανών υπό τον Τζον Κάλαμος ήταν το limit down του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη που, από τα πελάγη ευτυχίας για το κλείσιμο του deal βρέθηκε να μαζεύει τα απόνερα ενός ναυαγίου το οποίο είχε αντίκτυπο τόσο σε οικονομικό επίπεδο, όσο και από άποψη γοήτρου.

Ο κ. Φραγκιαδάκης είχε μια καταπληκτική ευκαιρία: όχι μόνο να πουλήσει την Εθνική Ασφαλιστική, που ήταν μονόδρομος προκειμένου να ενισχυθεί η κεφαλαιακή επάρκεια της τράπεζας, αλλά και να συσφίξει τις ψυχρές κατά τα φαινόμενα σχέσεις του με την κυβέρνηση, έφαρμόζοντας όσα (και) εκείνη επιθυμούσε, δηλαδή να προέρχεται από τις ΗΠΑι ο μεγάλος επενδυτής.

Δεδομένου ότι ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος δεν είχε και τις καλύτερες σχέσεις με το Μαξίμου που για τη θέση επιθυμούσε εξαρχής -όπως προαναφέρθηκε- τον Γιώργο Μιχελή (νυν πρόεδρο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), το deal με τους «εκλεκτούς» της κυβέρνησης ελληνοαμερικανούς επενδυτές ήταν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την εξομάλυνση των σχέσεων του κ. Φραγκιαδάκη με το πρωθυπουργικό περιβάλλον.

Στις  29 Ιουνίου 2017 ανακοινώθηκε επίσημα η συμφωνία για την αγορά και πώληση μετοχών της Εθνικής Ασφαλιστικής από την ελληνοαμερικανικών συμφερόντων, με έδρα την Ολλανδία, EXIN Financial Services Holding B.V., έπειτα από διεθνή διαγωνισμό.

Το κλίμα στην κυβέρνηση ήταν πανηγυρικό καθώς, πέρα από τα 718 εκατ. ευρώ της συμφωνίας, η  ελληνική οικονομία έπαιρνε «ψήφο εμπιστοσύνης» και ταυτόχρονα ικανοποιούνταν και οι επιθυμίες της αμερικανικής πλευράς.

Και αυτό γιατί εξαρχής οι Αμερικανοί επιθυμούσαν η Εθνική Ασφαλιστική να περάσει στα χέρια των Τζον Κάλαμος, Τζον Κουδούνη και Μάθιου Φέρφιλντ, αντί για την κινεζική Fosun η οποία επίσης την διεκδικούσε. (Ειρωνία: η Fosun επανήλθε, στο νέο διαγωνισμό και θεωρείται πολύ πιθανό να είναι η νικήτρια)

Δεν ήταν τυχαίο άλλωστε ότι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη ο διαγωνισμός, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπερ Ρος απέστειλε επιστολή στην Εθνική Τράπεζα, στην Τράπεζα της Ελλάδος και στην Ελληνική Eνωση Τραπεζών, όπου μεταξύ άλλων υπογράμμιζε την «αναπτυξιακή προοπτική» σε περίπτωση που η Εθνική Ασφαλιστική κατέληγε στην EXIN.

Επιπλέον, στο Μαξίμου έτριβαν τα χέρια τους από ικανοποίηση καθώς, τόσο ο ελληνοαμερικανός επενδυτής και συνεργάτης του Κάλαμος Τζον Κουδούνης, όσο και ο ιδρυτής και CEO της EXIN Μάθιου Φέρφιλντ,  δήλωναν σε συνέντευξή τους στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters ότι ενδιαφέρονται και για άλλους τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως «το real estate, οι τράπεζες και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια».

Η ολοκλήρωση της συμφωνίας βοηθούσε το «φιλοεπενδυτικό» προφίλ που επιχειρούσε τότε με επαναλαμβανόμες φιέστες να οικοδομήσει ο Αλέξης Τσιπρας, η συμφωνία έκλεισε, όλοι ήταν χαρούμενοι, αλλά ξαφνικά το deal «στράβωσε» καθώς ο Τζον Κάλαμος δεν κατάφερε να προσελκύσει – πείσει τους  πραγματικούς επενδυτές να βάλουν χρήματα.

Ήταν ένα ακόμα μεγάλο φιάσκο της κυβέρνησης και της διοίκηση της Εθνικής, που μετά την παταγώδη αποτυχία υποχρεώθηκε να θυμηθεί  ξανά τον κινέζικο όμιλο Fosun ο οποίος είχε απορριφθεί επειδή (και καλά) προσέφερε μικρότερο τίμημα αλλά, κυρίως, επειδή δεν είχε τη στήριξη του αμερικανικού παράγοντα, όπως «οι δικοί μας» εκπρόσωποι της ομογένειας.

Το πλήγμα όμως ήταν ακόμα μεγαλύτερο καθώς στις λεπτομέρειες της συμφωνίας με τους Ελληνοαμερικανούς δεν είχε ληφθεί ούτε η απαιτούμενη πρόνοια για το ελάχιστο που προβλέπεται σε περίπτωση υπαναχώρησης του υποψήφιου επενδυτή:  να απαιτήσουν από τον ενδιαφερόμενο πλήρως κατοχυρωμένη εγγυητική επιστολή, όπως συνηθίζεται, ώστε σε περίπτωση υπαναχώρησής του, να καταπέσει προς όφελος του πωλητή η εγγύηση.

Η συνήθης πρακτική ήταν να ζητείται ως εγγύηση το 10% του τιμήματος – το οποίο ανερχόταν σε 718 εκατ. ευρώ. Περιέργως, στη διοίκηση Φραγκιαδάκη το… παρέβλεψαν, με αποτέλεσμα να μην υπάρξει ποτέ πρόβλεψη εγγυητικής 71 εκατ. ευρώ, σε περίπτωση ακύρωσης της εξαγοράς. Αντίθετα, η αποζημίωση που προβλεπόταν στο ατυχές deal δεν ξεπερνούσε καν τα 5 εκατ. ευρώ – ποσό που δεν καλύπτει ούτε τις αμοιβές των αναδόχων τραπεζών και τα άλλα έξοδα που έκανε η Εθνική.

• Διαβάστε για το θέμα: Γιατί η Εθνική καβάλησε τον… Κάλαμο και έχασε

Η σπουδή να διευκολυνθούν οι εκλεκτοί της κυβέρνησης από την Αμερική, είχε φέρει μία ανεξήγητη αλλά και επικίνδυνη αμέλεια όσον αφορά τον έλεγχο της οικονομικής ποιότητας των επενδυτών…

Δυσλειτουργικές σχέσεις 

Το βιογραφικό του αποχωρήσαντος διευθύνοντος συμβούλου είναι εξαιρετικά πλούσιο, γεμάτο από εργασιακές εμπειρίες, αλλά τα όσα έπραξε ή δεν έπραξε αναφορικά με τα θέματα που προαναφέρθηκαν, αποδείχθηκαν ικανά να ανακόψουν τη μέχρι τώρα πορεία του.

Η ανακοίνωση της Εθνικής Τράπεζας, λοιπόν, όταν κάνει λόγο περί «εποικοδομητικής συνεργασίας τριών ετών», ωραιοποιεί την πραγματικότητα, όπως άλλωστε συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις.

Σε όλα τα παραπάνω, προσθέστε και τις δυσλειτουργικές σχέσεις του κ. Φραγκιαδάκη με μέλη του Δ.Σ. της τράπεζας, καθώς και τις καθημερινές τριβές που υπήρχαν μεταξύ των διοικούντων: το εκρηκτικό κοκτέιλ που δημιουργήθηκε ήταν έτοιμο για σερβίρισμα – ικανό, ταυτόχρονα, να φέρει την επόμενη ημέρα στην Εθνική.

Όπως γράφει και το «Βήμα της Κυριακής», η «μουρμούρα» για το επίπεδο συνεργασίας του κ. Φραγκιαδάκη με τα μέλη του Δ.Σ. της ΕΤΕ και τις περισσότερες γενικές διευθύνσεις ήταν συνεχής τους τελευταίους μήνες.

Μόνο τυχαίο δεν ήταν το γεγονός ότι μέλος της διοίκησης της τράπεζας έστειλε πρόσφατα επιστολή… διαμαρτυρίας στον επόπτη του συστήματος, τον SSM, που ήταν θετικά διακείμενος προς τον κ. Φραγκιαδάκη. Στην επιστολή αυτή επισημαινόταν η δυσκολία συνεννόησης με τον διευθύνοντα σύμβουλο της τράπεζας, κάτι που όπως υπογραμμιζόταν, απέβαινε εις βάρος της λειτουργίας της.

Ακόμη χειρότερες όμως, ήταν η σχέσεις του CEO με τον μεγαλύτερο μέτοχο της Εθνικής (με ποσοστό 40%), το ΤΧΣ, μετά και την βαθιά διαφωνία που εκδηλώθηκε το φθινόπωρο του 2016 με αφορμή την επιλογή του προσώπου για την προεδρία της τράπεζας.

Λεπτομέρεια: η απομάκρυνση Φραγκιαδάκη έγινε την παραμονή της επίσημης ανακοίνωσης (Σάββατο, 5 Μαΐου) των αποτελεσμάτων των stress tests – τα οποία πέρασαν επιτυχώς όλες οι συστημικές τράπεζες _ της Εθνικής συμπεριλαμβανομένης.

Μένει να δούμε πώς θα παιχθεί η επόμενη πράξη της διοικητικής κρίσης στη«μεγάλη μας φίλη».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News