Είναι μια ομάδα χωρίς ιστορία και με λίγες χιλιάδες οπαδούς. Αλλά θα μπορούσε ακόμα και να κατακτήσει το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Τουρκίας. Ανέβηκε στην πρώτη κατηγορία πριν από μόλις μία δεκαετία. Σήμερα, ωστόσο, είναι η δεύτερη καλύτερη ομάδα στην γειτονική χώρα, έναν μόλις βαθμό πίσω από τη θρυλική Γαλατασαράι. Το όνομα του συλλόγου είναι Μπασάκσεχιρ, από το όνομα μιας συνοικίας της Κωνσταντινούπολης, ενώ οι ιδιοκτήτες και οι χορηγοί της ομάδας, πέρα από τη στρογγυλή θεά, λατρεύουν επίσης το AKP, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με τους Financial Times η Μπασάκσεχιρ είναι «η φιλοκυβερνητική ομάδα» της Τουρκίας.

Ο πρόεδρος της, Γκοκσέλ Γκουμουσντάγκ, το αρνείται. Αλλά αποτελεί γεγονός πως είναι όχι μόνον αξιωματούχος του AKP αλλά και μέλος της ευρύτερης οικογένειας του προέδρου της Τουρκίας. Το βασικά χρώματα του συλλόγου είναι το ίδια – πορτοκαλί και μπλε – με τα χρώματα του ισλαμικού και συντηρητικού AKP που έπειτα από 15 χρόνια στην εξουσία κατέληξε να αποτελεί συνώνυμο του κράτους. Τι τελευταίες εβδομάδες, πριν από την έναρξη των εντός έδρας αγώνων, στις γιγαντοοθόνες του γηπέδου προβάλλονται εικόνες τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών που πλήττουν στόχους στη Συρία. Οι μικροί φίλαθλοι της ομάδας συχνά εμφανίζονται με αμφίεση Οθωμανών στρατιωτών ενώ οι μερικές εκατοντάδες σκληροπυρηνικοί οπαδοί της Μπασάκσεχιρ συνηθίζουν να υποδέχονται τους παίχτες με ένα σύνθημα – «ο θεός είναι μεγάλος» – που σπάνια ακούγεται στις ιστορικές ποδοσφαιρικές έδρες της Τουρκίας.

Το ποδόσφαιρο είναι το εθνικό άθλημα και των Τούρκων. Αλλά οι οπαδοί των τριών μεγάλων συλλόγων της χώρας – της Γαλατασαράι, της Μπεσίκτας και της Φενερμπαχτσέ – τα τελευταία χρόνια δείχνουν ότι σίγουρα δεν είναι φιλικά προσκείμενοι προς τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Μάλιστα το 2013 οι οργανωμένοι φίλαθλοι των τριών ομάδων διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2013. Είναι τυχαίο, οπότε, ότι έναν χρόνο μετά, ένας μικρός τοπικός σύλλογος της Κωνσταντινούπολης ξεκίνησε την πορεία της προς την κορυφή του ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος της Τουρκίας, με τις ευλογίες, μάλιστα, του Ερντογάν;

Παρότι κινητήρια δύναμη της ομάδας είναι ο Αρντά Τουράν, ένας από τους καλύτερους τούρκους ποδοσφαιριστές της γενιάς του που έφτασε στην Κωνσταντινούπολη ως δανεικός από την Μπαρτσελόνα, αρκετοί υποστηρίζουν πως η αναπάντεχη επιτυχία της Μπασάκσεχιρ μπορεί να γίνει κατανοητή από τη σκοπιά της πολιτικής. Είναι αλήθεια πως οι Μπλαουγκράνα του Λιονέλ Μέσι, για παράδειγμα, διαδραματίζουν κάποιον ρόλο στην αντιπαράθεση μεταξύ των αυτονομιστών της Καταλονίας και της κυβέρνησης της Ισπανίας. Και είναι γνωστό πως ο Μαριάνο Ραχόι συγκαταλέγεται μεταξύ των οπαδών της Ρεάλ ενώ στη Βρετανία τα χρόνια που κατείχαν οι Εργατικοί στην εξουσία, ο Τόνι Μπλερ έφτασε στο σημείο να εισέλθει και στον αγωνιστικό χώρο του γηπέδου της πανίσχυρης, τότε, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ώστε να φωτογραφηθεί δίπλα στον σερ Άλεξ Φέργκιουσον. Αλλά η περίπτωση της Μπασάκσεχιρ είναι διαφορετική γιατί αποτελεί, ακόμη μια έκφραση της επιδίωξης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στην Τουρκία. Ακόμα και στο ποδόσφαιρο.

Ο τούρκος πρόεδρος έχει υπάρξει και ο ίδιος ποδοσφαιριστής και υπερηφανεύεται για τους πέντε τίτλους που κέρδισε ως αρχηγός της IETT, της ομάδας του Οργανισμού Τροχιοδρόμων και Διαχείρισης Σηράγγων της Κωνσταντινούπολης, τη δεκαετία του 1970. Μέσω της εμπειρίας του αυτής ενδέχεται να αντιλήφθηκε τη σημασία του ποδοσφαίρου ως μέσο χειραγώγησης των μαζών.

Σε μια παλαιότερη συνέντευξή του, αναφέρει η Corriere della Sera, ο Ορχάν Παμούκ είχε πει πως ο δικτάτορας Αντόνιο Σαλαζάρ χρησιμοποιούσε το ποδόσφαιρο ως «όπιο» για να ελέγχει τους Πορτογάλους. Στην Τουρκία, είχε επισημάνει τότε ο νομπελίστας συγγραφέας, το ποδόσφαιρο «μακάρι να ήταν το όπιο του λαού: είναι, αντιθέτως, μια μηχανή παραγωγής εθνικισμού, ξενοφοβίας και αυταρχικής νοοτροπίας». Και δεν έχει σημασία ποιος αναδεικνύεται νικητής γιατί «ο εθνικισμός τρέφεται με καταστροφές», είτε είναι σεισμοί είτε είναι πόλεμοι είτε ποδοσφαιρικοί αγώνες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News