Η διεθνής, μη κυβερνητική, οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι το 2017 έγιναν 24 καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση από μέλη της, την ώρα που δεν έχει κοπάσει ο σάλος από τις κατηγορίες για βιασμούς και ανάρμοστη συμπεριφορά εκ μέρους των εργαζομένων της ανθρωπιστικής οργάνωσης Oxfam στην Αϊτή, το Τσαντ και άλλες χώρες.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε η οργάνωση, το 2017 έφτασαν στα κεντρικά γραφεία της 146 καταγγελίες από τις περιοχές όπου δραστηριοποιούνται οι ομάδες της. Οι 40 από αυτές τις καταγγελίες διαπιστώθηκε ότι αφορούσαν περιπτώσεις κακοποίησης ή παρενόχλησης και πιο συγκεκριμένα, οι 24 αφορούσαν περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης ή παρενόχλησης.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα απασχολούν περισσότερους από 40.000 εργαζομένους σε όλον τον κόσμο.

Από τις 146 καταγγελίες, πολλές αφορούσαν «κατάχρηση εξουσίας, διακρίσεις, παρενόχληση και άλλες μορφές ανάρμοστης συμπεριφοράς», συνεχίζει η ανακοίνωση. Η οργάνωση διευκρινίζει ότι στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται οι περιπτώσεις εκείνες που αντιμετωπίστηκαν απευθείας από τις ομάδες της επί του πεδίου και δεν καταγγέλθηκαν στα κεντρικά της.

Σύμφωνα πάντα με την ανακοίνωση, μόνο δύο από τις καταγγελίες αφορούσαν σεξουαλική παρενόχληση από ένα μέλος των MSF σε βάρος μη μελών των MSF (ασθενών ή μελών της τοπικής κοινωνίας). Η οργάνωση προχώρησε στην απόλυση 19 μελών της, ενώ οι υπόλοιποι καταγγελλόμενοι τιμωρήθηκαν με άλλους τρόπους, όπως με προειδοποιήσεις ή με προσωρινή αργία.

Η οργάνωση τονίζει ότι ανησυχεί για τα εμπόδια που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που επιθυμούν να προχωρήσουν σε καταγγελία και υπογραμμίζει ότι εργάζεται για να βελτιώσεις τους «μηχανισμούς» μέσω των οποίων θα μπορεί κάποιος να καταγγείλει συμβάντα. Εκτιμά επίσης ότι τα θύματα μπορεί να μην κάνουν καταγγελία για λόγους παρόμοιους με εκείνους που ισχύουν γενικά στην κοινωνία: επειδή φοβούνται ότι δεν θα τα πιστέψουν, για να μη στιγματιστούν ή για να μη δεχτούν αντίποινα. Αυτό παρατηρείται ακόμη εντονότερα σε περιοχές συγκρούσεων, όπου γενικά δεν υπάρχουν μηχανισμοί προστασίας για τα θύματα και όπου ο πληθυσμός μπορεί να εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την εξωτερική βοήθεια.

Διευκρίνιση από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα

Ο τρόπος που μεταφέρθηκε η πληροφορία από τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, δεν καθιστά σαφές ότι τα περιστατικά ήρθαν στο φως της δημοσιότητας κατόπιν πρωτοβουλίας των ίδιων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για λόγους διαφάνειας και λογοδοσίας με στόχο την εξάλειψη κάθε τέτοιου φαινομένου. Αυτό ανέφερε η οργάνωση που προέβη σε μια διευκρινιστική διακοίνωση:

Επειτα από τα πρόσφατα σκάνδαλα κακοποίησης και εκμετάλλευσης στις ανθρωπιστικές οργανώσεις, εύλογα ερωτηθήκαμε εάν οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουμε αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα και ποια μέτρα παίρνουμε για να τα καταπολεμήσουμε. Είναι θετικό το γεγονός ότι το ζήτημα αυτό έχει έρθει στο προσκήνιο, όση αμηχανία και αν φέρνει στις εμπλεκόμενες οργανώσεις. Τέτοια περιστατικά δεν πρέπει να είναι ανεκτά, δεν τα συγκαλύπτουμε, δεν τα αποσιωπούμε.

Τα τελευταία 15 χρόνια, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουμε αναγνωρίσει την ανάγκη καταπολέμησης της κακοποίησης. Διαθέτουμε μηχανισμούς καταγγελίας και παροτρύνουμε τα μέλη του προσωπικού μας να νιώθουν άνετα να αναφέρουν και να καταγγέλλουν αυτή τη μορφή βίας όταν τη συναντούν. Φυσικά μας απασχολεί σοβαρά η βελτίωση των μηχανισμών αυτών για την πιο άμεση διαχείριση των περιστατικών.

Η σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα περιστατικών από τις λεκτικές προσβολές έως τη σωματική επιθετικότητα. Το 2017, ο συνολικός αριθμός των επιβεβαιωμένων περιστατικών σεξουαλικής παρενόχλησης ή κακοποίησης ήταν 24. Συγκεκριμένα, προχωρήσαμε σε 19 απολύσεις, ενώ για τα υπόλοιπα πέντε περιστατικά επιβλήθηκαν άλλες μορφές κυρώσεων.  

 Προχωρήσαμε με δική μας πρωτοβουλία στη δημοσίευση αυτών των στοιχείων, καθώς θέλουμε να ευαισθητοποιήσουμε τους εργαζομένους μας  και την ίδια στιγμή να καταστήσουμε σαφές ότι τέτοια φαινόμενα δεν είναι ανεκτά στους κόλπους των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Ως ανθρωπιστική οργάνωση είμαστε ιδιαίτερα ευαίσθητοι στο θέμα αυτό. Εργαζόμαστε καθημερινά προκειμένου να μην υπάρχει κανένα απολύτως περιθώριο ανοχής ανάρμοστης, προσβλητικής ή βίαιης συμπεριφοράς από μέλη της οργάνωσης προς οποιονδήποτε».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News