Η κρίση της Βενεζουέλας ήταν καταστροφική ενώ τώρα τείνει να γίνει αδιανόητη. Το επίπεδο της δυστυχίας, της πείνας, του ανθρώπινου πόνου και της οικονομικής καταστροφής έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο που η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναλογιστεί ξανά πώς μπορεί να βοηθήσει. Πολλοί παρατηρητές είχαν πιστέψει πως καθώς η οικονομία της Βενεζουέλας επιδεινωνόταν, η κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο απλώς θα έχανε την εξουσία. Αντιθέτως, ωστόσο, η κυβέρνηση έγινε ισχυρότερη. Έχει παράνομα θεσπίσει μια Συντακτική Συνέλευση με απόλυτη εξουσία. Έχει διαγράψει τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Έχει καθαιρέσει εκλεγμένους αξιωματούχους και επικράτησε με διαβλητές διαδικασίες σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις μόνο κατά το 2017.

Το καλύτερο σενάριο για να βγούμε από αυτό το χάος θα ήταν προφανώς ελεύθερες και δίκαιες εκλογές για την εκλογή μιας νέας κυβέρνησης. Αυτό είναι το Σχέδιο Α για την αντιπολίτευση της Βενεζουέλας, που συσπειρώνεται γύρω από μια οργάνωση που ονομάζεται Mesa de la Unidad Democrática (MUD – Τράπεζα Δημοκρατικής Ενότητας). Αλλά αρνείται την πραγματικότητα πιστεύοντας ότι ένα καθεστώς που είναι πρόθυμο να οδηγήσει σε θάνατο από πείνα εκατομμύρια ανθρώπους ώστε να παραμείνει στην εξουσία, θα αποδεχόταν την ψηφοφορία.

Μια δεύτερη εναλλακτική λύση θα ήταν ένα εγχώριο στρατιωτικό πραξικόπημα, σενάριο προφανώς λιγότερο ευχάριστο. Αλλά είναι εξίσου απίθανο, επειδή οι ένοπλες δυνάμεις έχουν διαφθαρεί εις βάθος από το καθεστώς.

Μια τρίτη εναλλακτική λύση είναι οι στοχευμένες κυρώσεις που έχουν τεθεί στο τραπέζι και ήδη επιβληθεί. Αλλά δεν έχουν άμεσα αποτέλεσμα, συγκριτικά με τη δραματική κατάρρευση της οικονομίας της Βενεζουέλας. Και μερικές φορές δεν οδηγούν σε κανένα αποτέλεσμα, όπως στις περιπτώσεις της Κούβας, της Βόρειας Κορέας και του Ιράν.

Οπότε, απομένει μια τέταρτη εναλλακτική επιλογή, η οποία είναι η διεθνής στρατιωτική επέμβαση. Αυτό προφανώς φοβίζει τις περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής, ειδικά το Μεξικό και τις χώρες της Κεντρικής Αμερικής, οι οποίες συχνά υπέφεραν εξαιτίας αυτών των ανεπιθύμητων στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αλλά ενδέχεται οι ιστορικές αναλογίες να μην είναι σωστές. Άλλωστε ο Σιμόν Μπολίβαρ έγινε ο Ελευθερωτής της Βενεζουέλας χάρη στις εισβολές που διοργάνωσε με την υποστήριξη της τότε Νέας Γρανάδας (Κολομβίας), της Τζαμάικα, της Αϊτής και του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οπότε, με δεδομένες αυτές τις πιθανές λύσεις, πρέπει να εξετάσουμε τα πράγματα εκτός των καθιερωμένων πλαισίων. Η Εθνοσυνέλευση, για παράδειγμα, που ελέγχεται από την αντιπολίτευση (2/3 των εδρών), θα μπορούσε να αποπέμψει τον πρόεδρο Μαδούρο και να διορίσει νέα κυβέρνηση, η οποία στη συνέχεια θα είχε τη δυνατότητα να ζητήσει στρατιωτική βοήθεια με στόχο την αποκατάσταση του Συντάγματος. Αυτός ο συνασπισμός χωρών, στον οποίο θα μπορούσαν να συμμετάσχουν χώρες της Λατινικής Αμερικής, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς καθώς και ευρωπαϊκά κράτη, θα αποτελούσε μια δύναμη που θα συνέβαλε στην απελευθέρωση της Βενεζουέλας με τον ίδιο τρόπο που Καναδοί, Αυστραλοί και Βρετανοί συνέβαλαν, μαζί με τις ΗΠΑ, στην απελευθέρωση της Δυτικής Ευρώπης την περίοδο 1944-1945 και με τον ίδιο τρόπο που ενήργησε η διεθνής κοινότητα στη Βοσνία και στο Κόσοβο.

Καμία από αυτές τις ενέργειες δεν θα απαιτούσε την έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, γιατί η διεθνής στρατιωτική δύναμη θα επενέβαινε έπειτα από έκκληση μιας νόμιμης κυβέρνησης που αναζητά στήριξη για την προάσπιση του Συντάγματός της. Η ύπαρξη μιας τέτοιας εναλλακτικής επιλογής – απλώς και μόνο η ύπαρξη – θα μπορούσε ακόμα και να ενισχύσει τις προοπτικές των υπόλοιπων εναλλακτικών επιλογών. Είναι ξεκάθαρο πως μια καταρρέουσα Βενεζουέλα δεν προσφέρει τίποτα σε κανέναν. Και οι συνθήκες που επικρατούν στη χώρα αποτελούν έγκλημα κατά της ανθρωπότητας που πρέπει να τερματιστεί για ηθικούς λόγους. Καθώς ο κόσμος αναζητά τον καλύτερο δρόμο προς τα μπρος, υπάρχει μόνο ένα ερώτημα που παραμένει αναπάντητο: πόσες ζωές πρέπει να καταστραφούν πριν από την όποια λύση;

© Copyright PROJECT SYNDICATE

---

* Ο Ricardo Hausmann, πρώην υπουργός Ανάπτυξης της Βενεζουέλας και πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στη Διαμερικανική Τράπεζα Ανάπτυξης, είναι επικεφαλής του Κέντρου Διεθνούς Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News