Νιώθεις το κεφάλι σου σαν τύμπανο που κάποιος το χτυπά ασταμάτητα με δύναμη. Το στόμα σου είναι πιο στεγνό από αμμόλοφο στην μέση της ερήμου και ορκίζεσαι ότι είναι η τελευταία φορά που ήπιες αλκοόλ. Ο όρκος αυτός έχει, συνήθως, μικρή διάρκεια ζωής. Ειδικά την εορταστική περίοδο και να θέλεις δεν μπορείς να… αγιάσεις. Είναι βέβαιο ότι θα βρεθείς σε κάποια οικογενειακή ή φιλική σύναξη και σίγουρα σε κάποιο πάρτι είτε σε σπίτι είτε σε κάποιο μπαρ οπότε δύσκολα θα αποκρούσεις όλους τους πειρασμούς τής κατανάλωσης αλκοόλ. Ετσι η προσπάθεια για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της επόμενης μέρας, το περίφημο hangover, θα ξεκινήσει μόλις καταφέρεις να ανοίξεις τα μάτια σου μετά την επιστροφή από το πάρτι.

Ενα τυπικό hangover ξεκινά 10-12 ώρες μετά την (υπερ)κατανάλωση αλκοόλ και σύμφωνα με διάφορες μελέτες διαρκεί κατά μέσο όρο (ανάλογα και με τον οργανισμό και τις αντοχές του κάθε ανθρώπου) 6-7 ώρες. Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι η οικονομία δέχεται ισχυρό χτύπημα την επομένη εργάσιμη μέρα μιας εορταστικής αργίας, όπως των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αφού μεγάλος αριθμός εργαζομένων δηλώνει ασθένεια και δεν πηγαίνει να δουλέψει ενώ και όσοι καταφέρνουν να πάνε για δουλειά είναι αντιπαραγωγικοί.

Οπως αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι βρετανικοί Times μία έρευνα που πραγματοποίησε η ιστοσελίδα ταξιδίων lastminute.com έδειξε ότι η επόμενη εργάσιμη μέρα μετά την αργία των Χριστουγέννων φέρνει ζημίες στην οικονομία της Βρετανίας της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Το ένα τρίτο των υπαλλήλων δηλώνουν ασθένεια και δεν πάνε στην δουλειά τους ενώ η πλειονότητα όσων πηγαίνουν δεν μπορούν να κάνουν απολύτως τίποτε τις πρώτες τέσσερις ώρες.

Αν και έχουμε μάθει πολλά για το hangover υπάρχουν ακόμη αρκετά πράγματα που δεν γνωρίζουμε. Για πολλά χρόνια ήταν μια κατάσταση για την οποία οι επιστήμονες δεν έβρισκαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ασχοληθούν – μόνο σχετικά πρόσφατα ξεκίνησε μία συστηματική προσπάθεια κατανόησης των μηχανισμών του hangover και της εξεύρεσης τρόπων αντιμετώπισής του. Ενα πρώτο ζήτημα που έπρεπε να φωτιστεί ήταν το γιατί οι άνθρωποι βιώνουν διαφορετικά τα συμπτώματα της μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ, άλλοι πιο έντονα και άλλοι πιο ήπια. Πρόκειται για ένα μυστήριο που αρχίζει να βρίσκει την λύση του χάρις σε μια διεθνή συνεργασία ειδικών που έχει ονομαστεί Αlcohol Hangover Research Group (AHRG). Σε συνέδριο που πραγματοποίησε η ομάδα στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας, το hangover έλαβε και τον επίσημο επιστημονικό του ορισμό: «ο συνδυασμός πνευματικών και φυσικών συμπτωμάτων που βιώνονται την επόμενη μέρα μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ και ξεκινούν όταν η συγκέντρωση του αλκοόλ στο αίμα πλησιάζει το μηδέν».

Ο μύθος της αφυδάτωσης

Η ομάδα AHRG από το 2012 έχει πραγματοποιήσει και δημοσιεύσει περισσότερες μελέτες για το hangover από όσες είχαν πραγματοποιηθεί και δημοσιευθεί τα τελευταία 30 έτη. Η ομάδα επιβεβαιώνει ότι όσα είναι ευρέως διαδεδομένα για το hangover είναι εντελώς λανθασμένα ενώ κάποιες μέθοδοι που θεωρούνται θεραπευτικές (π.χ. σκέτος καφές) μπορεί να βοηθούν να ανεβάσει κάποιος λίγο την ψυχολογική του κατάσταση αλλά δεν παίζουν κανένα ρόλο στην ανακούφιση από τον πονοκέφαλο ή την αφυδάτωση.

Οπως διαπιστώθηκε, αν και οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το hangover είναι αποτέλεσμα της ξηρότητα της γλώσσας και του στόματος, αυτό είναι μια λάθος εκτίμηση. Μέχρι στιγμής καμία έρευνα δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στα υψηλά επίπεδα ορμονών που συνδέονται με την αφυδάτωση και τα συμπτώματα του hangover.

«Το hangover  κακώς θεωρείται ότι αποτελεί προϊόν αφυδάτωσης και ότι η κατανάλωση νερού μπορεί να αναστρέψει τα συμπτώματα. Στην πραγματικότητα το hangover αποτελεί προϊόν ενός συνδυασμού παραγόντων στην οποία συμπεριλαμβάνεται η αφυδάτωση αλλά παίζουν βασικό ρόλο φλεγμονές που προκαλούνται από διάφορες χημικές ουσίες που εισέρχονται απότομα και σε μεγάλες ποσότητες στον οργανισμό, διαταραχές στους ηλεκτρολύτες, διαταραχές στον ύπνο, ο μεταβολισμός του αλκοόλ και το χαμηλό σάκχαρο» αναφέρει η Σάλι Ανταμς καθηγήτρια Ψυχολογίας της Υγείας στο βρετανικό πανεπιστήμιο Bath.

Ετσι το πόσο ισχυρό είναι το hangover για τον καθένα έχει και γονιδιακές ρίζες, αφού για παράδειγμα, παίζει ρόλο το πώς μεταβολίζει το αλκοόλ ο οργανισμός του κάθε ανθρώπου. Ο οργανισμός σε πρώτη φάση μετατρέπει το αλκοόλ σε ακεταλδεΰδη, μια τοξική ουσία η οποία ανάμεσα στα άλλα καταστρέφει τα κύτταρα του ήπατος. Κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται με μεταλλάξεις των γονιδίων που εμπλέκονται στον μεταβολισμό του αλκοόλ και αυτές μεταλλάξεις προκαλούν την εμφάνιση των συμπτωμάτων του hangover ακόμη και με μικρή κατανάλωση αλκοόλ.

Η διάσωση

Τα τελευταία χρόνια η διϋδρομυρικετίνη (DHM) ή αμπελοψίνη που υπάρχει σε αυξημένα επίπεδα στην σταφίδα δείχνει σε διάφορες έρευνες ότι μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην εμφάνιση του hangover. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γέιλ δημιούργησαν μια σκόνη με βάση της διϋδρομυρικετίνη η οποία φαίνεται ότι ευεργετική δράση απέναντι στο hangover. Σε πειράματα που έγιναν σε ποντίκια οι ερευνητές είχαν προηγουμένως… μεθύσει ήταν εντυπωσιακά αφού η διϋδρομυρικετίνη εξαφάνισε αμέσως τα συμπτώματα του hangover που βίωναν τα ποντίκια. Οι δημιουργοί της σκόνης που ονομάστηκε Morning Recovery υποστηρίζουν ότι το μόνο που έχει να κάνει κάποιος είναι να την ρίξει σε ένα ποτήρι νερό και να το πιει πριν ξεκινήσει την βόλτα του.

Ο καθηγητής Νευροψυχοφαρμακολογίας Ντέιβιντ Νατ του Imperial College London και πρώην σύμβουλος της βρετανικής κυβέρνησης σε θέματα εθισμού από ουσίες δημιούργησε ένα προϊόν που λειτουργεί ως συνθετικό αλκοόλ. Σύμφωνα με τον Νατ το Alcarelle, όπως ονομάστηκε το προϊόν του, προσφέρει σε όποιον το καταναλώσει τα ίδια οφέλη στην βελτίωση της ψυχικής του κατάστασης που προσφέρει το αλκοόλ αλλά χωρίς τις παρενέργειες του. Ο Νατ απομακρύνθηκε από την θέση του συμβούλου της κυβέρνησης το 2009 όταν διατύπωσε την άποψη ότι το αλκοόλ είναι πιο επικίνδυνο από την κάνναβη, τα χάπια ecstacy και το LSD.

Ανάλογο προϊόν με την ονομασία Thrive+ δημιούργησε και ο Μπρουκς Πάουελ φοιτητής του Πανεπιστημίου Πρίνστον στις ΗΠΑ. Η επιστημονική κοινότητα υποδέχτηκε με θετικό μάτι αυτά τα προϊόντα αλλά οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι είμαστε ακόμη μακριά από την ανακάλυψη του ελιξίριου για το hangover.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News