Στα χέρια του ισπανού πρωθυπουργού βρίσκεται πλέον ένα «υπερόπλο». Η πράξη ανάκλησης της αναστολής αυτονομίας μιας επαρχίας της Ισπανίας προβλέπεται από το Σύνταγμα εφόσον το εγκρίνει η Γερουσία.

Τι προβλέπει  το περίφημο άρθρο 155 του ισπανικού Συντάγματος; Κατ’ αρχάς το εξής πρακτικό: ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι μπορεί να προχωρήσει με συνοπτικές διαδικασίες στην καθαίρεση της τοπικής κυβέρνησης, ανοίγοντας τον δρόμο για τοπικές εκλογές εντός εξαμήνου υπό τον έλεγχο αυτή τη φορά της Μαδρίτης.

Ακόμη και αν δεν το πράξει, θα μπορεί να επικαλείται το άρθρο εναντίον των όποιων καταλανικών διεκδικήσεων – ένα είδος πυρηνικού όπλου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανά πάσα στιγμή.

Τα επόμενα βήματα και για τις δύο πλευρές απαιτούν λεπτούς χειρισμούς και ενέχουν αβεβαιότητες και ερωτήματα. Η Μαδρίτη έχει μια ποικιλία επιλογών στα χέρια της αλλά και για τη Βαρκελώνη υπάρχουν αρκετά σενάρια και επιλογές για την αντίδρασή της.

Σε κάθε περίπτωση, από το βήμα της Γερουσίας ο Μαριάνο Ραχόι τόνισε ότι μοναδικός υπεύθυνος για όλη την κατάσταση είναι ο Κάρλες Πουτζδεμόν.

Με δεδομένο τον συσχετισμό των δυνάμεων στο σώμα της Γερουσίας, όπου πλειοψηφεί το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα, η έγκριση είχε προεξοφληθεί.

Η Βαρκελώνη απαντά

Αλλά και η Καταλονία, παρά τις παλινωδίες του προέδρου Κάρλες Πουτζδεμόν, δείχνει να μην εγκαταλείπει τον στόχο και να δηλώνει τουλάχιστον έτοιμη να κάνει τα βήματα προς την ανεξαρτησία.

Την Πέμπτη,  σε ένα πολυαναμενόμενο διάγγελμα, ο πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζδεμόν αρνήθηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές στην επαρχία, εξανεμίζοντας τις ελπίδες όσων έλπιζαν ότι θα έκανε μία κίνηση που θα κατεύναζε την πολιτική αντιπαράθεση με την κεντρική κυβέρνηση.

Μετά από αρκετές ώρες αναμονής, στο διάγγελμά του ο πρόεδρος της Καταλονίας υποστήριξε πως δεν έχει λάβει ρητές εγγυήσεις από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης ότι εάν δεν προκηρυχθούν εκλογές στην Καταλονία και η Μαδρίτη δεν πρόκειται να εφαρμόσει το άρθρο 155. Ακόμη, εναπόθεσε στο καταλανικό κοινοβούλιο (το οποίο ελέγχουν οι οπαδοί της ανεξαρτησίας) την ευθύνη «να καθορίσει τις συνέπειες που θα έχει η εφαρμογή του άρθρου».

Σε μια πρώτη αντίδραση, η καταλανική αντιπολίτευση σύσσωμη προσκάλεσε τον Πουτζδεμόν «να επανακάμψει στη νομιμότητα και να προκηρύξει εκλογές». Η Μαδρίτη, δια της αντιπροέδρου της ισπανικής κυβέρνησης Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, δήλωσε πως «το αδιέξοδο ταξίδι της ανεξαρτησίας θα πρέπει να τερματισθεί , για να επανέλθουμε στον σεβασμό της νομιμότητας».

Εν τω μεταξύ, κόμματα που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας κατέθεσαν την Παρασκευή πρόταση στο καταλανικό κοινοβούλιο να κηρύξει την ανεξαρτησία της περιφέρειας από την Ισπανία και να ανακηρύξει τη Δημοκρατία της Καταλωνίας.

Είναι όμως ασαφές ποια τύχη θα έχει η πρόταση που κατατέθηκε από βουλευτές των κομμάτων Junts pel Si και CUP, τα οποία διαθέτουν μαζί την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο.

Λίγο μετά το μεσημέρι άρχισε η συνεδρίαση του κοινοβουλίου της Καταλονίας, το οποίο θα εξετάσει κυρίως ένα σχέδιο ψηφίσματος το οποίο καλεί την περιφερειακή κυβέρνηση να ξεκινήσει τη διαδικασία της απόσχισης της περιφέρειας από την Ισπανία.

Η αρχή όμως, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες έγινε με αντιπαράθεση μεταξύ του εκπροσώπου της αντιπολίτευσης, Κάρλος Καριθόσα, και του προέδρου Πουτζδενόν. Ο Καριθόσα  απευθυνόμενος στον πρόεδρο Κάρλες Πουτζντεμόν είπε με το έγγραφο της ανεξαρτησίας που είχε συντάξει ο πρόεδρος «καταστρέφει ό,τι πιο ιερό, τη συνύπαρξη» στην Καταλονία.

Τι περιλαμβάνουν τα μέτρα

Η έγκριση των μέτρων αναστολής της αυτονομίας από τη Γερουσία θα έχει άμεσες επιπτώσεις στον τρόπο λειτουργίας της επαρχίας.

Καταρχάς θα σημαίνει την άμεση λήξη της θητείας του καταλανού προέδρου από τη στιγμή που θα δημοσιευτεί το σχετικό διάταγμα ενώ η κυβέρνηση της Καταλονίας θα τεθεί υπό τον έλεγχο της ισπανικής κυβέρνησης. Μόλις καθαιρεθεί ο Πουτζδεμόν, το Κοινοβούλιο δεν θα έχει το δικαίωμα εκλογής αντικαταστάτη του.

Ο Μαριάνο Ραχόι αξιώνει την καθαίρεση του συνόλου της καταλανικής κυβέρνησης, δηλαδή του Πουτζδεμόν και 13 συμβούλων του (υπουργών). Ένας από αυτούς, ο μετριοπαθής σύμβουλος Επιχειρηματικότητας Σάντι Βίλα παραιτήθηκε το βράδυ της Πέμπτης, μετά το διάγγελμα του Πουτζδεμόν που αρνήθηκε να προκηρύξει εκλογές, ένα μέτρο που πιστεύεται ότι θα μπορούσε να κατευνάσει την ένταση.

Μετά την καθαίρεση, τη διακυβέρνηση στην Καταλονία θα αναλάβουν «όργανα που θα έχουν δημιουργηθεί για τον έργο αυτό από την εθνική (κεντρική) κυβέρνηση», αλλά κατά κύριο λόγο θα ασκείται «από τους υπουργούς της εθνικής κυβέρνησης για όσο διάστημα διαρκεί η κατάσταση εξαίρεσης», όπως έχει εξηγήσει ο Ραχόι.

Η κυβέρνηση αξιώνει επίσης να τεθεί υπό τον έλεγχό της η λειτουργία του καταλανικού Κοινοβουλίου, όπου τα κόμματα που στηρίζουν την ανεξαρτησία διαθέτουν μία σχετική πλειοψηφία 72 εδρών στις 135. Ο Ραχόι ζητεί να του δοθούν οι εξουσίες ώστε να συστήσει μία αρχή, η οποία εντός 30 ημερών θα αξιολογήσει και θα ελέγξει ότι κανένα από τα νομοσχέδια, ή καμία άλλη κοινοβουλευτική πρωτοβουλία δεν θα αντίκειται στα μέτρα που θα ληφθούν για τον έλεγχο της Καταλονίας.

Επίσης, ο ίδιος ζητεί από τη Γερουσία να του δώσει την εξουσία να διαλύσει το καταλανικό Κοινοβούλιο και να προκηρύξει νέες εκλογές «εντός έξι μηνών από την απόφαση της Γερουσίας», μία εξουσία που διαθέτει ο καταλανός πρόεδρος.

Ο Ραχόι ζητεί να του δώσει η Γερουσία τη δυνατότητα να διορίζει, να απολύει και να αντικαθιστά τα μέλη σε όλους τους οργανισμούς και νομικά πρόσωπα που εξαρτώνται από την καταλανική Τζενεραλιτάτ.

Η καταλανική αστυνομία, οι 16.000 Mossos d’ Esquadra που έως σήμερα ελέγχονται μόνον στην τοπική Τζενεραλιτάτ, θα τεθεί και αυτή υπό τον άμεσο έλεγχο της κυβέρνησης της Μαδρίτης.

Σε ισχύ παραμένει ο έλεγχος επί των οικονομικών της Τζενεραλιτάτ, ο οποίος είχε εγκριθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο, προκειμένου να αποτραπεί η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία την 1η Οκτωβρίου.

Τέλος, ο Ραχόι ζητεί έγκριση να αναλάβει «τη λειτουργία της Τζενεραλιτάτ της Καταλονίας όσον αφορά τις τηλεπικοινωνίες και τα ψηφιακά μέσα». Αυτό το μέτρο αφορά τον πλήρη έλεγχο του Κέντρου Τηλεπικοινωνιών και Τεχνολογιών Πληροφόρησης (CCTI), που συντονίζει όλα τα πληροφοριακά συστήματα της τοπικής κυβέρνησης. Επιπλέον, θα περάσουν υπό τον έλεγχο της τοπικής κυβέρνησης τα δημόσια μέσα ενημέρωσης (TV3 και Catalunya Radio), προκειμένου να εξασφαλίζεται «η εκπομπή αξιόπιστων, αντικειμενικών και ισορροπημένων ειδήσεων».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News