Η «κινηματογραφική» δολοφονία την περασμένη Δευτέρα της δημοσιογράφου και μπλόγκερ Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία προκαλεί πολιτικές αναταράξεις στη Μάλτα και προβάλλεται έντονα από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Γιατί, παρότι η Μάλτα είναι μία από τις μικρότερες χώρες της ΕΕ, η Γκαλιζία ήταν δημοσιογράφος με διεθνή φήμη, τόσο που είχε συμπεριληφθεί από αμερικανικά ΜΜΕ στον κατάλογο με τα 28 πρόσωπα που προκαλούν «αναταράξεις» στην Ευρώπη.
Το μόνο βέβαιο είναι πως η Γκαλιζία ήταν μία «άβολη» δημοσιογράφος για πολλούς στη Μάλτα και είχε ανοίξει πολλά μέτωπα. Είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στις αποκαλύψεις σχετικά με την υπόθεση των Panama Papers, το μεγάλο διεθνές σκάνδαλο φοροδιαφυγής στο οποίο εμπλέκονται πολιτικοί, ηθοποιοί και αθλητές από όλο τον κόσμο.
Η Γκαλιζία είχε απευθύνει βαριές κατηγορίες κατά της συζύγου του πρωθυπουργού Τζόζεφ Μούσκατ, προκαλώντας πολιτική κρίση σχετικά με «μαύρα χρήματα» και περίεργες σχέσεις που οδηγούσαν στο Αζερμπαϊτζάν.
Είχε ανοίξει μέτωπο επίσης με τον επικεφαλής της αντιπολίτευσης Αντριάν Ντέλια. Αυτή και ο γιος της, επίσης ερευνητής δημοσιογράφος, είχαν πολλούς εχθρούς σε ένα τόσο μικρό νησί, από γνωστά πολιτικά πρόσωπα ως εμπόρους ναρκωτικών. Δεχόταν απειλές τις οποίες όπως φαίνεται λάμβανε σοβαρά υπόψη της. Είχε ενημερώσει αρκετές φορές την αστυνομία, η τελευταία μόλις πριν από 15 ημέρες.
Η πιο σοβαρή ίσως υπόθεση την οποία έφερε στο φως η Γκαλιζία αφορούσε τις σχέσεις του πρωθυπουργού και της συζύγου του με το Αζερμπαιτζάν σχετικά με την κατασκευή του αγωγού TΑP, σκάνδαλο που οδήγησε στην παραίτηση του πρωθυπουργού. Η ίδια έλεγε: «Αζερμπαϊτζάν, Ιταλία, Ευρώπη. Γνωρίζετε ότι ένας από τους κύριους συμβούλους της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν είναι ο Τόνι Μπλερ;. Τι κρύβεται πίσω από αυτό το έργο;».
Τους τελευταίους μήνες της ζωής της ασχολήθηκε κυρίως με αυτή την υπόθεση. Οπως αναφέρουν οι ιταλικές εφημερίδες La Repubblica και Corriere della Sera, oι έρευνές της κινήθηκαν προς δύο κατευθύνσεις: το Αζερμπαϊτζάν και την τράπεζα της Μάλτας Pilatus Bank από την οποία, σύμφωνα με την ίδια, διακινούνταν χρήματα χωρίς κανέναν έλεγχο. «Ενα εκατομμύριο δολάρια κατατέθηκαν σε λογαριασμό της συζύγου του πρωθυπουργού Μούσκατ από την κόρη του αζέρου προέδρου. Και τα χρήματα αυτά πέρασαν από έναν λογαριασμό της Pilatus Bank» είχε αποκαλύψει η μαλτέζα δημοσιογράφος.
- Διαβάστε: Η Cosco, o OΛΠ και τα Panama Papers
Μαζί με τον γιο της Μάθιου είχαν ανακαλύψει τα εξής:
Η Pilatus Bank ιδρύθηκε το 2015 με άδεια της κυβέρνησης της Μάλτας από έναν τριαντάχρονο χωρίς καμία εμπειρία στον τομέα. Το όνομά του ήταν Αλί Σαντρ Χασεμινιτζάντ, Ιρανός με διαβατήριο Αγίου Χριστοφόρου και Νέβις, ενός μικροσκοπικού κεντροαμερικανικού κρατιδίου. Την ημέρα που το σκάνδαλο έγινε γνωστό ο Χασεμινιτζάντ καταγράφηκε από κάμερες ενώ μετέφερε βαλίτσες γεμάτες έγγραφα.
Εν συνεχεία η Γκαλιζία ανακάλυψε ότι το 60% του κεφαλαίου της τράπεζας είχε προέλευση το Αζερμπαϊτζάν. Για εκείνη αυτό και μόνο ήταν αρκετά ύποπτο. Πολλά μέλη της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν βρίσκονται στη μαύρη λίστα των ευρωπαϊκών τραπεζών για «ξέπλυμα μαύρου χρήματος», με λίγα λόγια τα χρήματά τους δεν είναι καλοδεχούμενα στην Ευρώπη. Στην περίπτωση της μαλτέζικης τράπεζας οι μεγαλύτεροι μέτοχοι ήταν τα ίδια τα παιδιά του προέδρου Ιλάμ Αλίγιεφ και ο «νούμερο δύο» της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, Καμαλαντίν Χεϊντάροφ.
Οι αρχές της Μάλτας, παρότι τα τελευταία χρόνια ισχυρίζονται ότι έχουν σημειώσει σημαντικές επιτυχίες κατά του οικονομικού εγκλήματος, δεν είδαν τίποτα το ύποπτο στην τράπεζα. Κατά την Γκαλιζία όμως, έκαναν τα στραβά μάτια για το ένα εκατομμύριο δολάρια που κατατέθηκαν σε λογαριασμό στον Παναμά, σε μία εταιρία-βιτρίνα, η οποία όπως τελικά ανακάλυψε η Γκαλιζία ανήκε στη σύζυγο του πρωθυπουργού της Μάλτας. Το σκάνδαλο ανάγκασε τον πρωθυπουργό να παραιτηθεί – κατά τη διάρκεια μάλιστα του εξαμήνου που η Μάλτα ήταν στην προεδρία της ΕΕ. Αλλά στις εκλογές του περασμένου Ιουνίου επανεξελέγη. Δεν μπορούσε όμως πια να εμποδίσει τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο της Pilatus που η Ντάφνι Γκαλιζία έκανε καθημερινά από το blog της.
Πρόσφατα μάλιστα η δημοσιογράφος είχε ανακαλύψει ότι η αρχή της σχέσης του Μούσκατ με το Αζερμπαϊτζάν ανάγεται στην περίοδο που ο νυν πρωθυπουργός ήταν ακόμα ευρωβουλευτής. Ηταν μέλος της κοινοβουλευτικής επιτροπής ΕΕ- Αζερμπαϊτζάν και τότε γνώρισε όλα τα πρόσωπα που μετέπειτα επρόκειτο να εμπλακούν στην υπόθεση και να καταθέσουν τα εμβάσματα προς τη γυναίκα του στην Pilatus Bank.
Η Γκαλιζία ερευνούσε και μία ακόμα πίστα που αφορούσε τις αλλαγές που συνέβησαν στη Μάλτα μετά την πτώση του Καντάφι στη Λιβύη καθώς πολλοί άνθρωποι του καθεστώτος μετακόμισαν στο νησί. Και, «παραδόξως», τα τελευταία χρόνια το νησί, με την αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος από την Αφρική, κατέληξε να γίνει «μεσολαβητικός σταθμός» του μαύρου χρήματος των δουλεμπόρων που μεταφέρουν μετανάστες από τις ακτές της Λιβύης στην Ευρώπη. Η δημοσιογράφος ερευνούσε τη «σύμπτωση».
«Η δολοφονία της είναι ένα σημείο χωρίς επιστροφή για όλους τους δημοσιογράφους στη Μάλτα» ανέφερε στην ιταλική Repubblica ο Σάβιορ Μπαλτάν, από τους πιο γνωστούς δημοσιογράφους της Μάλτας και διευθυντής του ομίλου Media Today που εκδίδει πολλά έντυπα στο νησί. Παρότι ο ίδιος δεν συμφωνούσε με το επιθετικό ύφος της Γκαλιζία παραδέχεται ότι «με τις έρευνές της ενόχλησε πολλά κέντρα εξουσίας, όχι μόνο στο νησί. Είχε κάνει πολλούς εχθρούς». Εκτιμά ότι η εντολή της δολοφονίας δόθηκε εκτός Μάλτας, άποψη που φαίνεται πως συμμερίζεται και η πλειονότητα των δημοσιογράφων του νησιού. Η Γκαλιζία, όταν πήγε για τελευταία φορά στην Αστυνομία, πριν από δεκαπέντε ημέρες, ανέφερε ότι φοβάται «ξένα εγκληματικά δίκτυα».
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η έρευνα ανατέθηκε σε μία δικαστικό, παλιά «γνώριμη» της Γκαλιζία, την Κονσουέλο Σκέρι Χερέρα. Στο παρελθόν η Γκαλιζία της είχε επιτεθεί κάνοντας λόγο για ύποπτες σχέσεις με αστυνομικούς, πολιτικούς και δημοσιογράφους με αποτέλεσμα να λάβει μία αγωγή για δυσφήμιση – τίποτε το νέο για την Γκαλιζία που στη διάρκεια της καριέρας της είχε εισπράξει δεκάδες αγωγές. Ο σύζυγός της ζήτησε από τις Αρχές να ανατεθεί η υπόθεση σε άλλον δικαστικό.
Ο πρωθυπουργός Μούσκατ δήλωσε για τη δολοφονία της Γκαλιζία: «Ολοι γνωρίζουν ότι η Γκαλιζία ήταν εξαιρετικά επικριτική απέναντί μου, αλλά τίποτε δεν δικαιολογεί αυτή τη βάρβαρη πράξη. Δεν πρόκειται να ησυχάσω αν δεν αποδοθεί δικαιοσύνη». Η κυβέρνηση της Μάλτας ζήτησε τη συνδρομή του αμερικανικού FBI.
Τον αποτροπιασμό της εξέφρασε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιμένοντας, μέσω του εκπροσώπου της Μαργαρίτη Σχοινά, στην απονομή δικαιοσύνης και στο δικαίωμα του δημοσιογράφου σε ενοχλητικές ερωτήσεις – και ποιος δεν θα διαφωνούσε.
Υπάρχουν άραγε ελπίδες να βρεθούν οι δολοφόνοι της; Στην τελευταία της ανάρτηση πάντως η Γκαλιζία έγραφε: «Υπάρχουν παντού διεφθαρμένοι πια. Η κατάσταση είναι απελπιστική».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News