Στο 40ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που αρχίζει σήμερα (31/8), η Εθνική μας ομάδα μπάσκετ μπαίνει με συγκρατημένη… απαισιοδοξία. Από τις αρχές της δεκαετίας δεν έχει καταφέρει να προκριθεί στις τέσσερις καλύτερες ομάδες ενός μεγάλου τουρνουά. Στο Ευρωμπάσκετ, πάνε 12 χρόνια από την τελευταία φορά που ανέβηκε στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου (το 2005 στο Βελιγράδι) και οκτώ από το τελευταίο της μετάλλιο (το 2009 στην Πολωνία). Είναι λογικό, να κρατάει μικρό καλάθι. Ιδίως ύστερα απ’ όσα συνέβησαν στην τριετία 2014-2016.

Στο Παγκόσμιο του 2014, στο Ευρωμπάσκετ του 2015 και στο Προολυμπιακό του 2016, η «επίσημη αγαπημένη» των ελλήνων φιλάθλων είχε προεξοφλήσει θριάμβους. Στα παιχνίδια της πρώτης φάσης κέρδισε τις εντυπώσεις, όμως στα νοκ-άουτ αποκλείστηκε από το πρώτο ματς. Οι αλλεπάλληλες αλλαγές προπονητών, σε συνδυασμό με τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις (μόνον από την Εθνική) σημαντικών παικτών που είχαν πρωταγωνιστήσει στις ένδοξες μέρες, αποδυνάμωσαν την ομάδα. Σήμερα, ακόμη αναζητεί τη χαμένη της ταυτότητα.

Μακάρι να μας εκπλήξει, όμως τίποτα δεν προμηνύει ότι θα τη βρει εγκαίρως, ώστε να επικρατήσει σε αυτόν τον «πόλεμο» των 18 ημερών (31 Αυγούστου – 17 Σεπτεμβρίου). Εάν τα φιλικά παιχνίδια προετοιμασίας που έδωσαν οι 24 ομάδες ήταν πρωτάθλημα, η Ισπανία με τη Σερβία θα τερμάτιζαν στην κορυφή της βαθμολογίας, ενώ η Εθνική μας στη 12η θέση. Η Ελλάδα έδωσε οκτώ ματς, έχασε τα τρία πιο δύσκολα, πέτυχε συνολικά 80,1 πόντους (κατά μέσον όρο) και δέχτηκε 72,6. Ακόμη κι αν αγνοήσουμε τα αποτελέσματα -που έτσι πρέπει να κάνουμε-, η εικόνα της δεν ενθουσίασε. Κάθε άλλο.

Τα αγωνιστικά ελαττώματα της ελληνικής ομάδας έχουν υπεραναλυθεί, από ειδικούς και μη: το μακρινό σουτ, τα ριμπάουντ, η προβλέψιμη ανάπτυξη, το έλλειμμα αθλητικότητας… Αλλά, η χειρότερη στιγμή της Εθνικής στο διάστημα της προετοιμασίας της δεν ήταν η συντριβή από τους Σέρβους στο Βελιγράδι, ούτε ο διαγωνισμός αστοχίας στα τρίποντα σε όλα τα φιλικά – ιδίως στο «Ακρόπολις». Ηταν το ρεσιτάλ αδυναμίας των διεθνών μας να πετύχουν ένα καλάθι και να ισοφαρίσουν τη Σερβία στο φινάλε του αγώνα της Αθήνας. Εκεί κρίνονται τα Ευρωμπάσκετ. Στα «βάλ’ το αγόρι μου». Στις προσωπικότητες. Στους ηγέτες.

Το 1987 και το 1989 είχαμε τον Γκάλη, τον Γιαννάκη και τ’ άλλα παιδιά. Πήραμε μία πρώτη θέση (στο ΣΕΦ) και μία δεύτερη (στο Ζάγκρεμπ της ενωμένης -τότε- Γιουγκοσλαβίας). Το 2005, στο Βελιγράδι, είχαμε τον Διαμαντίδη και τον Παπαλουκά, με κόουτς τον Γιαννάκη. Πήραμε άλλο ένα χρυσό μετάλλιο. Το 2009, στην Πολωνία, είχαμε τον Σπανούλη και τον Ζήση. Πήραμε το χάλκινο. Κανείς δεν αμφιβάλλει πως σημερινή Εθνική είναι γεμάτη ταλέντο και εμπειρία. Ο Καλάθης, ο Παπαγιάννης και ο Παπανικολάου έχουν παραστάσεις από το ΝΒΑ. Ο Πρίντεζης, ο Σλούκας, ο Μάντζαρης και ο Αγραβάνης, έχουν κατακτήσει την Ευρωλίγκα. Ο Παπαπέτρου και ο Παππάς έχουν σηκώσει διεθνή τρόπαια με τις μικρές Εθνικές. Αλλά, πλην του Καλάθη, του Πρίντεζη και του Μπουρούση, κανένας άλλος δεν έχει παίξει τον πρώτο ρόλο στο υψηλότερο επίπεδο. Το ίδιο ισχύει και για τον κόουτς. Ο Κώστας Μίσσας έχει… φάει το μπάσκετ με το κουτάλι, όμως στην Εθνική Ανδρών είναι πρωτάρης.

 Το μόνο βέβαιο είναι πως η συμμετοχή του Γιάννη Αντετοκούνμπο θα άλλαζε άρδην την εικόνα της ομάδας, που σήμερα μοιάζει εξαιρετικά προβλέψιμη

Η προετοιμασία για το Ευρωμπάσκετ ήταν γεμάτη εμπόδια και απρόοπτα. Η Εθνική έφτασε στο Ελσίνκι μάλλον ανέτοιμη, χωρίς ομοιογένεια, καλή «χημεία» και ομαδικό πνεύμα – όλα αυτά που θεωρούνται υψίστης σημασίας σε τουρνουά μικρής διάρκειας με πολλούς αγώνες. Το σενάριο άλλαξε στην πορεία, η σκηνοθεσία έγινε στο πόδι και ο χρόνος για πρόβες ήταν λίγος. Οταν η ομάδα δεν λειτουργεί «by the book», η ανάγκη για ατομικές πρωτοβουλίες μεγαλώνει. Είναι η στιγμή που αναδεικνύεται ο ηγέτης. Που μπορεί να είναι ο αρχηγός, η φίρμα, ο καλός σουτέρ, ο πλέι μέικερ – ή να μην εμφανιστεί ποτέ.

Μπορούσε, άραγε, αυτόν τον ρόλο να τον παίξει ο Giannis; Δεν θα το μάθουμε ποτέ. Το μόνο βέβαιο είναι πως η συμμετοχή του Γιάννη Αντετοκούνμπο θα άλλαζε άρδην την εικόνα της ομάδας, που σήμερα μοιάζει εξαιρετικά προβλέψιμη. Χωρίς τον σούπερ-σταρ της η Εθνική δεν είναι κακή ομάδα, όμως η ξαφνική (;) απουσία του φαίνεται να της έβαλε «οροφή». Για τις στοιχηματικές εταιρείες, είναι η τέταρτη θέση. «Βλέπουν» την Ελλάδα τέταρτο φαβορί, πίσω από την Πρωταθλήτρια Ευρώπης Ισπανία, τη Σερβία και τη Γαλλία.

Το παρήγορο είναι, ότι δεν είμαστε οι μόνοι που έχουμε μπελάδες. Το εφετινό Ευρωμπάσκετ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «η διοργάνωση των μεγάλων απόντων». Οι Μιλγουόκι Μπακς δεν είχαν… προσωπικά με τον πρόεδρο Βασιλακόπουλο. Πολλές, ακόμη, ομάδες του NBA δεν επέτρεψαν στους ευρωπαίους παίκτες τους να αγωνιστούν στο μεγάλο ραντεβού. Οι Λος Αντζελες Κλίπερς εξέδωσαν «απαγορευτικό» για τον ηγέτη της Σερβίας, Μίλος Τεόντοσιτς. Οι «πλάβι» δεν υπολογίζουν, επίσης, στον Νίκολα Γιόκιτς (Ντένβερ Νάγκετς) και Νεμάνια Μπιέλιτσα (Μινεσότα Τίμπεργουλβς). Από τη Γαλλία (που είναι αντίπαλός μας στον όμιλο του Ελσίνκι) θα απουσιάσουν έξι NBAers: Γκομπέρ, Μπατούμ, Μαϊνμί, Ντιλκίνα, Αζινσά και Λουβαβού. Εκτός έμειναν και οι δύο Τούρκοι που αγωνίζονται στις ΗΠΑ (ο Ομέρ Ασίκ των Πέλικανς και ο Ερσάν Ιλιασόβα των Ατλάντα Χοκς). Η Πολωνία -αντίπαλός μας κι αυτή στην πρώτη φάση- θα παίξει χωρίς το μεγάλο της «αστέρι», τον Μάρτσιν Γκόρτατ (της Ουάσινγκτον).

Υπάρχουν και οι τραυματίες. Ο Σέρχιο Γιούλ, της Ρεάλ Μαδρίτης, έπαθε ρήξη χιαστού σε αγώνα προετοιμασίας της Ισπανίας. Για δικούς τους λόγους θα λείψουν, επίσης, ο Ρούντι Φερνάντεθ και ο Νίκολα Μίροτιτς. Ο ιταλός NBAer, Ντανίλο Γκαλινάρι, εξασφάλισε την άδεια των Κλίπερς, όμως έσπασε το χέρι του, ρίχνοντας γροθιά σε αντίπαλο παίκτη στον φιλικό αγώνα με το Βέλγιο. Από τη Σερβία θα απουσιάσουν και οι Ραντούλιτσα, Μιλουτίνοφ, Κάλινιτς, Νέντοβιτς. Το εξοντωτικό πρόγραμμα του Χειμώνα, με την Ευρωλίγκα των 30 αγωνιστικών και τα (τουλάχιστον) 82 ματς στο ΝΒΑ, έσβησε πολλά «αστέρια» στον ουρανό του εφετινού Ευρωμπάσκετ.

Δύο από τα ιστορικά ρεκόρ της διοργάνωσης είναι ελληνικά. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης είναι ο πρώτος και τελευταίος μέχρι σήμερα που κατέκτησε το τρόπαιο, και ως παίκτης (το 1987 στην Αθήνα), και ως προπονητής (το 2005 στο Βελιγράδι). Ο Νίκος Γκάλης αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ σε τέσσερα από τα πέντε Ευρωμπάσκετ που έλαβε μέρος (1983, 1987, 1989, 1991), με μέσους όρους άνω των 30 πόντων. Τρεις φορές έχουν αναδειχθεί πρώτοι σκόρερ, ο Πάου Γκασόλ και ο Ντιρκ Νοβίτσκι.

Από κάθε όμιλο προκρίνονται στην επόμενη φάση οι τέσσερις πρώτες ομάδες, οι οποίες θα αναμετρηθούν στους νοκ-άουτ αγώνες της Κωνσταντινούπολης, για να προκύψουν οι «οκτώ» της προημιτελικής φάσης. Ο ελληνικός όμιλος διασταυρώνεται, στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου, με τον Β’ όμιλο (Ουκρανία, Ισραήλ, Λιθουανία, Γεωργία, Ιταλία και Γερμανία). Στη θεωρία, όσο ψηλότερα τερματίσουμε στον Α’ όμιλο, τόσο πιο εύκολο αντίπαλο θα συναντήσουμε στη δεύτερη φάση.

Στη θεωρία. Διότι, στην πραγματικότητα, από τις 9 Σεπτεμβρίου κι έπειτα, βεβαιότητες δεν υπάρχουν. Υπάρχει μόνον αυτό το «στοίχημα», να μετατρέψουμε ένα καλοκαίρι γεμάτο αντιξοότητες σε φθινόπωρο της μεγάλης ευκαιρίας. Για την «μπασκετομάνα» Ελλάδα, οκτώ χρόνια χωρίς διάκριση είναι πάρα πολλά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News