Η Χαρούλα Αλεξίου έβγαλε ένα βίντεο στο Instagram: «Παναγία μου σβήσε τις φωτιές». Οκτώ δευτερόλεπτα όλα κι όλα. Μια φράση μόνο την έβλεπες να λέει, που όμως πυροδότησε ένα κάρο σχόλια, τα περισσότερα αρνητικά και σκωπτικά. Υπερβολική η αντίδραση του κόσμου; Όχι και τόσο θα έλεγα. Όσο κι αν αγαπάς τη Χαρούλα, όσο κι αν θέλεις να τη δικαιολογήσεις, το βίντεο αυτό σου προκαλεί περίεργα συναισθήματα. Είναι ό,τι ακριβώς περιγράφει η αγγλική λέξη awkward, είναι μια αμήχανη στιγμή.

Η Χαρούλα συμβολίζει όλη αυτή τη γενιά της Μεταπολίτευσης, όλη τη δημοκρατική ανάταση της αριστερής ελπίδας που έγραψε ιστορία στη σύγχρονη Ελλάδα. Συνεργάστηκε με τους πιο σπουδαίους συνθέτες, με τους πιο σημαντικούς στιχουργούς της χώρας. Ακούς Χαρούλα και σου έρχονται στο νου αγώνες, ιδεώδη, ιδανικά. Είναι θεμέλιο του Πολιτισμού. Και ξαφνικά βλέπεις αυτό το σύμβολο ν’ αποκαθηλώνεται σαν την τελευταία θρησκόληπτη γυναικούλα, να λέει: Παναγιά μου σβήσε τις φωτιές.

Πριν από λίγες μέρες κάτι παρόμοιο έγραψε στο τουίτερ και η Άντζι Σαμίου. Από εκείνη όμως περιμένεις να πει κάτι τέτοιο, το δέχεσαι, εκεί ταιριάζει η εικόνα με τον ήχο, ο χώρος με το χρόνο, το περιβάλλον με τη θερμοκρασία. Αλλά μια ιέρεια του προοδευτισμού να καταπλακώνεται από μια μεταφυσική αυταπάτη με τον ίδιο τρόπο, όπως η Σαμίου; Εκεί κάτι κλωτσάει μέσα σου. Πώς να μην το σχολιάσεις; Πώς να μην μουρμουρίσεις κοροϊδευτικά: αν βοηθούσε η Παναγία στην πυρόσβεση, δεν θα είχαν καεί τα μισά δάση μας, βρε Χαρούλα… Και γιατί η Παναγία μπορεί να βοηθήσει να σβήσει μια φωτιά και δεν βοηθά να μην ανάψει εξαρχής; Γιατί δεν εμποδίζει τον εμπρηστή να πετάξει το σπίρτο και τον ασυνείδητο καπνιστή το τσιγάρο του, Χαρούλα μου; Κι όταν τελικά σβήνει η φωτιά, ποιος το καταφέρνει; Η Παναγία ή ο καταϊδρωμένος πυροσβέστης που πάλεψε στήθος με στήθος με τις φλόγες;

«Μ’ έσωσε η Παναγία» είχε πει και η κοπελίτσα που ήταν στο ελικόπτερο που μπλέχτηκε σε σύρματα και κατέπεσε. «Άγιο είχα», λέει κι ο ασθενής που γλίτωσε από καρδιακό. Τι να του πεις; Ότι δεν σε γλίτωσε άγιος αλλά τα μηχανήματα και οι γιατροί; Δεν του το λες. Ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να πιστεύει στο μεταφυσικό και να το επικαλείται. Αλλά η καθημερινή, εκλαϊκευμένη χρήση και επίκληση του Θείου, τόσο υπεραπλουστευμένα, σε κάθε εμπόδιο, πρόβλημα και δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε, καταντάει γραφική.

«Κάνε Παναγιά μου να έρθει η ανάπτυξη», «βοήθα να σβήσουν οι φωτιές», «βάλε το χέρι σου να μην κάψω το φαΐ». Το Θείο το έχουμε μπλέξει από την οικονομία και την πυρόσβεση μέχρι τη μαγειρική. Αλλά το κάνουμε μόνο σε μια καθομιλουμένη, κατά συνθήκη σύμβαση, της οποίας τη χρήση υιοθετούμε πιο πολύ από συνήθεια και αφηρημένα, παρά ως σοβαρή πιθανότητα να καταργηθούν οι νόμοι του σύμπαντος για πάρτη μας.

Ατυχής λοιπόν η σοσιαλμιντιακή στιγμή της Χαρούλας. Και ενόχλησε, γιατί ακριβώς είναι η Χαρούλα. Από μια Χαρούλα περιμένεις περισσότερα.

Υ.Γ.: Της την «φύλαγε» κι ο κόσμος βέβαια, γι’ αυτό και της επιτέθηκε τόσο. Για τα κόκκινα γάντια που φόρεσε κάποτε. Να τα λέμε όλα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News