Επιστήμονες δημιούργησαν «τεχνητή μήτρα», με την ελπίδα μια μέρα να χρησιμοποιηθεί ως συσκευή που θα σώζει τη ζωή βρεφών που γεννιούνται εξαιρετικά πρόωρα.  Οι πρώτες δοκιμές που έγιναν σε ζώα ήταν αποτελεσματικές και επέτρεψαν τη φυσιολογική ανάπτυξη εμβρύων μέσα σε πλαστική σακούλα για ένα μήνα.

Κάθε εκατό μωρά που γεννιούνται στην Ευρώπη, πέντε ως εννέα έρχονται στον κόσμο πρόωρα και θα περάσουν τις πρώτες μέρες ή εβδομάδες της ζωής τους στη θερμοκοιτίδα. Πρόωρα θεωρούνται τα μωρά που γεννιούνται πριν από την 37η εβδομάδα κύησης. Το βάρος τους είναι συνήθως μικρό, επειδή δεν έχουν περάσει τον απαραίτητο χρόνο μέσα στο περιβάλλον της μήτρας και δεν διαθέτουν υποδόριο λίπος. Όσο πιο μικρό είναι ένα νεογέννητο, τόσο μεγαλύτερα είναι τα προβλήματα που πρέπει να ξεπεράσει στην αρχή της ζωής του. Ο λόγος είναι ότι πολλά από τα συστήματα του οργανισμού του, όπως αναπνευστικό, νευρολογικό, πεπτικό, καρδιά, θερμορυθμιστικό, δεν έχουν ακόμα ωριμάσει. Πάντως, τα μωρά που γεννιούνται μετά την 28η εβδομάδα της κύησης θεωρούνται βιώσιμα κατά 80% –ποσοστό που ανεβαίνει σημαντικά για κάθε επιπλέον εβδομάδα.

Το πρόβλημα για την επιβίωση ακόμη μικρότερων εμβρύων έρχονται να λύσουν επιστήμονες από τις ΗΠΑ, οι οποίοι δημιούργησαν ένα σύστημα εξωτερικής τεχνητής μήτρας, που υποστηρίζει υπερβολικά πρόωρα βρέφη, αυτά που έχουν γεννηθεί μεταξύ της 23ης και της 26ης εβδομάδας της κύησης. Η συσκευή έχει ήδη δοκιμασθεί με επιτυχία σε νεογέννητα αρνιά και προορίζεται για ανθρώπινα έμβρυα, προκειμένου να τους χαρίσει μερικές ακόμη πολύτιμες εβδομάδες για να αναπτυχθούν και να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Παρακάτω το βίντεο της ομάδας του νοσοκομείου Παίδων της Φιλαδέλφειας:

Οι ειδικοί εκφράζουν την αισιοδοξία τους και εκτιμούν ότι σε περίπου δέκα χρόνια τα υπερβολικά πρόωρα βρέφη θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται σε τέτοια συστήματα εξωτερικής μήτρας, τα οποία περιέχουν αμνιακό υγρό και όχι σε θερμοκοιτίδες με αναπνευστήρα. Στις δοκιμές που έγιναν στο σύστημα με προβατάκια, το σύστημα υποστήριξε τα ζώα για τέσσερις εβδομάδες, το μακρύτερο διάστημα που μια τέτοια εξωτερική συσκευή έχει ποτέ διατηρήσει σταθερή την κατάσταση ενός εμβρύου. Προηγούμενες παρεμφερείς συσκευές δεν είχαν καταφέρει επιβίωση μεγαλύτερη από 60 ώρες.

Οι ερευνητές με επικεφαλής τον Αλαν Φλέικ του νοσοκομείου Παίδων της Φιλαδέλφειας, ανέπτυξαν ένα τεχνητό περιβάλλον, το οποίο αποτελείται από ένα σάκο από φιλμ πολυαιθυλενίου που διαθέτει ενσωματωμένο κύκλωμα τροφοδοσίας αίματος και οξυγόνου μέσω του ομφάλιου λώρου. Αμνιακό υγρό που έχει παραχθεί στο εργαστήριο και περιέχει θρεπτικές ουσίες, εισέρχεται συνεχώς και εξέρχεται από το σάκο-μήτρα. Ηλεκτρονικοί αισθητήρες παρακολουθούν διαρκώς τους ζωτικούς δείκτες του εμβρύου και την κυκλοφορία του αίματος.

Στα πειράματα στα οποία συμμετείχαν συνολικά έξι αρνάκια, φάνηκε ότι επί 28 μέρες το σύστημα, που παρέχει ένα περιβάλλον με ελεγχόμενες συνθήκες θερμοκρασίας, πίεσης και φωτός και το οποίο είναι σχεδόν πλήρως αποστειρωμένο, εξασφάλισε την ομαλή ανάπτυξη των νεογέννητων και των ζωτικών οργάνων τους, όπως οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Τα αρνάκια που μεγάλωσαν στην τεχνητή μήτρα, ανέπνεαν και κατάπιναν φυσιολογικά, ανέπτυξαν μαλλί και είχαν φυσιολογική νευρική λειτουργία.

Προτού το σύστημα δοκιμασθεί σε ανθρώπους, θα πρέπει να βελτιωθεί κι άλλο. Μεταξύ άλλων, οι διαστάσεις της συσκευής θα πρέπει να μικρύνουν (τα ανθρώπινα έμβρυα έχουν το ένα τρίτο του μεγέθους των εμβρύων των αρνιών), ενώ θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα «αμνιακό» υγρό ιδανικό για το ανθρώπινο έμβρυο.

Ο στόχος των επιστημόνων είναι να υπάρξει ένα τεχνητό σύστημα που να αποτελέσει «γέφυρα» ανάμεσα στην μήτρα της μητέρας και στον έξω κόσμο για το χρονικό διάστημα μεταξύ της 23ης και της 28ης εβδομάδας της κύησης. Μετά την 28η εβδομάδα, το έμβρυο θεωρείται ότι έχει περάσει πλέον το κατώφλι του πιο σοβαρού κινδύνου.

Η μελέτη δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature Communications».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News