Ερευνητές στη Βρετανία ανέπτυξαν μια πειραματική μεμβράνη από το θαυματουργό υλικό γραφένιο, η οποία φιλτράρει τα άλατα που περιέχει το νερό της θάλασσας, καθιστώντας το έτσι πόσιμο. Οι ειδικοί χαρακτήρισαν την μεμβράνη ως «σουρωτήρι αφαλάτωσης».

Ο όρος γραφένιο πρωτοεμφανίστηκε το 1987 προκειμένου να περιγράψει μονά φύλλα γραφίτη ως ένα από τα συστατικά των ενώσεων παρεμβολής γραφίτη. Ο όρος όμως έγινε παγκοσμίως γνωστός το 2004 όταν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ Αντρε Γκέιμ και Κονσταντίν Νοβοσέλοφ κατάφεραν να εξαγάγουν μονοατομικού πάχους κρυσταλλίτες από ακατέργαστο γραφίτη και να δημιουργήσουν ένα νέο υλικό που έλαβε το όνομα γραφένιο. Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα αντιλήφθηκε άμεσα τη σπουδαιότητα της ανακάλυψης, γεγονός που οδήγησε σε χρόνο-ρεκόρ στην απονομή του βραβείου Νομπέλ στους δύο ερευνητές. Το γραφένιο είναι το ισχυρότερο υλικό που γνωρίζουμε ως σήμερα, 200 φορές πιο ανθεκτικό από το ατσάλι. Είναι επίσης καλύτερος αγωγός του ηλεκτρισμού από τον χαλκό και θα μπορούσε μια μέρα να αντικαταστήσει το πυρίτιο στα τσιπ των υπολογιστών. Εκατοντάδες εταιρείες και ερευνητικές ομάδες σε όλο τον κόσμο σπεύδουν σχεδόν καθημερινά να εξασφαλίσουν πατέντες που αφορούν το γραφένιο. Οι εφαρμογές του υλικού είναι πραγματικά ανεξάντλητες.

Το νέο φίλτρο

Οι επιστήμονες είχαν αρχίσει προ ολίγων ετών να αναπτύσσουν τεχνολογίες φιλτραρίσματος με τη χρήση μεμβρανών από νανοσωματίδια άνθρακα, γραφένιο ή οξείδιο του γραφενίου. Τα φίλτρα αυτά θεωρούνται τα πιο ελπιδοφόρα, καθώς έχουν δείξει έως τώρα ότι μπορούν να συγκρατήσουν μικρά νανοσωματίδια, οργανικά μόρια και ορισμένα άλατα, ενώ παράλληλα επιτρέπουν την μαζική παραγωγή τους.

Ομως μέχρι σήμερα αυτές οι μεμβράνες οξείδιου του γραφενίου είχαν ένα βασικό ελάττωμα και έτσι δεν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για το φιλτράρισμα των κοινών αλάτων που απαιτείται για την αφαλάτωση του θαλασσινού νερού. Τα προηγούμενα φίλτρα διογκώνονταν, όταν βυθίζονταν στο νερό, με συνέπεια οι πόροι τους να μεγαλώνουν και να αφήνουν να περνούν τα άλατα.

Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC για πρώτη φορά, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ (μεταξύ των οποίων ο νομπελίστας και «πατέρας» του γραφένιου Αντρε Γκειμ)  πέτυχαν ακριβώς αυτό: μία μεμβράνη που φιλτράρει αποτελεσματικά το θαλασσινό νερό.

Το επίτευγμα ανοίγει νέες δυνατότητες για πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους στον πλανήτη μας, οι οποίοι δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε καθαρό και πόσιμο νερό.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών εκτιμά ότι έως το 2025 το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού θα αντιμετωπίσει ελλείψεις νερού. Το γραφένιο υπόσχεται μια επανάσταση στις τεχνολογίες φιλτραρίσματος σε όλο τον κόσμο, ιδίως σε χώρες που δεν μπορούν να επενδύσουν για τη δημιουργία μεγάλων μονάδων αφαλάτωσης. Ομως, σύμφωνα με τους ερευνητές, μέχρι να δημιουργηθεί ο βασικός στόχος, δηλαδή μια εύχρηστη και με ελάχιστη κατανάλωση ενέργειας συσκευή φιλτραρίσματος από γραφένιο, η οποία θα είναι κατάλληλη τόσο για θαλασσινό νερό όσο και για νερό αποβλήτων, θα χρειασθούν περισσότερες έρευνες, ώστε να μπορούν αυτές οι μεμβράνες να παράγονται φθηνά σε βιομηχανική κλίμακα και να αντέχουν για καιρό μέσα στο νερό. Οι ερευνητές έκαναν την σχετική δημοσίευση στο περιοδικό νανοτεχνολογίας «Nature Nanotechnology».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News