Οταν το καλοκαίρι του 2015 ο Γερούν Ντάισελμπλουμ επανεξελέγη για τη θέση του προέδρου του Eurogroup, συνυποψήφιος ήταν ο ισπανός υπουργός Οικονομικών Λουίς Ντε Γκίντος. Τότε ο Ισπανός έχασε, σήμερα όμως προβάλλει ως το μεγάλο φαβορί για την θέση του βαριά ηττημένου πλέον υπουργού του Εργατικού Κόμματος της Ολλανδίας. Το Κόμμα Εργασίας (PvdA) κινδύνευσε να εξαφανιστεί από τον πολιτική χάρτη της Ολλανδίας και ο κ. Ντάισελμπλουμ δεν εξελέγη καν βουλευτής.
Ετσι, το Eurogroup της προσεχούς Δευτέρας και καθώς και αυτό το άτυπο Eurogroup της 7ης Απριλίου θα είναι πιθανότατα τα τελευταία συμβούλια της Ευρωομάδας στα οποία θα προεδρεύει. Οπως προβλέπεται θα παραμείνει στη θέση του μέχρι να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση στην Ολλανδία, όσο δηλαδή παραμένει τυπικά υπουργός Οικονομικών. Ακόμα όμως και αν το PvdA μπει στην κυβέρνηση του Μαρκ Ρούτε, με τόσο ψαλιδισμένη δύναμη δεν μπορεί να απαιτήσει ένα τόσο κρίσιμο υπουργείο όπως αυτό των Οικονομικών.
Είναι σαφές ότι η επόμενη ημέρα για το Eurogroup δεν περιλαμβάνει τον Ολλανδό, τον άνθρωπο που έζησε από κοντά την ελληνική περιπέτεια -άλλοτε στηρίζοντας και άλλοτε πρωταγωνιστώντας σε επεισοδιακές στιγμές όπως η περιβόητη συνάντηση του «γουάου» με τον Γιάνη Βαρουφάκη στο υπουργείο Οικονομικών, στις αρχές της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ τον Ιανουάριο του 2015.
Ο ίδιος βέβαια διευκρίνισε ότι η θητεία του τυπικά λήγει τον Ιανουάριο του 2018, δηλαδή σε εννέα μήνες, όμως αν δεν παραμείνει υπουργός Οικονομικών στη νέα ολλανδική κυβέρνηση που θα προκύψει –το πότε είναι ακόμα ασαφές– πολύ δύσκολα θα μπορέσει να παραμείνει προεδρεύων σε ένα συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Διάδοχος του Ντάισελμπλουμ θα είναι όπως όλα δείχνουν ο πολύ πιο σκληρός υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας ο οποίος έχει πολλούς υποστηρικτές μεταξύ των εταίρων και χαίρει της εκτίμησης του Βόλγφγκανγκ Σόιμπλε. Η δεύτερη υποψηφιότητα που ακούγεται, αυτή του σλοβάκου υπουργού Οικονομικών Πέτερ Κάζιμιρ, δύσκολα θα συγκεντρώσει την αναγκαία πολιτική δύναμη και υποστήριξη για αυτήν την εξαιρετικά κρίσιμη θέση στη διακυβέρνηση της Ευρωζώνης.
Ο Ντάισελμπλουμ, ο οποίος ξεκίνησε τη θητεία του στην προεδρία του Eurogroup το 2013 επωμιζόμενος το θέμα της ελληνικής κρίσης -και έπειτα με την περιπέτεια της Κύπρου- κλείνει τώρα τον κύκλο του στην Ευρωομάδα και πάλι με το ελληνικό ζήτημα.
Στην επίσημη ατζέντα του Eurogroup της Δευτέρας βρίσκεται η αξιολόγηση της πορείας εφαρμογής του ελληνικού προγράμματος βοήθειας.
«Το Eurogroup θα εξετάσει τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από τη β’ αξιολόγηση» αναφέρεται, στον ιστότοπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οπως προστίθεται, «οι Θεσμοί και ο έλληνας υπουργός Οικονομικών θα παρουσιάσουν την επιτευχθείσα πρόοδο προς την κατεύθυνση της “τεχνικής συμφωνίας” (Staff Level Agreement) για τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις. Η τελευταία (τεχνική συμφωνία) αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος», τονίζεται επίσης. «Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, από την πλευρά της, συνιστά προϋπόθεση για την απελευθέρωση περαιτέρω χρηματοδοτικής βοήθειας» καταλήγει η Κομισιόν.
Εκτός του ελληνικού ζητήματος, τους ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών θα απασχολήσουν οι ευρύτερες πολιτικές για την τόνωση της ανάπτυξης και της αγοράς εργασίας, όπως και η αναδιάρθρωση των συνταξιοδοτικών συστημάτων.
Τι θα κάνει ο Τσακαλώτος
Ολοι ελπίζουν ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και οι συνεργάτες τους που θα βρίσκονται στο Eurogroup θα πουν το οριστικό «ναι» στα μέτρα για μείωση του αφορολόγητου ορίου και θα επιλύσουν το ζήτημα από πότε θα μειωθούν οι συντάξεις, δηλαδή η προσωπική διαφορά στους παλιούς συνταξιούχους. Με μιας από το 2020, ή σταδιακά σε βάθος πενταετίας.
Το μεγάλο όμως ερώτημα είναι τι θα γίνει με τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις και τον συνδικαλιστικό νόμο και την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.
Ολο αυτό το πακέτο των αλλαγών που κατά κάποιο τρόπο είναι τα «προαπαιτούμενα» μιας συμφωνίας που απαιτεί το ΔΝΤ για να μπει στο ελληνικό πρόγραμμα, δύσκολο να κλείσουν τη Δευτέρα.
Στην καλύτερη περίπτωση τα μέτρα και οι αποφάσεις που θα πρέπει να νομοθετηθούν από ελληνικής πλευράς μπορεί να κλείσουν στο επόμενο Eurogroup, στις αρχές Απριλίου.
Ομως και πάλι τα μέτρα δεν θα είναι αρκετά για να συμφωνήσει το ΔΝΤ, αν παράλληλα δεν υπάρξουν διαβεβαιώσεις για τη μείωση του ελληνική χρέους, έστω χωρίς «κούρεμα» που ήταν η αρχική του θέση.
Το ζήτημα του χρέος
Σε αυτό το θέμα κάτι κινείται. Οι Ευρωπαίοι τηρούν τον λόγο τους για την ελάφρυνση του χρέους που είναι δική τους υπόθεση. Αυτή τη στιγμή ο ESM σε συνεργασία με τον ΟΔΔΗΧ προχωρούν στην εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του δημοσίου χρέους σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup για το «κλείδωμα» των επιτοκίων και την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων (μέση διάρκεια 32,5 χρόνια).
Ο ΟΔΔΗΧ βέβαια δεν έχει προχωρήσει σε συζητήσεις για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Αλλά οι ιδέες και τα μέτρα θα αντληθούν από το συνολικό πακέτο προτάσεων που είχε επεξεργαστεί το ESM και η ελληνική πλευρά για την ελάφρυνση του χρέους προτού το Eurogroup αποφασίσει να «σπάσει» τη λύση σε βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα μέτρα ώστε να έχει τον έλεγχο της κυβέρνησης ως προς την εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών και των δημοσιονομικών παρεμβάσεων που θα εξασφάλιζαν σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα για τα επόμενα χρόνια.
Ο βασικός στόχος είναι η σταθεροποίηση των καταβαλλόμενων τόκων χρόνο με τον χρόνο αλλά και η επιμήκυνση της διάρκειας και του χρόνου αποπληρωμής των δανείων στο μακρινό μέλλον. «Οσο το δυνατόν πιο πίσω» είναι η χαρακτηριστική φράση στελεχών που συμμετέχουν σε αυτές τις συζητήσεις.
Αποκαλυπτικός για τα ζητήματα του χρέους ήταν ο πρώην υπουργός Οικονομικών Νίκος Χριστοδουλάκης ο οποίος υποστηρίζει ότι «η υπαγωγή όλων των δανείων στον ESM θα διευκόλυνε τη συντεταγμένη έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο και την επιστροφή της στην κανονικότητα μετά το 2019».
Οπως είπε πρόσφατα στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και εν συνεχεία σε συνέντευξη του στο «Βήμα της Κυριακής»: «Σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του χρέους είναι προς επίσημους φορείς, αλλά και αυτοί είναι πολλοί, όπως τα κράτη, το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ο λεγόμενος ESM. Καθένας έχει διαφορετικό κόστος εξυπηρέτησης δανείων και η Ελλάδα βρίσκεται στην παράλογη θέση να πληρώνει με υψηλό κόστος τα δάνεια της ΕΚΤ και του ΔΝΤ με πάνω από 4%. Προτείνω λοιπόν όλα τα δάνεια να αναληφθούν από τον ESM και μόνο, ο οποίος έχει πολύ χαμηλό κόστος γύρω στο 1% και απέδειξε ότι συστηματικά βοηθά την Ελλάδα με μεταθέσεις πληρωμών στο μέλλον.
» Εκτός από μια θεαματική μείωση στο κόστος εξυπηρέτησης, η Ελλάδα θα πετύχαινε έτσι να συζητεί με έναν και μόνο οργανισμό για το χρέος, αντί για τη χορωδία των πιστωτών που σήμερα της λένε όλοι τι θα κάνει για να φανούν αρεστοί στο εσωτερικό τους ακροατήριο. Από τον πρωθυπουργό της Μάλτας, μέχρι τον κάθε υποψήφιο στις εκλογές και σε κάθε υποεπιτροπή του ΔΝΤ, όλοι μάς κάνουν τον δημοσιονομικό κηδεμόνα».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News