Η Ελλάδα συρρικνώνεται. Αν η μείωση του πληθυσμού συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, εκτιμάται ότι μέχρι το 2050 θα μιλάμε για 10 εκατ. Ελληνες στην καλύτερη περίπτωση ή για 8 εκατ. Ελληνες στη χειρότερη. Το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας επηρεάζει τα πάντα, από την ψυχολογία των κατοίκων μέχρι το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας. Γι’ αυτό και διοργανώθηκε το Σάββατο μία συζήτηση ειδικά για αυτό το ζήτημα στο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών με τίτλο «Μία χώρα που συρρικνώνεται: το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας».

Συντονιστής του πάνελ ήταν ο διευθυντής περιεχόμενου του μη κυβερνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις, Θοδωρής Γεωργακόπουλος, ο οποίος επεσήμανε τις οριζόντιες συνέπειες του δημογραφικού σε όλα τα θέματα της ανθρώπινης δραστηριότητας. Οταν η συζήτηση οδηγήθηκε στο θέμα των τελευταίων ημερών –αν όχι μηνών- το Ασφαλιστικό, ο ίδιος αναφέρθηκε σε έρευνα της διαΝΕΟσις, που θα παρουσιαστεί σε λίγες ημέρες. Σε αυτήν οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν σε ποια ηλικία θα ήθελαν να βγουν στη σύνταξη.  Το 50% απάντησαν κάτω των 60 ετών, ενώ σε μονοψήφιο ποσοστό απάντησαν άνω των 65 ετών.

Την πρόβλεψη για τον πληθυσμό που θα έχει η χώρα σε περίπου τρεις δεκαετίες παρουσίασε ο καθηγητής Δημογραφικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαμάνης, στο πλαίσιο της παρουσίασης της σχετικής έρευνας της διαΝΕΟσις. Επεσήμανε λοιπόν ότι το καλύτερο σενάριο κάνει λόγο για δέκα εκατομμύρια Ελληνες το 2050 και το χειρότερο για οκτώ εκατομμύρια. Μάλιστα, το ένα τρίτο του πληθυσμού θα είναι άνω των 65 ετών! Και σταδιακά η ομάδα των ατόμων άνω των 85 θα αποτελεί όλο και μεγαλύτερο ποσοστό τόσο του γενικού πληθυσμού όσο και της ομάδας άνω των 65.

Ποια πρέπει να είναι η πολιτική αντιμετώπισης του φαινομένου; Σύμφωνα με τον κ. Κοτζαμάνη, η μόνη δυνατή παρέμβαση είναι η υποδοχή μεταναστών, καθώς, όπως είπε, ό,τι και να κάνουμε η θνησιμότητα και η γονιμότητα δεν θα αλλάξουν για 20 τουλάχιστον χρόνια.

Ο πρώην υπουργός και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Τάσος Γιαννίτσης αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις που δείχνουν ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη από 16,2% του ΑΕΠ το 2015 θα κινηθεί στο 14,3% το 2060. Η δημογραφική επιδείνωση θα συμβάλει σημαντικά αυξητικά στο ασφαλιστικό έλλειμμα (+10,6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ).

«H συνεχής μείωση του πληθυσμού σημαίνει ένα πράγμα, ότι κάθε γενιά θα παίρνει χαμηλότερες συντάξεις ή θα βγαίνει αργότερα στη σύνταξη ή και τα δύο», τόνισε ο κ. Γιαννίτσης και δήλωσε: «Αλληλεγγύη γενεών με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να υπάρξει και σίγουρα όχι με αυτό το σύστημα».

Ανέφερε επίσης ότι μελέτη που έκανε πρόσφατα δείχνει ότι το Ασφαλιστικό ήταν παράγοντας της κρίσης, όχι αποτέλεσμα της κρίσης, «άρα εάν δεν λύσεις το Ασφαλιστικό, δεν μπορείς να λύσεις την κρίση».

Ο καθηγητής Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου της Σορβόνης στο Παρίσι, Γιώργος Πρεβελάκης σημείωσε ότι καθώς επιστρέφουμε στις θρησκευτικές ταυτότητες διεθνώς, η λύση στο πρόβλημα είναι η προσέλκυση χριστιανών μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, οι οποίοι, όπως υποστήριξε, μπορούν να ενταχθούν και να ελληνοποιηθούν.

«Οι δημογράφοι θα μας πουν πόσους θέλουμε για να είμαστε άνετα. Δύο εκατομμύρια; Τίποτε δεν είναι αυτό για τον πληθυσμό της Αιγύπτου», είπε χαρακτηριστικά. «Οι Ελληνες δεν είναι φυλή. Δεν είμαστε Ελληνες λόγω αίματος. Είναι θέμα πολιτισμικής ένταξης. Από αυτό τον τόπο έχουν περάσει όλοι οι λαοί κι έχουμε ελληνικό πληθυσμό».

Από την πλευρά του, ο βοηθός καθηγητής του τμήματος Σπουδών Στατιστικής και Ασφάλισης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, Πλάτων Τήνιος, έκανε λόγο για τη σημασία της ταξικότητας στο δημογραφικό ζήτημα, αλλά μιλώντας γενικά και όχι συγκεκριμένα για την Ελλάδα. Ανέφερε ότι σύμφωνα με έρευνα στις ΗΠΑ ο πλούσιοι ζουν περισσότερο και οι φτωχές γυναίκες λιγότερο. «Αρα υπάρχει μεγάλη ταξικότητα, που θα έλεγε κι ο ΣΥΡΙΖΑ, στο δημογραφικό» σχολίασε, σημειώνοντας ότι δεν ξέρουμε εάν αυτό ισχύει και στην Ευρώπη ή αν 50 χρόνια κοινωνικού κράτους είχαν διαφορετικό αποτέλεσμα.

Εκτίμησε όμως ότι η μακροβιότητα μπορεί να είναι ευλογία και όχι κατάρα, εάν προσαρμοστούμε εγκαίρως. Για παράδειγμα πρότεινε «αντίστροφα στεγαστικά δάνεια» για να έχουν ροή εισοδήματος οι συνταξιούχοι με ακίνητη περιουσία και «αργυρή ανάπτυξη» στα πρότυπα της Ισπανίας που έχει γεμίσει γήπεδα γκολφ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News