Είναι φορές που το ποδόσφαιρο μοιάζει με σχέση: είναι καλύτερα να φεύγεις όσο ακόμη περνάς καλά. Αλλιώς κινδυνεύεις να σε φάει η ρουτίνα, η μιζέρια, ή, ακόμα χειρότερα, ο σύντροφος σου. Κλασσικό παράδειγμα ο Φερνάντο Σάντος:  μετά την εξαιρετική πορεία της Εθνικής μας στην Βραζιλία αναζήτησε την τύχη του σε πιο πολιτισμένες ποδοσφαιρικά χώρες (με τα γνωστά, θριαμβευτικά αποτελέσματα). Ποιος ξέρει αν έμενε που θα βρισκόταν τώρα; Πάντως σίγουρα δε θα ήταν πρωταθλητής Ευρώπης με την Πορτογαλία.

Την τελευταία 20ετία η δυναμική του ποδοσφαίρου σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Η γιγάντωση του Champions League και η συνακόλουθη ανάπτυξη του Europa μετέτρεψε το ποδόσφαιρο από ένα γνήσια λαϊκό άθλημα σε ένα πάρτι εκατομμυρίων. Χωρίς να υπάρχει χώρος πλέον για συναισθηματισμούς.

Από τα τελευταία δείγματα της εποχής του ρομαντισμού αποτελεί αναμφίβολα η “Λέστερ του Ρανιέρι” που κατάφερε πέρυσι να κατακτήσει την Premier League ενώ φέτος, στην ίδια διοργάνωση βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Γεγονός όμως είναι ότι ο κόσμος που παρακολουθεί ποδόσφαιρο αδιαφορεί για τα εκατομμύρια που παίζονται στα ευρωπαϊκά γήπεδα. Θέλει να βλέπει απλά ποδόσφαιρο. Γεμάτο θέαμα, με πολλές φάσεις και γκολ, χωρίς την σκοπιμότητα και το άγχος του αποτελέσματος. Το ποδόσφαιρο δεν είναι σκάκι. Γιατί το σκάκι δεν έχει Ροναλντίνιο…

Πολλές φορές οι προπονητές έγραψαν ιστορία με τις μεθόδους που χρησιμοποιούσαν μέσα στο γήπεδο αλλά και έξω από αυτό. Και είναι σίγουρο ότι πολλοί από αυτούς ξεστόμισαν ατάκες που θα ζήλευαν πρωτοκλασάτοι σεναριογράφοι!

ΝΙΚΟΣ ΑΛΕΦΑΝΤΟΣ
Ο Νικόλας της καρδιάς μας, ο προπονητής που αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να τον εφεύρουμε, μπαίνει δικαιωματικά πρώτος στην λίστα. Τιμής ένεκεν, που λένε. Δεν υπάρχει άλλος που να έχει αναπτύξει αγωνιστικό πλάνο βάζοντας στην θέση των παικτών… κεφτεδάκια! Και επέπληττε και τον Νίκο Βαμβακούλα που τσιμπούσε και κανένα εν τω μεταξύ. Ούτε έχει υπάρξει άλλος που να έχει αποκαλέσει τον Όλεγκ Προτάσοφ, “Tιτίκα”.

ΧΕΝΚ ΤΕΝ ΚΑΤΕ
Σαν προπονητής ίσως να μην ήταν ο ιδανικός που θα ζητούσε ένας φίλαθλος του Παναθηναϊκού για την ομάδα του, παρόλα αυτά κανείς δεν μπορεί να πει ότι ο Ολλανδός μασούσε τα λόγια του. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε ότι είχε αποκαλέσει “πριμαντόνες” τους παίκτες του ύστερα από ματς κυπέλου της ομάδας του με τον Πανσερραϊκό. Με τον (τότε) πρόεδρο του τριφυλλιού να συμφωνεί και να επαυξάνει!

ΖΟΣΕ ΜΟΥΡΙΝΙΟ
Η ενσάρκωση του “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”, ο άνθρωπος που δεν τον νοιάζει αν θα καταστρέψει το παιχνίδι αρκεί να νικήσει, τα είπε όλα με μία του φράση:

“Μπορεί η διοίκηση να φέρει τους μεγαλύτερους σταρ, μπορεί η διοίκηση να έχει το καλύτερο στάδιο, μπορεί η διοίκηση να οργανώσει την καλύτερη φιέστα, μπορεί η διοίκηση να σας προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες και τα μεγαλύτερα συμβόλαια, αν δεν νικήσουμε όμως ΟΛΑ ΑΥΤΑ θα ξεχαστούν”. Όλα αυτά συνεπικουρούνται από τις “τακτικές πούλμαν” μέσα στο παιχνίδι, το αντιποδόσφαιρο, τα mind games (ο Θεός να τα κάνει), και την υψηλή δόση τύχης που έχει (ας θυμηθούμε το λάθος του Τζέραρντ που στοίχισε τον τίτλο στην Λίβερπουλ). Με κάτι τέτοια ο Μπέντο θα πρέπει να νιώθει αδικημένος και θα έχει και δίκιο…

ΓΙΟΧΑΝ ΚΡΟΪΦ
Ίσως η εμβληματικότερη μορφή από γεννήσεως ποδοσφαίρου ο “Ιπτάμενος Ολλανδός” έφερε επανάσταση τόσο σαν παίκτης όσο και σαν προπονητής εφαρμόζοντας και εξελίσσοντας το “ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο” που πρώτος εισήγαγε ο Ρίνους Μίχελς. Εκείνο το 3-4-3 που έπαιξε κάποτε η Μπαρτσελόνα δύσκολα θα επαναληφθεί από κάποια άλλη ομάδα στο μέλλον. Από το στόμα του βγήκαν και εξαιρετικές ατάκες όπως “το να παίζεις ποδόσφαιρο είναι πολύ απλό αλλά το να παίζεις απλά είναι το πιο δύσκολο”, που εστιάζει ακριβώς στην ουσία του παιχνιδιού. Ο “μεσσιανικός” του χαρακτήρας δεν αποκαλύφθηκε μόνο μέσα από τα επιτεύγματα του μέσα στο γήπεδο αλλά και έξω από αυτό. Οι ποδοσφαιρική ακαδημία στην Βαρκελώνη και η επένδυση του στα παιδιά είχαν αποτελέσματα σε βάθος χρόνου και μάλιστα σε περισσότερες από μίας περιπτώσεις. Στο φινάλε ήξερε πως ακόμα κι αν έχανε τον αγώνα θα τον έχανε με τον δικό του τρόπο.

ΜΑΡΣΕΛΟ ΜΠΙΕΛΣΑ
“Τα πάντα επιτρέπονται. Ακόμα και η ήττα. Τα πάντα εκτός από το να σταματάς να παλεύεις!”. Μια φράση του αρκεί να τα πει όλα. Ακόμα και να δικαιολογήσει εν μέρει το παρατσούκλι “O Τρελός” που τον ακολουθεί από την αρχή της καριέρας του. Τότε που όργωνε απ’ άκρη σ’ άκρη την πατρίδα του την Αργεντινή για να ανακαλύψει νέα ταλέντα από κάθε πιθανό ή απίθανο χωριό. Και που αποτυπώνεται στο οργανωμένο χάος των αγωνιστικών του συστημάτων. Ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον πρέπει ακόμα να βλέπει εφιάλτες με τα δαιμονισμένα πιτσιρίκια της Μπιλμπάο που έκαναν δαντέλα την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πριν από πέντε χρόνια.

ΜΠΡΑΪΑΝ ΚΛΑΦ
Δυστυχώς τα social media δεν υπήρχαν στην εποχή που ο Κλαφ μεγαλουργούσε. Αλλιώς γατάκια επιπέδου Ιμπραΐμοβιτς δεν θα μπορούσαν να ξεστομίσουν βαρύγδουπες δηλώσεις. Θα είχε προλάβει ο εκκεντρικός Άγγλος προπονητής ο οποίος πέτυχε απίστευτα ποδοσφαιρικά θαύματα την δεκαετία του ’70. Από αυτά που αμφιβάλλω αν θα ξαναδούμε ποτέ. Απολύτως δικαιολογημένα λοιπόν, ατάκες του στυλ “Όταν πεθάνω ο Θεός θα πρέπει να αφήσει την αγαπημένη του καρέκλα”, δεν πρόκειται να παρεξηγηθούν από τον φίλαθλο κόσμο.

ΑΛΕΞ ΦΕΡΓΚΙΟΥΣΟΝ
Ο Σερ Άλεξ, ο συμπαθής “τσίχλας” των γηπέδων υπήρξε αφεντικό των Κόκκινων Διαβόλων για (σχεδόν) 30 χρόνια. Μέσα σε αυτήν την περίοδο κατάφερε να δημιουργήσει τρεις ομάδες – ορόσημο που κέρδισαν τα πάντα στο διάβα τους. Αρχές του ’90 η Γιουνάιτεντ ανέκτησε την χαμένη της αίγλη με τον Ερίκ Καντονά στην σύνθεση της ενώ στα τέλη της ίδιας δεκαετίας η χρυσή φουρνιά των Γκιγκς, Μπέκαμ, Κόουλ και λοιπών νεαρών μας έμαθαν, στον θρυλικό τελικό του Champions League το 1999, ότι ένα παιχνίδι τελειώνει μόνο όταν σφυρίξει ο διαιτητής. Η τρίτη μεγάλη Γιουνάιτεντ αναδείχθηκε λίγο μετά τα μέσα των ‘90s και έφτασε να πανηγυρίζει τίτλους μέχρι και το 2013. Οι φίλαθλοι του συλλόγου του Μάντσεστερ σίγουρα τον μνημονεύουν βλέποντας την όχι και τόσο επιτυχημένη πορεία (για να το πούμε κομψά) της ομάδας τους τα τελευταία χρόνια.

Σίγουρα παραλείψαμε πολλούς προπονητές που άξιζαν να είναι εδώ είτε για καλούς είτε για κακούς λόγους.  Δώσαμε όμως μια μικρή γεύση για την τρέλα και το μεγαλείο του ποδοσφαίρου και των ανθρώπων που το υπηρετούν. Το χειρότερο πάντως είναι ότι δεν φταίει πάντα ο προπονητής για την κακή πορεία μιας ομάδας. Απλά είναι πιο εύκολο να φύγει ένας παρά έντεκα…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News