Για κάποιους είναι απλώς το κλείσιμο ενός κύκλου της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Για κάποιους άλλους όμως είναι και το τέλος μιας αυταπάτης, το τέλος του ονείρου μιας πραγματικά ενωμένης Ευρώπης. Και αυτό το τέλος έρχεται με μια ιστορική παραδοχή από τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ.

Για πρώτη φορά η καγκελάριος και de facto ηγετική δύναμη στους κόλπους της Ενωσης έκανε λόγο για μία Ευρώπη «πολλών ταχυτήτων», στον απόηχο των εργασιών της άτυπης Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που έγινε στη Βαλέτα της Μάλτας.

Oπως αποκαλύπτει σε ρεπορτάζ της η Deutsche Welle, η Μέρκελ, συμφωνώντας με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ότι μια Ευρώπη διαφορετικών ταχυτήτων έχει νόημα, σημείωσε: «Τα τελευταία χρόνια έδειξαν πως θα υπάρξει μια ΕΕ πολλών ταχυτήτων και ότι δεν πρέπει να συμμετέχουν πάντα όλες οι χώρες-μέλη στα ίδια στάδια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».

Η καγκελάριος αναφέρθηκε βέβαια, στο ευρώ, το οποίο δεν υιοθετήθηκε ως επίσημο νόμισμα και από τα 27 μέλη της Ενωσης, προκειμένου να δώσε ένα παράδειγμα το τι εννοεί. Υπογράμμισε μάλιστα τη σημασία της καταγραφής της πρότασης για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, τέλη Μαρτίου, στο τελικό ανακοινωθέν των εορτασμών για τα 60 χρόνια από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης, όπου το 1957 τέθηκε ο θεμέλιος λίθος για την ίδρυση της Ενωμένης Ευρώπης.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα της καγκελαρίου το τελικό ανακοινωθέν θα αναφέρεται στον ρόλο της ΕΕ για την επόμενη δεκαετία. Μεταξύ άλλων θα οριοθετείται η συμβολή των Ευρωπαίων στην παγκοσμιοποίηση, η συμμετοχή της Ενωσης σε συμμαχίες, αλλά και οι πολυμερείς διεθνείς συνεργασίες.

Η καγκελάριος παραδέχθηκε εμμέσως πλην σαφώς ότι τα λόγια περί ολοκλήρωσης καθώς και οι αναφορές στις κοινές ευρωπαϊκές αξίες δεν βοηθούν, σε καιρούς Brexit και ενίσχυσης του λαϊκισμού που επιτίθεται μετωπικά στον θεσμό της ΕΕ.

«Πώς θα διασφαλιστεί η συνοχή της Ευρώπης; Οταν οι χώρες-μέλη δεν υποχρεώνονται να συμμετέχουν σε όλα τα στάδια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», εξήγησε η καγκελάριος.

Οι δηλώσεις Μέρκελ ερμηνεύονται πάντως από ορισμένους γερμανούς σχολιαστές, όπως του περιοδικού Spiegel, και ως χείρα βοηθείας στις μικρότερες χώρες-μέλη που είτε δεν είναι σε θέση, είτε δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν σε όλα τα στάδια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. 

Αυτό όμως είναι και το τέλος ενός οράματος, η εγκατάλειψη μιας θεμελιώδους αρχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σύμφωνα με την οποία όλα τα κράτη-μέλη θα έφταναν σε ένα κοινό σημείο – αυτή άλλωστε δεν ήταν η λογική των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και των κοινοτικών κονδυλίων; Τώρα μοιάζει αυτή η αρχή να θυσιάζεται στον βωμό μιας real politik που υπακούει μεν στη λογική αλλά δεν ασπάζεται το όνειρο. Οχι, το πουλόβερ δεν άρχισε να ξηλώνεται ακόμη. Αλλά η Ευρώπη που ονειρεύτηκαν ο Κόνραντ Αντενάουερ και ο Ρομπέρ Σουμάν δεν θα είναι αυτή που κατάφερε να γίνει.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News