Από τη μια το Brexit από την άλλη η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και λίγες μέρες πριν το «ΟΧΙ» των Ιταλών στον Ρέντσι. Τρία εντελώς διαφορετικά γεγονότα σε δύο γεωγραφικά αντίθετες πλευρές του κόσμου, τα οποία όμως έχουν κοινή αφετηρία. Και τα τρία αυτά γεγονότα ξεκινάνε από τη βουβή κραυγή των πολλών, οι οποίοι ένιωσαν προδομένοι από τους λίγους, εναλλακτικά από τους ηγέτες τους. Με μια φράση:

«Οι λίγοι απογοήτευσαν τους πολλούς»

Με τη μια φούσκα να διαδέχεται την άλλη και τις επιπτώσεις του κλεισίματος της μιας να επηρεάζουν το άνοιγμα της άλλης, οι ηγέτες των χωρών αδυνατώντας να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων αποδείχτηκαν κατώτεροι αυτών. Κατώτεροι των περιστάσεων γιατί αγνόησαν και συνεχίζουν να αγνοούν τον μεγαλύτερο εχθρό που δημιούργησε η παγκόσμια κρίση, την έξαρση των ανισοτήτων.

Η έξαρση των διαφόρων μορφών ανισότητας, από τις ΗΠΑ του Ντόναλτ Τραμπ έως τις ομιχλώδεις και γεμάτες υγρασία, απογοητευμένες γειτονιές της Μεγάλης Βρετανίας του Brexit και μέχρι την Ιταλία της συντριπτικής νίκης του «ΟΧΙ», ήταν και παραμένει ο κυρίαρχος λόγος που προκάλεσε την αρχή της θρυαλλίδας των κοσμογονικών αλλαγών και ειδικά για εκείνους που υπεραμύνονται του status quo.

Ο χάρτινος πύργος των προσδοκιών τους μπορεί να πήρε χρόνο για να φτιαχτεί, γκρεμίστηκε όμως μέσα σε μια στιγμή. Ένα σύνολο αλυσιδωτών αντιδράσεων από τη μια άκρη του κόσμου στην άλλη με κοινή αφετηρία ήταν αρκούντως ικανές για να τον γκρεμίσουν, με την ίδια άνεση που το κύμα γκρεμίζει τα παλάτια στην άμμο. Το γεγονός ότι αποδείχτηκαν ανέτοιμοι για αυτό που ερχόταν, και δυστυχώς, όχι κατάλληλα προετοιμασμένοι, προδίδει την προχειρότητα και τον ερασιτεχνισμό τους να αντιμετωπίσουν αυτό που τους περίμενε.

Οι ηγέτες των χωρών απέτυχαν. Αν πραγματικά θέλουν έστω και αυτή την ύστατη στιγμή να δείξουν πως κατάλαβαν το λάθος τους, οφείλουν να εφαρμόσουν μια κοινωνικά προοδευτική πολιτική και όχι να συνεχίσουν να εμμένουν σε μια, κοινωνικά, καταστροφική. Όλα αυτά βέβαια υπό την προϋπόθεση πως θα παραδεχτούν την αποτυχία τους και θα εναρμονιστούν με τις απαιτήσεις της σύγχρονης πραγματικότητας. Τότε και μόνον τότε θα είναι σε θέση να κατανοήσουν την πηγή του προβλήματος – το ότι δηλαδή, αν δεν αλλάξει το μίγμα των μέχρι και σήμερα εφαρμοζόμενων πολιτικών, θα συνεχίσουμε να ζούμε σε έναν κόσμο αέναης διεύρυνσης και όχι σμίκρυνσης των οικονομικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, πολιτικών και άλλων ανισοτήτων.

Καταληκτικά, όσο και εάν δεν θέλουμε να το δούμε, τόσο η απόφαση του βρετανικού εκλογικού σώματος να διακόψει τη συνδρομή του στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια, όσο και η απόφαση του αμερικανικού λαού να εκλέξει επόμενο πρόεδρό του τον Ντόναλντ Τράμπ, όπως επίσης και το βροντερό «ΟΧΙ» των Ιταλών στον Ρέντσι προδίδουν μια πορεία οπισθοδρομική. Το θέμα είναι το αν αυτή η πορεία προς τα πίσω θα είναι πίσω από την εποχή των ηγετών που απέτυχαν, πίσω από την εποχή της κρίσης, πριν την εποχή της μεγάλης ανισότητας ή θα είναι πίσω σε εποχές πιο σκοτεινές και επικίνδυνα ακραίες.

Σε κάθε περίπτωση, χρόνος φύει τ΄ άδηλα. Αυτό όμως που έχει πραγματικά σημασία τώρα είναι η ερμηνεία που δίνουν οι ηγέτες των χωρών στις αποφάσεις αυτές των εκλογικών σωμάτων. Πρέπει να τις απορρίψουνε θεωρώντας αυτές απλό ξέσπασμα ενός συνόλου και να αγνοήσουν το τι εκπροσωπούν ή να κατανοήσουνε την πρόδηλη αγανάκτηση των πολλών, η οποία κρύβεται πίσω από αυτές τις ψήφους;

Και όπως έλεγε και ο ποιητής: «Πίσω από κάθε αποτυχημένη προσπάθεια και κάθε ήττα βρίσκεται το γέλιο της σοφίας, αν μπορείς να το ακούσεις»

*Ο Γιώργος  Κουμπαράκης είναι υποψήφιος διδάκτωρ ΕΜΠ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News