Η Χίλαρι Κλίντον έλαβε τουλάχιστον 64.826.234 ψήφους, τις περισσότερες που έχει πάρει ποτέ προεδρικός υποψήφιος στις ΗΠΑ μετά τον Μπαράκ Ομπάμα. Τη Χίλαρι Κλίντον ψήφισαν τουλάχιστον 2,3 εκατ. Αμερικανοί περισσότεροι απ’ ό,τι τον Ντόναλντ Τραμπ· εκτιμάται ότι η διαφορά θα αγγίξει τελικά τα 2,5 εκατομμύρια. Η Χίλαρι Κλίντον πήρε το 48,2% των ψήφων, έναντι 46,4% του αντιπάλου της. So much για τη «μεγάλη στροφή» της Αμερικής στον λαϊκισμό, την «εκκωφαντική αποτυχία» των δημοσκοπήσεων και το «ηχηρό μήνυμα» των ψηφοφόρων στο πολιτικό κατεστημένο και στην παγκοσμιοποίηση.

Είναι να απορείς με τον βαθμό που η «νίκη» του Τραμπ οδήγησε σε τόσο βαρύγδουπες ερμηνείες για τον (αμερικανικό) λαό που έστειλε τάχα μου μια κραυγή «αντισυστημικότητας» προς ό,τι ξέραμε ως σήμερα. Διότι, αν με το Brexit κάποιοι έσπευσαν να αγνοήσουν το οριακό του αποτελέσματος και να αρχίσουν τα πρόθυμα αντιευρωπαϊκά, αν με την άνοδο του Γκρίλο στην Ιταλία φρόντισαν να ξεχάσουν ότι 20 χρόνια πριν υπήρχε ολόκληρος Μπερλουσκόνι, στην περίπτωση των αμερικανικών εκλογών το αφήγημα περί θριάμβου του λαϊκισμού και του αντισυστημικού σκαλώνει σε μια θεμελιώδη λεπτομέρεια: οι Αμερικανοί ψήφισαν με διαφορά τη σοβαρή, ψύχραιμη και «συστημική» Χίλαρι. Εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι επέλεξαν αυτήν για πρόεδρό τους και όχι τον Τραμπ.

Εντάξει, υπάρχει αυτό που λέει ότι μην αφήνεις μια λεπτομέρεια να σου χαλάει μια ωραία ιστορία, αλλά εδώ δεν έχουμε καν ωραία ιστορία. Είναι ένας αμερικανικός εφιάλτης.

Ο Τραμπ, ο μισαλλόδοξος, επικίνδυνος και οπισθοδρομικός Τραμπ εξελέγη πρόεδρος των ΗΠΑ εξαιτίας του εκλογικού συστήματος των εκλεκτόρων και κυρίως επειδή στόχευσε ειδικά σε εκείνες τις πολιτείες που είχε πιθανότητες να κερδίσει από το Δημοκρατικό Κόμμα, λόγω της κοινωνικής και οικονομικής τους σύνθεσης. Σε αυτές τις πολιτείες σκόρπισε το ρατσιστικό του μήνυμα και κέρδισε. Οριακά. Πήρε την Πενσιλβάνια με 70.000 ψήφους, το Γουισκόνσιν με 22.000 και το Μίσιγκαν για 10.700. Αυτοί υπάκουσαν στα λαϊκιστικά κελεύσματα του «αντισυστημικού μεγιστάνα»· πόση ειρωνεία σε δύο λέξεις!

Αν για κάτι πρέπει να βγάλεις το καπέλο στον Τραμπ, ή μάλλον στο επιτελείο του, είναι για την στρατηγική «τμηματοποίησης» της εκστρατείας του, εκεί το στρατόπεδο της Χίλαρι ηττήθηκε κατά κράτος. Αλλά από την επιτυχία κάποιων ειδικών της κατανάλωσης στο segmentation της αγοράς –ο Τραμπ πήρε συνολικά 850.000 ψήφους περισσότερες στις 13 swing states– ως τη θριαμβολογία για τον μήνυμα των Αμερικανών κατά της παγκοσμιοποίησης υπάρχει τεράστια απόσταση.

Ο Τραμπ που τόσο καιρό έλεγε ότι δεν του αρέσει το σύστημα των εκλεκτόρων και το 2012, όταν νόμιζε πως ο Μιτ Ρόμνεϊ είχε κερδίσει τη λαϊκή ψήφο, μιλούσε για «δημοκρατία-τραβεστί», τώρα λέει ότι «έτσι είναι το σύστημα», ότι βοηθά τις πολιτείες και ότι έχει ξανασυμβεί τέσσερις φορές στο παρελθόν να βγει κάποιος πρόεδρος των ΗΠΑ χωρίς να έχει πάρει τις περισσότερες ψήφους.

Μόνο που το «σύστημα» δεν λειτουργεί, έχει αποτύχει. Και το ότι έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν χωράει πολλή κουβέντα. Συνέβη το 2000 όταν έγινε ο κακός χαμός για να κερδίσει ο Τζορτζ Μπους τη Φλόριντα και να μείνει ο Αλ Γκορ με τη γλύκα των περισσότερων 500.000 που τον ψήφισαν παναμερικανικά. Αλλά δεν συνέβη ποτέ κατά τον 20ο αιώνα, όταν ακριβώς η Αμερική έγινε αυτό που έγινε, όταν μετασχηματίστηκε από μια περιφερειακή δύναμη πιστολάδων, σε ηγέτη του κόσμου πολιτικά, στρατιωτικά και πνευματικά.

Το σύστημα των εκλεκτόρων έδωσε κατά τον 19ο αιώνα τρεις νίκες σε προέδρους που δεν είχαν πάρει τη λαϊκή ψήφο. Ηταν αυτό το εκ των πραγμάτων άδικο σύστημα μια πρόνοια του αμερικανικού Συντάγματος ώστε να έχουν μεγαλύτερο ρόλο και να κρατούνται ενωμένες οι πολιτείες σε μια χαλαρή νεαρή ομόσπονδη ένωση. Το προεμφυλιακό 1824, ο Τζον Κουίνσι Ανταμς κέρδισε σε εκλέκτορες τον πιο δημοφιλή Αντριου Τζάκσον αλλά τότε η πιο απομακρυσμένη πολιτεία των ΗΠΑ ήταν το Μιζούρι. Το 1876 o Ράδερφορντ Χέιζ εξελέγη πρόεδρος, όπως και το 1888 ο Μπέντζαμιν Χάρισον, αλλά και πάλι αυτά συνέβησαν σε μια χώρα ατελή, που μόλις είχε βγει από τον Εμφύλιο και ακόμα δεν μετρούσε 11 σημερινές πολιτείες. Τώρα από τι απειλείται η ένωση; Μη σηκωθεί να φύγει η Γιούτα; Και ζητώ συγγνώμη από τους πουρίστες της αμερικανικής εκλογικής διαδικασίας, αλλά 2,5 εκατ. ψήφοι διαφορά δεν έχει συμβεί ποτέ.

Το σύστημα όχι μόνο δεν λειτουργεί, όχι μόνο δεν αποτυπώνει τη βούληση του λαού, αλλά έχει ήδη επιτρέψει σε άθλιους τύπους να ουρλιάζουν «χάιλ Τραμπ», να βρίζουν τους Αφροαμερικανούς, να καταριούνται όσες γυναίκες καταφεύγουν στην άμβλωση, να εκφοβίζουν τους μουσουλμάνους· και όλα αυτά υπό την ανοχή, αν όχι την αιγίδα, του νέου ενοίκου του Λευκού Οίκου.

Υπάρχει ένα εξαιρετικό βιβλίο του Φίλιπ Ροθ με τίτλο «Η Συνωμοσία Εναντίον της Αμερικής» (εκδ. Πόλις). Σε αυτό περιγράφεται πώς στις εκλογές του 1940 οι Ρεπουμπλικανοί βρίσκονται σε αδιέξοδο απέναντι στον επιτυχημένο Φραγκλίνο Ρούσβελτ του «νιου ντιλ» και επιλέγουν τελικά για προεδρικό υποψήφιο τον «αντισυστημικό» και εκτός κόμματος Τσαρλς Λίντμπεργκ, έναν «γνήσιο αμερικανό ήρωα», τον πρώτο που πέταξε με αεροπλάνο πάνω από τον Ατλαντικό. Που ως γνωστόν ήταν και φιλοναζιστής. Τελικά, στο βιβλίο του Ροθ, η Αμερική λίγο αβασάνιστα, λίγο κουρασμένη από το «παλιό» παρασύρεται και ψηφίζει τον φανταχτερό Λίντμπεργκ αντί του FDR. Πώς θα ήταν ο κόσμος μας και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος με τις ΗΠΑ στο πλευρό του Χίτλερ; Ας το διαβάσει όποιος θέλει να δει γιατί αυτός σημερινός ο βιασμός της βούλησης του αμερικανικού λαού έχει σημασία για όλους.

YΓ. Σε κάποιες κρίσιμες πολιτειες, όπως το Ουισκόνσιν, θα γίνει επανακαταμέτρηση των ψήφων. Είναι απίθανο να αλλάξει κάτι, εκτός αν αποδειχτεί γενικευμένη αλλοίωση των αποτελεσμάτων. Ο Τραμπ άλλωστε, θιγμένος που του αμφισβητούν τον θρίαμβο, ήδη έσπευσε να δηλώσει ότι «κανονικά» θα κέρδιζε και τη λαϊκή ψήφο «αν δεν ψήφιζαν παράνομα οι μετανάστες». Προφητικός ο Ροθ…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News