Η Ιστορία είναι γεμάτη από άπειρα «αν». Γεμάτη από υποθέσεις και διλήμματα. Είναι τα απογοητευτικά κενά της αφήγησης που προκαλεί η απογοήτευση από την έκβαση των γεγονότων. Και για να το πω πιο απλά, κάτι σε σπρώχνει πάντα, να αναρωτηθείς για το άλλο σενάριο, όταν το αληθινό δεν πήγε καλά.

Η περίπτωση του Κωστή Στεφανόπουλου είναι χαρακτηριστική για το πολιτικό μας σύστημα. Είναι κάτι σαν τα χαμένα ταλέντα στο ποδόσφαιρο που δεν πήραν ποτέ τη μεγάλη μεταγραφή. Πάντοτε, όμως, απολάμβαναν το σεβασμό των άλλων και αντιπροσώπευαν ως σύμβολα, την δεξιότητά τους.

Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν ένας φιλελεύθερος Ελληνας, αυτοφυής και αυτόφωτος. Φιλελεύθερος χωρίς ετικέτα και αναφορές σε «δόγματα». Από αυτούς τους πολιτικούς που μειοψήφισαν στην παράταξη της Νέας Δημοκρατίας, μετά την αποχώρηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή και δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να αξιοποιήσουν την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ, στη δεκαετία του ’80.

Το μεγάλο ερώτημα είναι περισσότερο, τι θα γινόταν αν ο Κωστής Στεφανόπουλος κέρδιζε τους Αβέρωφ και Μπούτο, στις εσωκομματικές εκλογές της ΝΔ, το 1981 και όχι αν κέρδιζε τον Μητσοτάκη, το 1984. Γιατί πιο πολύ ενδιαφέρον έχει να σκεφτούμε τη διαχείριση της αντιπολίτευσης στα πρώτα κρίσιμα χρόνια του ΠΑΣΟΚ, παρά στη μετέπειτα ελεύθερη πτώση του, μετά το 1987. Κυρίως, θα πρέπει να μας απασχολήσει ο χρόνος που χάθηκε από μία υποτονική και ανώφελη αντιπολίτευση του Ευάγγελου Αβέρωφ, στη διετία ’82-΄84.

Είναι γνωστό ότι ο Στεφανόπουλος συγκέντρωνε πάντα ευρεία αποδοχή από όλα τα στρώματα του πολιτικού συστήματος και ακόμα κι από την Αριστερά. Προσωπικότητα με ήθος και διακριτική ευγένεια ήταν δημοφιλής και σπάνια βρισκόταν κάποιος να του προσάψει κάτι για το παρελθόν του. Επομένως, οι πιθανότητες να συγκινήσει αλλά και να πείσει τον μεσαίο χώρο ήταν μεγάλες.

Θα μπορούσε λοιπόν, να υποθέσει κανείς ότι στις εκλογές του 1985, θα συσπείρωνε γύρω του συμμαχίες μεγάλων ομάδων που έβλεπαν τον πασοκικό λαϊκισμό να απλώνεται παντού. Το ΠΑΣΟΚ κέρδισε τις εκλογές του 1985 με μία διαφορά 400 χιλιάδων ψήφων (45%-40%), που ανήκαν κυρίως σε Eλληνες θύματα της προπαγάνδας για το παρελθόν του Μητσοτάκη, κάτι που δεν δέσμευε ούτε στο ελάχιστο τον Στεφανόπουλο.

Oπως και να ‘χει, και αυτός και πολλοί άλλοι εκσυγχρονιστές, ευρωπαϊστές, φιλελεύθεροι και έντιμοι πολιτικοί έχασαν την ευκαιρία να ηγηθούν της κοινωνίας σε μία πολύ κρίσιμη περίοδο. Γιατί δεν βρέθηκαν στο τιμόνι της χώρας, όταν χρειαζόταν ώριμες και δυναμικές ηγεσίες, ώστε να διαχειριστούν την μεγάλη ευκαιρία της Ευρώπης και να απογειώσουν την ανάπτυξη, τις δομές και τον πολιτισμό της Ελλάδας. Τα κόμματά τους όμως, δεν τους ήθελαν τόσο πολύ, όσο ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας.

Ειδικά σήμερα, που ζούμε απίθανες καταστάσεις και μπαινοβγαίνουμε στη «σπηλιά την τεράτων», αυτά τα «αν» της Ιστορίας είναι μία μελαγχολική παρηγοριά για ένα ανεκπλήρωτο όραμα.

Αλλά όπως πάντα, το παιχνίδι δεν παίζεται με τα «αν» αλλά με τα «είναι» και ενίοτε με τα «πρέπει». Τι κρίμα όμως. Αυτή η αίσθηση της φθοράς και της ανεπάρκειας για το τώρα, όλο και μεγαλώνει, όταν θυμάσαι τις ευκαιρίες που χάθηκαν…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News