Η ιστορία θα κρίνει εάν στο 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ εφαρμόστηκε η τακτική του λενινιστικού δύο βήματα μπρος ένα βήμα πίσω, και αν έγιναν τα δύο βήματα μπρος ή το ένα πίσω. Αυτό που ξέρουμε μετά βεβαιότητας είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας επανεκλέχθηκε πρόεδρος του κόμματος με αυξημένο ποσοστό 93,54% (2.548 ψήφοι σε 2.758 ψηφίσαντες και σε σύνολο 2.926 συνέδρων), γεγονός που μεταφράστηκε από τους πολιτικούς αναλυτές σε απόλυτη επικυριαρχία του. Η άποψη αυτή ενισχύθηκε από το περιβόητο «καταλάβατε τι ψηφίσατε;» και την υποχρέωση των συνέδρων σε μια απίστευτη κωλοτούμπα που μετέτρεψε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αρχηγικό κόμμα. Η κωλοτούμπα αυτή είναι το θεμέλιο για μια νέα νομενκλατούρα, η οποία μόλις εδραιωθεί θα αρχίσει να αποστασιοποιείται από τις πατρωνίες και θα αυτενεργεί προς όφελός της, όπως έγινε και στο ΠΑΣΟΚ.

Μπορεί στο Β΄ Συνέδριο να μην έγινε μια ξεδιάντροπη ιδεολογική μετάλλαξη προς την σοσιαλδημοκρατία, όμως χαράχθηκε το μονοπάτι του κυβερνητισμού και της «αισιοδοξίας της βούλησης», που είπε ο κ. Τσίπρας μνημονεύοντας τον Αντόνιο Γκράμσι.

Αυτή είναι η προφανής ανάγνωση των πεπραγμένων του Β΄Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ. Παρ΄ όλα αυτά, εδώ θα αποτολμήσουμε μερικές σκέψεις και προσεγγίσεις σε μια προσπάθεια υπέρβασης της αντιπολιτευτικής φιλολογίας και της επικυρίαρχης ερμηνείας των media.

1. Ας ξεκινήσουμε με την αριθμητική. Από το σύνολο των 2.926 συνέδρων ψήφισαν Τσίπρα οι 548, δηλαδή 378 δεν ψήφισαν καθόλου, ενώ άλλοι 176 έριξαν λευκό και 34 άκυρο. Που μας κάνει 588 σύνεδρους που εξέφρασαν κάθετη αντίρρηση προς τον Τσίπρα. Δηλαδή τον αποδοκίμασε το 20% των συνέδρων. Πάμε τώρα στην ψηφοφορία για την Κεντρική Επιτροπή (Κ.Ε.) που έβγαλε πρώτο τον Τσακαλώτο με 1312 ψήφους, δεύτερο τον Φίλη με 1308 και έκτο τον Σκουρλέτη με 1157 ψήφους. Δεν υπονοούμε εδώ ότι οι προεδρικοί δεν ελέγχουν την Κ.Ε. , όμως αναδείχθηκαν οι Ηρακλειδείς του αριστερού προσανατολισμού. Μπορεί αυτό να είναι ένα ψυχαναλυτικό άλλοθι των «τυχοδιωκτών της εξουσίας» που θα έλεγε ο Άδωνης, αλλά μπορεί και να μην είναι. Μπορεί να είναι η συνείδηση της Αριστεράς, που διαβάζοντας ενδεχομένως αλλιώς από τους τυχοδιώκτες την «αισιοδοξία της βούλησης», αποφάσισαν να φυλάνε Θερμοπύλες.
2. Η μη κάθοδος των τάσεων στην εκλογή των 151 μελών της Κ.Ε. μοιάζει με νίκη της γραμμής Τσίπρα, αλλά είναι και κινούμενη άμμος, χώρια που αποτελεί εξέλιξη ωρίμανσης για την κυβερνώσα αριστερά. Σημειωτέον ότι δεν χρειάστηκε να ενεργοποιηθεί η ποσόστωση για κυβερνητικά στελέχη, καθώς από τα 149 μέλη (+ ο πρόεδρος και ο γραμματέας της Νεολαίας που μετέχουν ex officio), τα μη κυβερνητικά στελέχη είναι 112, δηλαδή το 75,2%.

3. Σύμφωνα με την Εφημερίδα των Συντακτών υπολογίζεται ότι «με την Ενωτική Κίνηση (προεδρικοί) συντάσσονται περίπου 57 μέλη της (38%), με τους “53+” 42 μέλη (28%) και με την Πλατφόρμα 2010 31 μέλη (21%). Υπάρχει ακόμα η Ομάδα των Έξι, δηλαδή έξι κορυφαία στελέχη του κόμματος και της κυβέρνησης, όπως οι Νίκος Βούτσης, Πάνος Σκουρλέτης και Αλέκος Φλαμπουράρης (κεντρώοι ισορροπιστές) , που δεν λογίζονται ως μέλη κάποιας συγκεκριμένης τάσης, αλλά ασκούν ισχυρή επιρροή. Από τους πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚογενείς προέρχονται τέσσερα μέλη (ανάμεσά τους οι Αντώνης Κοτσακάς και Δημήτρης Σακελλάρης), ενώ 10 ακόμα μέλη της νέας Κ.Ε. δεν έχουν σαφή ένταξη σε τάση».
4. Η «ηγετικών προθέσεων», όπως χαρακτηρίστηκε από τα media, ομιλία του Ευκλείδη Τσακαλώτου που φέρεται ως άτυπος επικεφαλής των «53+», ανέδειξε αναμφίβολα μια νέα ηγετική φυσιογνωμία (αν όχι και μία εναλλακτική) που διατηρεί αλώβητη την αριστεροσύνη της και ταυτόχρονα δεν είναι ιδεοληπτική. Στην κριτική Σκουρλέτη («δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα») απάντησε με το περίφημο: «Όλοι μαζί τα συμφωνούμε και όλοι μαζί εφαρμόζουμε τα συμφωνηθέντα. Δεν θα εφαρμόζουν οι δεξιοί του κόμματος, οι αριστεροί ή είναι κάτι άλλο. Μαζί τα κάναμε. Μαζί θα τα κερδίσουμε. Μαζί». Είχε την τόλμη να δικαιολογήσει τον αποδιοπομπαίο τράγο Γιάνη Βαρουφάκη και να θέσει όρια  στο «άνοιγμα» του ΣΥΡΙΖΑ προς την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία («το φλερτ είναι υπόσχεση χωρίς εγγυήσεις») και ζήτησε εγγυήσεις γιατί «ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς».
5. Όπως έγραψε η καλή συνάδελφος Βασιλική Σιούτη, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, ορίζει πλέον ως «αριστερά» τις επενδύσεις και την ανάπτυξη με θέσεις εργασίας, ενώ στο παρελθόν και ο ίδιος προέτασσε την αναδιανομή του πλούτου. Αλλά γιατί αυτό είναι κακό; Ο υπαρκτός πλούτος είναι κατατεθειμένος στο εξωτερικό, ο εγχώριος εκποιείται ή απαξιώνεται και υπάρχουν τα 20 δισ. μετρητά στις θυρίδες και στα στρώματα. Συνεπώς, αναδιανομή θα γίνει επί του νέου πλούτου που θα παραχθεί (εάν ποτέ συμβεί αυτό), δηλαδή από την πραγματική (όχι λογιστική) ανάπτυξη, η οποία θα προκύψει από επενδύσεις. Το μείζον κοινωνικό, πολιτικό και εθνικό θέμα της χώρας είναι το 1,5 εκατ. άνεργοι και η ραγδαία αποεπένδυση.

Η επιδίωξη επενδύσεων (100 δισ. ευρώ μέχρι το 2020 για να έρθουμε στα ίσια μας) έχει τόσο δεξιά, όσο και αριστερή προσέγγιση και λύση. Θα δούμε ποιο μονοπάτι θα ακολουθήσει η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου. Εδώ υπάρχει όμως μια παγίδα.  Οι επενδύσεις εντάσεως εργασίας που πολιτικά είναι βολικές και ευνοούνται από τον αναπτυξιακό νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση, συνήθως δεν προκαλούν πολλαπλασιαστικά αναπτυξιακά φαινόμενα.  Εδώ υπάρχει και ο κίνδυνος να μην καταφέρει η ελληνική οικονομία να μπει στο κλαμπ των παραγωγών νέας τεχνολογίας, ενώ έχει τα διανοητικά εφόδια για να το πετύχει (δεν έχει τα θεσμικά και την στήριξη).

Συμπερασματικά, ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ένα ακόμη άλμα προς τον κυβερνητισμό και αυτό εμπεριέχει και καλά και εγκυμονεί κινδύνους. Δεδομένου ότι η ιστορία προχωράει αργά, τα άλματα μετράνε διπλά. Το 75% της ΚΕ ελέγχεται από μη κυβερνητικά στελέχη και αυτό αποτελεί μια εγγύηση αποτροπής μιας διαδικασίας πασοκοποίησης (όχι με την έννοια της προσχώρησης και της λειτουργίας πασοκογενών στο κόμμα, αλλά της διολίσθησης στον κομφορμισμό και την διαπλοκή).

Η αναμενόμενη εκλογή της Πολιτικής Γραμματείας και η εκλογή Γραμματέα του κόμματος από αυτήν θα έχει τη σημασία της, όπως άλλωστε και ο περιβόητος ανασχηματισμός για να βγουν κάποια συμπεράσματα για την ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ στα μάτια των αποστασιοποιημένων ψηφοφόρων του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News