Ενα υψηλού ρίσκου πολιτικό στοίχημα για τον ίδιο, τη χώρα και ενδεχομένως για όλη την Ευρώπη είναι το δημοψήφισμα για τις συνταγματικές αλλαγές στην Ιταλία που αποφάσισε ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι. Το «Ναι» που θέλει ο Ρέτσι, ή το «Οχι» που μοιάζουν να προτιμούν οι Ιταλοί στις δημοσκοπήσεις, θα κρίνει και το μέλλον στη γειτονική χώρα που ήδη έχει να αντιμετωπίσει την προσφυγική κρίση αλλά και την αστάθεια του χρηματοπιστωτικού της συστήματος – για να μην πούμε το τεράστιο δημόσιο χρέος.
Οι Ιταλοί καλούνται στις κάλπες στις 4 Δεκεμβρίου για να εγκρίνουν ή όχι την αναθεώρηση του Συντάγματος σχετικά με τον ρόλο της Γερουσίας, η οποία σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης Ρέντσι, πολιτικά αποδυναμώνεται.
Σήμερα, Βουλή και Γερουσία θεωρούνται ισοδύναμα σώματα, αλλά αν εγκριθούν οι αλλαγές, η Γερουσία θα χάσει τη δυνατότητα να ανατρέπει την κυβέρνηση με ψήφο δυσπιστίας, κάτι που θεωρείται ένα από τα αίτια της πολιτικής αστάθειας στη χώρα.
Αυτό είναι και το επιχείρημα της κυβέρνησης: οι αλλαγές θα επαναφέρουν την σταθερότητα σε μια πολιτική σκηνή που είναι σχεδόν μόνιμα ρευστή λόγω και ενός απρόβλεπτου εκλογικού νόμου.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ούτε μία από τις 63 κυβερνήσεις που σχηματίστηκαν δεν ολοκλήρωσε την πενταετή θητεία της, σημειώνει το Reuters, και βέβαια ούτε αυτή του Ρέντσι (που εξάλλου δεν είναι και εκλεγμένος, απλά διαδέχτηκε τον Ενρίκο Λέτα) θα ολοκληρώσει πλήρη θητεία πριν από τις εκλογές του 2018.
Δεύτερος άξονας των αλλαγών, ο περιορισμός του πεδίου δράσης των περιφερικών κυβερνήσεων.
Οι αλλαγές είχαν εγκριθεί από τη Βουλή ήδη από τον περασμένο Απρίλιο μετά από δύο χρόνια έντονων συζητήσεων.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις το στρατόπεδο του «όχι» διατηρεί προβάδισμα, ανατρέποντας την αρχική εικόνα που ήταν περισσότερο ευνοϊκή για το «ναι».
Ερευνα της Eumetra Monterosa που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα δίνει 55% στο «όχι» ενώ άλλη έρευνα της EMG Acqua δίνει στο «όχι» 35,5%, ποσοστό 29,6% στο «ναι» και ένα πολύ μεγάλο 27% αναποφάσιστων. Ωστόσο δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Ixe δίνει 38% στο «ναι», 35% στο «όχι» και πάλι 27% αναποφάσιστων.
Οι καιροί που άλλαξαν – για όλους
Ο Ματέο Ρέντσι είχε στο παρελθόν δηλώσει ανοιχτά ότι η απόρριψη των αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση θα φέρει και την παραίτησή του.
Πάντως πιο πρόσφατα άρχισε να αλλάζει κάπως την στάση του, λέγοντας ότι δεν θα ήθελε να κυριαρχήσει το ζήτημα του τι θα πράξει ο ίδιος στη συζήτηση για το δημοψήφισμα. Εν τω μεταξύ, οι ειδήσεις για την οικονομία που επιβραδύνεται, η τραπεζική κρίση, η ανεργία που παραμένει ψηλά έφεραν αλλαγή στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό.
Μετά μάλιστα και το δημοψήφισμα που έφερε την απόφαση για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, η πρωτοβουλία για το ιταλικό δημοψήφισμα άρχισε να ενέχει ακόμα περισσότερο ρίσκο.
Οι καιροί έχουν αλλάξει όμως και για τον Ρέντσι. Η εικόνα του 40άρη και επικοινωνιακού πολιτικού που μπήκε δυναμικά στην κεντρική πολιτική σκηνή έχει αρχίσει να ξεθωριάζει και για τον ίδιο (τα ποσοστά δημοφιλίας είναι πλέον γύρω στο 30%) και για το Δημοκρατικό Κόμμα.
Η αντιπολίτευση από την πλευρά της -και ειδικά το Κίνημα Πέντε Αστέρια που σχεδόν περιμένει στη γωνία τον Ρέντσι- επέκρινε την επιλογή της ημερομηνίας και σύσσωμη τάσσεται κατά των αλλαγών. Η διαμάχη θα «αναστήσει» πολιτικά ακόμα και τον Μπέπε Γκρίλο, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος και θα τον βγάλει από πολιτική αποστρατεία στην οποία έθεσε εαυτόν.
Επικρίνεται ακόμη η κυβερνητική πρόταση γιατί στερεί από το πολίτευμα μηχανισμούς ισορροπίας και ελέγχου που τέθηκαν την μεταπολεμική περίοδο μετά την πικρή εμπειρία του φασισμού.
Καθώς είναι η τελευταία δυνατή ημερομηνία που θα μπορούσε να διαλέξει η κυβέρνηση, εκτιμάται ακόμη ότι ποντάρει στην χαμηλή συμμετοχή που θα τις δώσει ελπίδες στην πλευρά του «ναι», αλλά και στην παράταση της περιόδου πριν από την κάλπη για να πείσει όσου το δυνατόν περισσότερους.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News