Υπάρχει μία συγκεκριμένη, άγραφη περιγραφή εργασίας για αυτό το αξίωμα διεθνώς. Του/της αρχηγού κράτους. Λίγοι την πληρούν, αλλά την πληρούν. Γι’ αυτό και ξεχωρίζουν. Γι’ αυτό και η Ιστορία θα τους αποδώσει εύσημα. Οι περισσότεροι όμως, περνούν απαρατήρητοι. Και άλλοι, όχι λίγοι, είναι οι επιβλαβείς και μπαίνουν στη μαύρη λίστα. Τους θυμόμαστε με αποστροφή.
Ο δικός μας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, σίγουρα δεν κατατάσσεται στην πρώτη κατηγορία – ούτε και πρόκειται να καταταγεί. Εκτός κι αν κάνει ακόμα πιο συγκλονιστικές κωλοτούμπες, αναγνωρίσει αυτή τη φορά ότι είναι τέτοιες, και ότι προβαίνει σε αυτές μετανοημένος για τα παλιά. Οι ευχάριστες εκπλήξεις έχουν και αυτές ένα λογικό εύρος πραγμάτωσης, που δεν φτάνει ποτέ όμως μέχρι και την σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας.
Μερικά από τα πρώτα άγραφα κριτήρια που ορίζουν έναν πολιτικό πρώτης γραμμής, είναι: Nα έχει δυναμισμό και σεμνότητα, και να ηγείται. Να συμπεριφέρεται ως πρώτος τη τάξει, και όχι ως τελευταίος των Μοϊκανών. Να είναι αποφασιστικός, αλλά δίκαιος. Να συγκρούεται, αλλά όχι να τσακώνεται. Να συμφιλιώνει, όχι να διχάζει. Να μπορεί να κερδίζει τον σεβασμό και των πιο σκληρών αντιπάλων του – χαρακτηριστικότερη, ίσως, περίπτωση εδώ ο Νέλσον Μαντέλα – και όχι την χλεύη ακόμα και των αρχικώς υποστηρικτών του. Και, βεβαίως, ο πραγματικός ηγέτης πρέπει να πείθει με έργα και όχι με λόγια, ότι εκπροσωπεί το σύνολο του λαού, όχι μόνο το δικό του κομμάτι.
Για να σταθούν και να αντέξουν αυτές οι αξίες, πρέπει να πατούν σε γερά θεμέλια. Άπειρα είναι τα υλικά που τα συνθέτουν – δεν θα τα αναπτύξω όλα. Επιγραμματικά, όμως, αναφέρω μερικά: Γνώση και καλλιέργεια, ικανότητα επιλογής και διαχείρισης προσώπων, συνέπεια και αξιοπιστία, ευρυμάθεια, σφαιρική αντίληψη πραγμάτων και καταστάσεων, κατοχή ξένων γλωσσών, ευχέρεια επικοινωνίας και κατανόησης με ηγέτες που έχουν διαφορετική αντίληψη και προσέγγιση, καλή ανατροφή, ευγένεια, ευαισθησία, ακεραιότητα, μεθοδικότητα, διορατικότητα.
Ας κάνει λοιπόν ο καθένας, σαν άσκηση επί χάρτου, την check-list του τόσο για τον κ. Τσίπρα, όσο και για άλλους που ίσως επιθυμεί να ελέγξει εάν πράγματι κάνουν ή δεν κάνουν για μεγάλο αξίωμα.
Ο τωρινός πρωθυπουργός πάντως, σε αυτό το τεστ πιστεύω πως έχει ήδη αποτύχει. Οι αντιφάσεις, οι επιπόλαιοι χειρισμοί σημαντικών αλλά και λιγότερο σημαντικών ζητημάτων, η επιλογή συνεργατών που, ως επί το πλείστον, εάν περνούσαν από σοβαρή συνέντευξη εργασίας για το αξίωμά τους δεν θα το έπαιρναν ποτέ, αλλά πάνω απ’ όλα η αύρα μη σοβαρότητος που αποπνέει, φέρνουν την προσωπική του δημοτικότητα να βουτάει μέρα με τη μέρα. Τι να πρωτοθυμηθεί κάποιος, και τι να ξεχάσει από τον 17μηνο ανεμοστρόβιλο της διακυβέρνησης της χώρας από «την παρέα του «Μαξίμου», όπως ονομάζουν την ελληνική κυβέρνηση, όχι κολακευτικά, πολλοί ξένοι ανταποκριτές στην Αθήνα;
Μας τα θυμίζουν, όλα αυτά τα απίθανα που έχουμε ζήσει εδώ, τα άπειρα ηχητικά, βιντεοσκοπημένα, και έντυπα αποσπάσματα που μεταδίδονται, δημοσιεύονται, προβάλλονται και αναρτώνται καθημερινά από όλα τα Μέσα. Και πραγματικά, ακούγοντας τον πρωθυπουργό σου να λέει πριν την εκλογή του, με στόμφο ότι «Ο ΕΝΦΙΑ δεν διορθώνεται, καταργείται», και τώρα, με ακόμα μεγαλύτερο στόμφο, ότι «τηρήσαμε όλες τις δεσμεύσεις μας», νιώθεις άσχημα. Και λες, «δεν είναι πρωθυπουργός αυτός».
Τι να πρωτοθυμηθεί κάποιος, και τι να ξεχάσει από τον 17μηνο ανεμοστρόβιλο της διακυβέρνησης της χώρας από «την παρέα του «Μαξίμου», όπως ονομάζουν την ελληνική κυβέρνηση, όχι κολακευτικά, πολλοί ξένοι ανταποκριτές στην Αθήνα;
Ακούγοντας τον κυβερνητικό εταίρο του τον Καμμένο – πλέον των άπειρων απρεπειών που κατά καιρούς έχει εκστομίσει – να δηλώνει ευθαρσώς, πριν γίνει εταίρος, ότι «εγώ δεν θα πληρώσω το ΕΝΦΙΑ», πάλι λες «δεν είναι πρωθυπουργός αυτός, που επιλέγει τέτοιους συνεργάτες».
Παρακολουθώντας την φημισμένη πλέον εκείνη συνέντευξη του κ. Τσίπρα στον Μπιλ Κλίντον στο CNN, συνέντευξη που «εξ’ ορισμού» ήταν γνωστό ότι δεν θα ήταν κανονική συνέντευξη, αλλά μια ωραία πάσα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ προς τον νυν Πρωθυπουργό της Ελλάδας να εξηγήσει στο παγκόσμιο κοινό γιατί η χώρα μας δεν είναι το μαύρο πρόβατο που όλοι την θεωρούν, και γιατί αξίζει να επενδύσει κάποιος σε αυτήν, πάλι αισθανθήκαμε ντροπή, που τον είδαμε να χάσκει χαμογελώντας και να λέει «very good question», πάλι σκύψαμε το κεφάλι, πάλι ψιθυρίσαμε «δεν είναι πρωθυπουργός αυτός».
Την ίδια ακριβώς φράση ακούσαμε από ξένους διπλωμάτες στην Αθήνα αλλά και πολιτικούς στις Βρυξέλλες, την μακρά εκείνη νύχτα της 12ης Ιουλίου 2015 όταν, ευτυχώς για την Ελλάδα, δυστυχώς για την αξιοπιστία μας, ο κ. Τσίπρας ανέτρεψε το θριαμβευτικό για αυτόν «όχι» του δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου και το αντικατέστησε με ένα ταπεινωτικό και πανάκριβο «ναι».
Θυμόμαστε τις διαψεύσεις επί διαψεύσεων ότι θα επιβληθούν κεφαλαιακοί έλεγχοι, και ακόμα ζούμε με αυτούς. Χαζεύουμε τις φωτογραφίες με την χαλαρή «γλώσσα του σώματος» κατά την υποδοχή του Φρανσουά Ολάντ, λες και βρισκόμασταν σε φεστιβάλ κομματικής νεολαίας. Ξαναδιαβάζουμε δηλώσεις για την Βενεζουέλα του επαναστάτη Τσάβες, που «αντιστέκεται περήφανα στον παγκόσμιο ιμπεριαλισμό», βλέπουμε την εικόνα του αν. υπουργού Υγείας να καπνίζει αυτάρεσκα σε συνέντευξη Τύπου μέσα στο υπουργείο, σαν ακόμα να ακούμε τις συριζέϊκες ντουντούκες του «δεν πληρώνω, δεν πληρώνω», και καθόλου πια δεν απορούμε που οι κάποτε αγαπημένοι τους Ρουβίκωνες ακόμα μπαινοβγαίνουν και κάνουν καταλήψεις σε υπουργεία και κρατικούς οργανισμούς – πάλι λοιπόν, με όλα αυτά, η ίδια απορία/διαπίστωση «δεν είναι πρωθυπουργός αυτός».
Ακόμα και τώρα που γράφω αυτό το κομμάτι, ακούω στη σατιρική εκπομπή των Βουλαρίνου-Νικολάου στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, ένα ολόκληρο μπουκέτο από αντιφατικές δηλώσεις του κ. Τσίπρα και των συνεργατών του: Για ιδιωτικοποιήσεις «που αποκλείεται να γίνουν», συντάξεις «που δεν πρόκειται να περικοπούν», τρόικες που «δεν θα ξαναπατήσουν πόδι στην Ελλάδα» (εδώ είναι, τώρα που μιλάμε, και οι υπουργοί μας, που θεωρούσαν ταπεινωτικό να τους δέχονται στα γραφεία τους, τώρα ανεβαίνουν στα δωμάτιά τους στο Χίλτον!), και last but not least, το περίφημο εκείνο «go back Madame Merkel, go back». Και λέω δεν μπορεί αυτός να ‘ναι πρωθυπουργός. Πώς την αντικρίζει, αλήθεια, όποτε βρίσκονται; Εκείνη, με πολλή αξιοπρέπεια ξέρω ότι τον αντιμετωπίζει κάθε φορά. Αυτός, πως νοιώθει;
Τώρα ήρθε και η οικογενειακή φωτογραφία των ηγετών από την Σύνοδο του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Ολοι τους εκτός από εκείνους που φέρουν παραδοσιακή ενδυμασία (κάποιοι Αφρικανοί, Σαουδάραβες, κ.ά), φορούν κουστούμι με γραβάτα. Το ‘χω ξαναγράψει εδώ, έχω εισπράξει πολλές αντιδράσεις, αλλά επιμένω: To etiquette, δηλαδή το εθιμοτυπικό ή το πρωτόκολλο, έχει τη σημασία του – ας μην τα εξευτελίσουμε όλα. Ή, εν πάση περιπτώσει, εάν αισθάνεσαι ότι θέλεις να διαφέρεις και πιστεύεις ότι και το ενδυματολογικό είναι μέρος αυτής της φιλοσοφίας σου, τότε φρόντισε να κάνεις τη διαφορά, τη θετική διαφορά, και σε όλα τα άλλα. Ο πρωθυπουργός, πρέπει να είναι πρωθυπουργός, εν κατακλείδι. Τα έργα του, τα λόγια και η εμφάνισή του, να συνηγορούν όλα στο να μην μπορεί να αμφισβητήσει κανείς το αξίωμά του, ακόμα και εάν (ή, ιδίως και εάν) διαφωνεί μαζί του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News