920
Ο κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, στο Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, το 2004 | Michel Porro/Getty Images/Ideal Images

Αθώος ο Μιλόσεβιτς; Οχι ακριβώς…

Μαρίσσα Δημοπούλου Μαρίσσα Δημοπούλου 28 Αυγούστου 2016, 17:43
Ο κατηγορούμενος για εγκλήματα πολέμου, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, στο Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, το 2004
|Michel Porro/Getty Images/Ideal Images

Αθώος ο Μιλόσεβιτς; Οχι ακριβώς…

Μαρίσσα Δημοπούλου Μαρίσσα Δημοπούλου 28 Αυγούστου 2016, 17:43

Αθόρυβα, αλλά πολύ γρήγορα, έτσι όπως συμβαίνει στον κόσμο του Διαδικτύου, αθωώθηκε ένας από τους μεγάλους κατηγορούμενους της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Αρχισε από ένα άρθρο: «Αθώωση του Μιλόσεβιτς: Η απρόσμενη απόφαση του Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης». Ανακυκλώθηκε και αναπαράχθηκε από ιστοσελίδες του Διαδικτύου, τις πολιτικά –εθνικιστικά- χρωματισμένες όπως Russia Today, Breizh-info και Egalité et Réconciliation, αλλά και τις ειδησεογραφικές όπως την La Dépêche du Midi καθώς και από κάποια ελληνικά σάιτ. Μάλιστα στη γαλλική εφημερίδα La Dépêche du Midi ζητήθηκε με υποσημείωση από τους συντάκτες του Wikipedia να ενημερώσουν την ιστοσελίδα του πρώην προέδρου της Σερβίας, να καταχωρηθεί ότι ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς αθωώθηκε.

Μα πώς έφτασε να αθωωθεί και μάλιστα δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του ένας από τους υπαίτιους των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του ‘90; Ο άνθρωπος που κατηγορήθηκε ότι είχε συνδράμει στην ανάφλεξη συγκρούσεων με εθνικιστικό χρώμα στο εσωτερικό της Σερβίας -ιδίως στο Κόσοβο- και της Βοσνίας, ότι είχε επιτρέψει -αν όχι κατευθύνει- εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μία ολόκληρη εθνοκάθαρση στη Βοσνία; Αυτός που κατηγορήθηκε επίσης ότι με συνεχείς τακτικισμούς και διπλωματικά κόλπα καθυστερούσε οποιαδήποτε πολιτική λύση στη διχασμένη Γιουγκοσλαβία μπορεί να μην θεωρείται ένοχος για τίποτα;

Ο δημοσιογράφος  που έκανε την υποτιθέμενη αποκάλυψη στο αμερικανικό counterpunch.com,  ο Αντι Γουίλκοξον, εξηγείται: δεν του ήρθε ουρανοκατέβατο το πόρισμα. Το διάβασε, λέει, ανάμεσα σε 2.590 σελίδες που εμπεριέχουν τη δικαστική απόφαση για την υπόθεση του πρώην σερβοβόσνιου ηγέτη Ράντοβαν Κάρατζιτς, την οποία ανακοίνωσε το Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης τον Μάρτιο του 2016, καταδικάζοντας τον σε 40 έτη κάθειρξης για δέκα διαφορετικές κατηγορίες εγκλημάτων.

Με τον απαιτούμενο επαγγελματισμό, ο δημοσιογράφος παρέθεσε και αποσπάσματα: «Το Συμβούλιο δεν ικανοποιείται από τις ανεπαρκείς αποδείξεις που στηρίζουν ότι ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς συμφωνούσε με το κοινό σχέδιο των Σερβοβόσνιων να εκδιώξουν οριστικά τους Βόσνιους Μουσουλμάνους και Βόσνιους Κροάτες από τη γη που διεκδικούσαν οι Σερβοβόσνιοι». Υστερα παρουσίασε τα αποσπάσματα που αποδεικνύουν τη ρήξη ανάμεσα στον τότε σέρβο πρόεδρο και τον τότε αρχηγό των Σερβοβόσνιων. «Από το 1990 μέχρι τα μέσα του 1991 είχαν τον ίδιο στόχο της διατήρησης της Γιουγκοσλαβίας … αλλά τα πράγματα πήραν άλλη τροπή μετά τη διακήρυξη της λαϊκής κυριαρχίας των Βοσνίων, εν τη απουσία των Σερβοβοσνίων, τον Οκτώβριο του 1991 ο Μιλόσεβιτς δεν ήθελε να απαντήσουν σε μία παράνομη πράξη με μία παράνομη πράξη (δηλαδή με την εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας της Σερβίας)». Μάλιστα, «στις ιδιαίτερες συναντήσεις του με σερβοβόσνιους ηγέτες εμφανιζόταν εξαγριωμένος που οι ίδιοι απέρριψαν το σχέδιο ειρήνευσης Βανς – Οουεν», ενώ σε κάθε ευκαιρία «υπογράμμιζε ότι έπρεπε να προστατευτούν όλα τα μέλη διαφορετικών εθνών και εθνικοτήτων». Υπενθύμιζε, ακόμα, «ότι οι Σερβοβόσνιοι δεν είχαν δικαιοδοσία σε περισσότερο από το 50% της γης, καθώς αντιπροσωπεύουμε μόλις το ένα τρίτο του πληθυσμού!».

Κι αν λοιπόν όλα αυτά αποδεικνύουν την αθωότητα του Μιλόσεβιτς, αν πράγματι μαζί με την καταδίκη του Κάρατζιτς συντελέστηκε από τους δικαστές η αθώωση του Μιλόσεβιτς, πώς γίνεται να μην το πήρε είδηση η μισή Ευρώπη (και οι ΗΠΑ) που πριν από μία εικοσαετία ασχολούνταν σχεδόν αποκλειστικά με τα Βαλκάνια; Μα είναι προφανές. «Το ίδιο το δικαστήριο έθαψε την απόφασή του μέσα σε αυτές τις εκατοντάδες αποκαλυπτικές σελίδες», εξηγεί ο δημοσιογράφος.

Γιατί όπως ξέρετε η αθώωση του Μιλόσεβιτς θα δικαίωνε –έστω και καθυστερημένα- τους Σέρβους που αντιμετώπισαν αυστηρές κυρώσεις και έντονη κριτική από όλη την υφήλιο, θα έδινε μία ανάσα στη χήρα του και στα παιδιά του ιδίου, αλλά δεν θα άρεσε καθόλου στο ΝΑΤΟ, στις ΗΠΑ, στις χώρες που στράφηκαν κατά της Σερβίας, στους πολιτικούς που δαιμονοποίησαν τον Μιλόσεβιτς, στους στρατιωτικούς που βομβάρδισαν το Βελιγράδι για να το προστατέψουν από τον «χασάπη των Βαλκανίων», τον αμείλικτο πρόεδρό τους, Μιλόσεβιτς. Τέλεια. Οπότε με ατόφια αποσπάσματα της δικαστικής απόφασης και την «προφανή» εξήγηση των σκοτεινών πολιτικών συμφερόντων αθωώνεται ο Μιλόσεβιτς και ξαναγράφεται η Ιστορία.

Μόνο που η δίκη -και άρα οι 2.590 σελίδες- δεν αφορούσαν τον Μιλόσεβιτς. «Το Δικαστήριο δεν έβγαλε κανένα πόρισμα για την ενοχή του Μιλόσεβιτς κατά την ετυμηγορία του για τον Ράντοβαν Κάρατζιτς. Ο Μιλόσεβιτς ούτε κρίθηκε ένοχος ούτε αθωώθηκε στην υπόθεση του Κάρατζιτς. Το πόρισμα για τη συμμετοχή του ή όχι σε μία εγκληματική επιχείρηση δεν έχει να κάνει με τη δική του υπόθεση, τη δική του ποινική ευθύνη», διασαφήνισε το Δικαστήριο στην γαλλική εφημερίδα Le Monde.

Επιπλέον, ο δημοσιογράφος ξέχασε να παραθέσει κι άλλα αποσπάσματα που αναφέρονταν στον Μιλόσεβιτς. «Το Συμβούλιο θυμάται ότι ο Μιλόσεβιτς συμμεριζόταν και στήριζε τον πολιτικό στόχο του Κάρατζιτς, καθώς και των σερβοβόσνιων ηγετών να διατηρηθεί η Γιουγκοσλαβία και να αποφευχθεί η απόσχιση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Θυμάται ότι είχε συνεργαστεί στενά με τον κατηγορούμενο (Κάρατζιτς) κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Οτι ο Μιλόσεβιτς είχε ενισχύσει, παράνομα, τους Σέρβους της Βοσνίας με ανθρώπινο δυναμικό, όπλα και υλικοτεχνική στήριξη κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων». Αλλωστε, ο Μιλόσεβιτς ήταν ένας άνθρωπος με τεράστια επιρροή στη Σερβία. Αν ήθελε να δεχθούν τους όρους του σχεδίου Βανς – Οουεν, που προέβλεπε τη διάσπαση της Βοσνίας σε δέκα διαφορετικές ημι-αυτόνομες περιφέρειες, για να λήξει ο πόλεμος δύο χρόνια νωρίτερα -πριν τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα- θα έβρισκε έναν τρόπο να τους πείσει.

Ευτυχώς, στο Διαδίκτυο τα λάθη, ακόμη και τα χοντρά λάθη, διορθώνονται. Με ένα νέο άρθρο, το counterpunch.org μετρίασε τη θέση του δημοσιογράφου Γουίλκοξον. Ο Μιλόσεβιτς δεν αθωώθηκε ποτέ. «Ο Μιλόσεβιτς δεν είναι ήρωας», υπογράμμισαν άλλα sites, σπεύδοντας να σταματήσουν τη διαρροή της ψευδούς είδησης. Η δίκη του Μιλόσεβιτς διακόπηκε οριστικά στις 14 Μαρτίου 2006, τρεις ημέρες μετά τον -υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες- θάνατό του. «Λυπούμαστε για τον θάνατό του και λυπούμαστε που ο θάνατός του στέρησε από τον ίδιο μία τελική ετυμηγορία για τις κατηγορίες που τον βαρύνουν», είχε δηλώσει τότε ο δικαστής Πάτρικ Ρόμπινσον. Το Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης δεν προβλέπει την καταδίκη ενός κατηγορουμένου που έχει φύγει από τη ζωή. Δυστυχώς ή ευτυχώς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...