Δεν γνωρίζω αν υπάρχουν ακόμα Μαοϊκοί. Σταλινικοί, δεν το συζητώ, είναι πιο πολλοί και από τα Πόκεμον. Υπάρχουν επίσης Τροτσκιστές. Κανένας δεν ξέρει για ποιο λόγο, αλλά μπορεί να κατανοήσει τι θέλουν και τι σκέφτονται. Και έξω από την πολιτική: Καλβινιστές, Λουθηρανοί, Κεϊνσιανοί, φανατικοί του Ελβις, πιστοί στην εκκλησία του Ντιέγκο Μαραντόνα.
Ξέρεις τι θέλουν, τι ελπίζουν, που προσεύχονται, τι προτείνουν και τι περιμένουν. Πάνε χρόνια τώρα που προσπαθώ να μάθω το ίδιο για τους καραμανλικούς. Δύσκολο. Αλλωστε είναι πιο πιθανό να μιλήσει ο Μάο, παρά ο Κώστας Καραμανλής. Απασχολεί και σας ή είναι η δική μου σκέψη που αδυνατεί να κάνει τις αφαιρέσεις και να δει την εικόνα από ψηλά; Οσο και αν ακούγεται αφελές, όσο και αν η απάντηση είναι αποτυπωμένη στο πολιτικό μας DNA, θα ήθελα να ρωτήσω: τι ακριβώς είναι ο καραμανλισμός; Τι πιστεύουν και τι θέλουν οι καραμανλικοί; Πώς ακριβώς περιγράφεις έναν καραμανλικό;
Σκέφτομαι ότι για να προσδιορίσεις ρεύμα, τάση, που εκπορεύεται από τη δράση ενός προσώπου, οφείλεις πρώτα να περιγράψεις το ιδεολογικό και πολιτικό πλαίσιο. Θα ήταν δε χρήσιμο να υπάρχουν κείμενα αρχών, μία διακήρυξη, μία ομιλία. Όμως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, το τοτέμ του καραμανλισμού, δεν μας έχει κληροδοτήσει γραπτή παρακαταθήκη. Δεν έχουμε καν μία ομιλία για να ανατρέξουμε. Βέβαια το «Ανήκομεν εις τη Δύση» περιγράφει ένα στίγμα. Στην εποχή που ειπώθηκε ήταν αναγκαίο, σήμερα θεωρείται σχεδόν αυτονόητο ή, τέλος πάντων, δεν σκάβεις χαρακώματα για να το υπερασπιστείς. Ο καραμανλισμός, λοιπόν, δεν περιγράφεται από ένα σαφές πλαίσιο πολιτικών και ιδεολογικών αρχών. Ορίζεται κυρίως από την πολιτική δράση και το έργο του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ωραία και τι ακριβώς αντιπροσωπεύει η ιδεολογική του ταυτότητα; Μα, τον σταθερό προσανατολισμό της χώρας προς τη Δύση, το σεβασμό των εθνικών ιερών και οσίων, τις παραδοσιακές αρχές της συντηρητικής παράταξης, έτσι όπως ενσωματώθηκαν από την ΕΡΕ στη Νέα Δημοκρατία –δυστυχώς ο Κώστας Καραμανλής δεν παρήγαγε, ακόμα, έργο που επαναπροσδιορίζει τους ιδεολογικούς άξονες του καραμανλισμού. Υπάρχει, βέβαια, το Ινστιτούτο Δημοκρατίας, ωστόσο περισσότερο ασχολείται με τη μνήμη, παρά με το μέλλον. Αυτό δεν κάνουν και όσοι δηλώνουν εκπρόσωποι του αυθεντικού καραμανλισμού; Παραπέμπουν στις παραδόσεις του, όμως δεν μπαίνουν ποτέ στον κόπο να μας εξηγήσουν ποιες ακριβώς είναι. Και πώς να το κάνουν; Ο καραμανλισμός των ‘70ς είναι, σε μεγάλο βαθμό, τα αυτονόητα των καιρών μας, μπολιασμένα βέβαια με τη νοοτροπία περί ιδιοκτησίας του κράτους. Καραμανλισμός σημαίνει να ανήκεις στη Δύση, αλλά να κάνεις χιλιάδες προσλήψεις. Η Ν.Δ, το παλιό ΠΑΣΟΚ και ο αυριανός ΣΥΡΙΖΑ. Αν ο καραμανλισμός συντηρείται ως τάση, αυτό συμβαίνει για να εξυπηρετήσει προσωπικές επιδιώξεις και όχι ιδεολογική δυναμική.
Βεβαίως και το θέμα δεν είναι ιδεολογικό. Αν βγει κάποιος και πει ότι διαφωνεί με τη φιλελεύθερη ατζέντα Μητσοτάκη, θα έβαζε μία ενδιαφέρουσα βάση προς συζήτηση. Πρόκειται για πόλεμο εσωκομματικών φατριών που ενίοτε χρησιμοποιεί παρωχημένα ιδεολογικά προσχήματα. Ενδεχομένως οι καραμανλικοί να ενδιαφέρονται περισσότερο από τον ίδιο τον Καραμανλή για τη συντήρηση ενός υποσυστήματος εξουσίας. Όμως, αλήθεια, πόσοι είναι αυτοί; Πώς μεταφράζεται η επιρροή τους στο εκλογικό σώμα; Υπάρχουν δηλαδή ανάμεσα μας άνθρωποι που θα ακολουθούσαν την πολιτική καθοδήγηση του Κώστα Καραμανλή; Ελάτε τώρα! Εδώ έχουν ξεχάσει τη φωνή του, τον θυμούνται μόνο από φωτογραφίες αρχείου. Πιθανότατα και ο ίδιος το μόνο που σκέφτεται είναι πώς να διασώσει την υστεροφημία του, άντε και μήπως του προκύψει καμιά βολική προεδρία της Δημοκρατίας. Είναι νέος και έχει ελεύθερο χρόνο. Μπορεί και να πλήττει. Μέχρι εκεί. Πρακτικά όλα αυτά σημαίνουν πως η «οργή του Καραμανλή», δεν είναι παρά ένα σκιάχτρο στο χωράφι, ο αέρας σε ένα φουσκωμένο μπαλόνι. Δείτε, για παράδειγμα, τι απέγιναν οι παπανδρεϊκοί. ΣΥΡΙΖΑ έγιναν και μάλιστα απέναντι στον Γιώργο Παπανδρέου.
O Κωνσταντίνος Καραμανλής θα ξεφυσούσε θυμωμένος αν έβλεπε τη, σιωπηρή έστω, σύμπλευση των επιγόνων του με ένα κόμμα σαν τον ΣΥΡΙΖΑ. Θα έτριζαν τα τζάμια στην Πολιτεία αν μάθαινε ότι ο «καραμανλισμός» δανείζεται ως έννοια και ως όνομα στον καιροσκοπισμό. Αλλά αυτός δεν ζει. Ο Κυριάκος που ζει και είναι μια χαρά, συμπεριφέρεται σαν το παιδί που φοβάται να ανοίξει τη ντουλάπα στο δωμάτιο του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News