Εννέα ημέρες χωρίζουν την Βρετανία από μια ιστορική απόφαση για το μέλλον της και το κύμα των δημοσκοπήσεων των τελευταίων ημερών αρχίζει να δείχνει μια εικόνα ανατροπής υπέρ του Brexit που μοιάζει να προηγείται από ελάχιστα ως σημαντικά.

Αν σε αυτά προσθέσει κάποιος και την αλλαγή στην εικόνα των αποδόσεων από τις στοιχηματικές εταιρείες (που έχουν τη φήμη ότι δεν πέφτουν και πολύ έξω), όπως και το κύμα αναταραχής στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές, η κυβερνητική πλευρά έχει κάθε λόγο να πανικοβάλλεται και η άλλη βλέπει την νίκη όλο και πιο κοντά.

Οι τρεις τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν στην πλευρά του Brexit ένα προβάδισμα που κυμαίνεται από μία ως επτά μονάδες!

Η μέτρηση της YouGov για τους Times του Λονδίνου δίνει στο «Leave», την ψήφο για την έξοδο από την ΕΕ, στο 46% και το «Remain» στο 39% με 11% αναποφάσιστους και 4% όσους δηλώνουν αποχή. Με αναγωγή το τελικό αποτέλεσμα θα ήταν 54% με 46%. Ενδιαφέρον είναι και το εύρημα ότι η πλειοψηφία των γυναικών 25 με 49 ετών τάσσονται υπέρ της αποχώρησης – δείγμα ίσως αποξένωσης λόγω των πολιτικών πιέσεων από όλες τις πλευρές, μέσα και έξω από τη χώρα, για τους κίνδυνους του Brexit.

Η ORB για τον Telegraph δίνει 49% στην έξοδο και 48% στην παραμονή, ενώ στην τηλεφωνική και δικτυακή έρευνα της ICM για τον Guardian, η έξοδος προηγείται  με 53% έναντι 47% της παραμονής.

Συνοψίζοντας τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων ως τώρα, οι Financial Times τοποθετούν την ψήφο για το Brexit στο 47% και την ψήφο για το Remain στο 45%. Ο μέσος όρος των τελευταίων ημερών δείχνει ότι παίρνουν όλο και περισσότεροι τις αποφάσεις τους όσο πλησιάζει η ώρα της κάλπης.

We urge our readers to beLEAVE in Britain and vote to quit the EU on June 23

Την Τρίτη «ψήφισε» και η Sun, ιδιοκτησίας του Ρούπερτ Μέρντοχ, η εφημερίδα με την μεγαλύτερη κυκλοφορία στη χώρα.  Με ένα λογοπαίγνιο που καταφέρνει να ενώσει το Leave (φεύγω) της με το Believe (πιστεύω) και όλο μαζί φόντο την βρετανική σημαία, η Sun πήρε θέση υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ.

«Είναι η τελευταία μας ευκαιρία να ελευθερωθούμε από τις δικτατορικές Βρυξέλλες. Η ΕΕ έχει αποδειχτεί άπληστη, σπάταλη,  ασκεί μπούλινγκ και επιδεικνύει μια ανικανότητα στη διαχείριση των κρίσεων που κόβει την ανάσα», επιχειρηματολογεί ενώ προσθέτει στην ιντερνετική έκδοση και μια φωτογραφία από ταραχές στην Ελλάδα, η οποία «κατέρρευσε ενώ η ΕΕ κοίταζε».

Συμβολική περισσότερο πάρα ουσιαστικήρε «ψήφος» της Sun (που, όπως γράφει ο Guardian, πάντα ήταν ένα αντιευρωπαϊκό φύλλο), απευθύνεται σε ένα κοινό που μάλλον έχει πάρει τις αποφάσεις του. Δείχνει όμως ότι είναι η ώρα των αποφάσεων για όλους.

Πιέσεις σε όλα τα επίπεδα

Οι δημοσκοπήσεις οδήγησαν σε μεγάλες πιέσεις τις αγορές: οι επενδυτές αποφεύγουν τις τελευταίες ημέρες τις τοποθετήσεις υψηλού κινδύνου και στρέφονται στα αποκαλούμενα «ασφαλή καταφύγια», τον χρυσός και το γεν. Τα ομόλογα, ειδικά του ευρωπαϊκού νότου, πιέστηκαν σημαντικά (για παράδειγμα το ελληνικό δεκαετές σκαρφάλωσε πάνω από το 8%), ενώ την ίδια ώρα το γερμανικό δεκαετές για πρώτη φορά στην ιστορία του έπεσε στο 0% ακόμα και ελάχιστα κάτω από αυτό.

Σε κάθε περίπτωση: η ψήφος υπέρ του Brexit θα είναι σίγουρα ένα σοκ για τις αγορές συναλλάγματος, με τη στερλίνα να υποχωρήσει άτακτα.

Την ίδια ώρα, σχεδόν κατά 20 μονάδες μέσα σε λίγες ημέρες έχει περιοριστεί η πιθανότητα το δημοψήφισμα να δείξει παραμονή στην ΕΕ, σύμφωνα με τα δεδομένα των στοιχηματικών εταιρειών στη Βρετανία, όπως σημειώνουν οι Financial Times. Μετά και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν το «Leave» να προηγείται, η πιθανότητα για την παραμονή έπεσε στο 59% από 78% που ήταν μέχρι πρότινος.

Τίποτα, βέβαια, δεν προμήνυε ότι η μία ή άλλη πλευρά θα έκανε δημοσκοπικό περίπατο, ακόμα και τους προηγούμενους μήνες όταν δημοσκοπήσεις και άλλες εκτιμήσεις έδιναν στο Remain μια σαφώς μεγαλύτερη πιθανότητα για την επικράτηση.  Αντίθετα, όμως, αυτές οι τελευταίες ημέρες της εκστρατείας μαρτυρούν μια αγωνιώδη αναμέτρηση.

Σε κάθε περίπτωση οι οικονομικές επιπτώσεις του δημοψηφίσματος είναι εμφανείς. Η στερλίνα υποχώρησε τη Δευτέρα, 13 Ιουνίου, στο χαμηλότερο επίπεδο των δύο τελευταίων μηνών στην ισοτιμία της τόσο με το αμερικανικό δολάριο όσο και το ελβετικό φράγκο. Σύμφωνα με έκθεση του βρετανικού υπουργείου Οικονομικών μια απόφαση για οριστική ρήξη της Βρετανίας ύστερα από 43 χρόνια με τις Βρυξέλλες μπορεί να οδηγήσει σε πτώση 15% του νομίσματος μέσα στο 2016.

Η αντίδραση των αγορών και το… Grexit

Για τη UBS, ο αντίκτυπος ενός ενδεχόμενου Brexit στην ΕΕ έχει να κάνει κυρίως με δύο ερωτήματα: πρώτον, κατά πόσον οι διαπραγματεύσεις την επόμενη ημέρα μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασίλειου θα προχωρήσουν με έναν φιλικό ή με έναν συγκρουσιακό τρόπο και, δεύτερον, με ποιον τρόπο θα εξελιχθεί η ίδια η ΕΕ, αν θα κινηθεί δηλαδή προς την κατεύθυνση μιας ταχύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ή προς την κατεύθυνση μιας μεσοπρόθεσμης αποσύνθεσης.

Πολλοί αναλυτές για παράδειγμα προειδοποιούν πως ένα Brexit μπορεί να οδηγήσει πιο εύκολα και σε ένα Grexit, υπό την έννοια ότι μετά το σοκ της αποχώρησης της Βρετανίας, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα αποφασίσει να κλειστεί στο «καβούκι» της όπως λένε χαρακτηριστικά και να αρχίσει να αδιαφορεί για τις χώρες που δοκιμάζονται στην περιφέρειά της.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός μετά και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι αποδόσεις των ομολόγων στην περιφέρεια της ευρωζώνης εκτινάχθηκαν. Οι αποδόσεις των 10ετών ιταλικών και των ισπανικών ομολόγων σημείωναν στο 1,35% και 1,48%, αντίστοιχα. Η απόδοση του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου παρέμενε μία ανάσα από το μηδέν στο 0,02%. Οι αποδόσεις των 10ετών ελληνικών ομολόγων εκτινάχθηκαν στο 7,97% σημειώνοντας τη Δευτέρα άνοδο κατά 30 μονάδες βάσης σε σχέση με τα επίπεδα της Παρασκευής. Την ίδια στιγμή η απόδοση του διετούς ελληνικού ομολόγου άγγιξε το 9,757% με άνοδο 14,24% από τα επίπεδα της Παρασκευής.

Οι πιο απαισιόδοξοι εκτιμούν ότι το δημοψήφισμα στη Βρετανία ίσως να οδηγήσει σε άλλα δημοψηφίσματα σε χώρες όπως η Ολλανδία ή και η Φινλανδία, ένας εφιάλτης για τις Βρυξέλλες και για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Σύμφωνα με την Deutsche Bank AG, σε κάθε περίπτωση οι οικονομικές και πολιτικές συνέπειες ενός πιθανού Brexit θα είναι μεγάλες. Αν αποφασιστεί η παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ, ο σημερινός τρόπος λειτουργίας, με τις λίγες τροποποιήσεις που συμφωνήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχιστεί. Αντίθετα, μια απόφαση για Brexit «θα είναι ένα άλμα προς το άγνωστο», πιθανώς οδηγώντας σε παρατεταμένη περίοδο οικονομικών πιέσεων.
Η ψήφος υπέρ του Brexit θα είναι σίγουρα ένα σοκ για τις αγορές συναλλάγματος, ένα σοκ ασυνήθιστο για συνθήκες εκτός μεγάλων χρηματοοικονομικών κρίσεων, εκτιμούν οι αναλυτές θεωρώντας ότι η στερλίνα θα υποχωρήσει σε μία τέτοια περίπτωση ατάκτως. Σε περίπτωση Brexit θα αυξηθεί σημαντικά και ο πολιτικός κίνδυνος στην ΕΕ και στην ευρωζώνη, εκτίμησαν αναλυτές της αγοράς, ενώ ορισμένοι άρχισαν να εξετάζουν τις προϋποθέσεις ενός πιθανού «domino effect», μέσω και της εξάπλωσης του ευρωσκεπτικισμού στη Γηραιά Ηπειρο, μη αποκλείοντας αναταραχή και επανάληψη της ευρύτερης κρίσης της ευρωζώνης του 2011-2012. Επανερχόμαστε λοιπόν στη θεωρία για το Grexit που αποφεύχθηκε μεν μετά πολλών κόπων, αλλά θα επανέλθει στο προσκήνιο λόγω του Brexit.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News