Η συζήτηση έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν. Αλλά τώρα οι Δανοί έδωσαν μια απάντηση: οι χαρακτηρισμοί που σήμερα θεωρούνται ρατσιστικοί δεν έχουν καμία θέση σε ένα έργο τέχνης ακόμη κι αν αυτό είναι του 16ου αιώνα και ο ρατσισμός ως όρος δεν είχε καν ανακαλυφθεί – για την πολιτική ορθότητα ούτε λόγος.

Το μεγάλο βήμα έκανε η Εθνική Πινακοθήκη της Δανίας (Statens Museum for Kunst) αποφασίζοντας να αντικαταστήσει το «νέγρος» που υπάρχει σε τίτλους έργων ζωγραφικής με το «Αφρικανός». Οι ένοχοι πίνακες είναι δεκατέσσερις συνολικά και χρονολογούνται από το 1609 έως το 1959. Ο διευθυντής του μουσείου Πέτερ Νόεργκααρντ εξήγησε ότι αποφάσισε να προχωρήσει σε αυτήν την ενέργεια εμπνεόμενος από ανάλογη πρωτοβουλία που είχε αναλάβει τον περασμένο Δεκέμβριο το Rijksmuseum του Αμστερνταμ.

Η απόφαση, πάντως, προκάλεσε κάμποσες αντιδράσεις ακόμη και σε πολιτικό επίπεδο όπου ο τομεάρχης Πολιτισμού του δεξιού Λαϊκού Κόμματος εμφανίστηκε πολύ επικριτικός. «Ξαφνικά, αυτοί θέλουν να αφαιρέσουν αυτές τις λέξεις από την ίδια τους την Ιστορία, θέλουν κυριολεκτικά να την σβήσουν και να την ξαναγράψουν. Είναι ένας ολοκληρωτικός τρόπος σκέψης και δράσης» δήλωσε.

Ιστορικά η Δανία δεν έγινε ποτέ μεγάλη αποικιοκρατική δύναμη. Διέθετε, πάντως, μικρές αποικίες στα νησιά της Καραϊβικής, την Αφρική και την Ασία και συμμετείχε στο δουλεμπόριο. Σήμερα αυτή η μικρή χώρα του ευρωπαϊκού Βορρά βρίσκεται στην πρωτοπορία του σεβασμού και της υπεράσπισης των ατομικών και των κοινωνικών δικαιωμάτων. Το αποκορύφωμα αυτής της στάσης ήταν η υπεράσπιση των σκίτσων του Μωάμεθ που δημοσίευσε η εφημερίδα Jylland Posten τον 2005.

Ισως αυτό εξηγεί γιατί η απόφαση της πινακοθήκης προκάλεσε διαφωνίες και στον κόσμο της τέχνης. Η εκπρόσωπος του Εθνικού Μουσείου της Δανίας, για παράδειγμα, έκανε γνωστό ότι δεν είναι στις σκέψεις της διεύθυνσης του μουσείου να αφαιρέσει τέτοιου είδους ρατσιστικούς όρους. Και ο λόγος; «Γιατί αυτές οι λέξεις είναι τεκμήρια μιας αδικίας ανάμεσα στους λαούς που αποτελεί μέρος της ιστορίας μας».

Στο Rijksmuseum του Αμστερνταμ, πάντως, οι αυθεντικοί τίτλοι επιβιώνουν τουλάχιστον στα αρχεία. Πώς θα μπορούσε, όμως, να γίνει το ίδιο με τόσες και τόσες όπερες;

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News